Πώς θα επηρεάσει η σφαγή στο Μάντσεστερ τις εκλογές στη Βρετανία

Για τους Βρετανούς είναι μια θλιβερή, ιστορική πρωτιά να κατευθύνονται στις κάλπες γενικών εκλογών λίγες ημέρες μετά από μια τόσο φονική τρομοκρατική επίθεση. «Πώς θα επηρεάσει η τραγωδία στο Μάντσεστερ το αποτέλεσμα των εκλογών της 8ης Ιουνίου;» ρωτήσαμε τον Αντρέα Τέτι, διευθυντή του Κέντρου για την Παγκόσμια Ασφάλεια και τη Διακυβέρνηση στο Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν, στη Σκωτία.

«Είναι πολύ νωρίς για να το πούμε αλλά προς το παρόν οι Συντηρητικοί της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι, που προηγούνται σταθερά στις δημοσκοπήσεις, θα σταματήσουν να πιέζονται τόσο σκληρά για την εκστρατεία τους και για την προφανή κατάσταση σύγχυσης στις θέσεις τους για την κοινωνική πρόνοια. Πριν από το χτύπημα στο Μάντσεστερ είχαν απώλειες στα γκάλοπ, με τους Εργατικούς να μειώνουν τη διαφορά, ακόμη και κατά 9 μονάδες. Αλλά καθώς οι Συντηρητικοί θεωρούνται παραδοσιακά ως πιο σκληροί σε θέματα ασφάλειας είναι πιθανό ότι οι Εργατικοί θα υποστούν βλάβη και ότι ο αντίκτυπος της επίθεσης θα επιβραδύνει τα σταθερά κέρδη που έχουν τις τελευταίες εβδομάδες» εκτιμά ο Τέτι.

«Δυστυχώς, είναι επίσης πιθανό ότι οι οπορτουνιστές στα δεξιά του πολιτικού φάσματος, συμπεριλαμβανομένων κάποιων μέσων μαζικής ενημέρωσης, θα προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν τις τραγικές απώλειες τόσων ζωών για να πιέσουν περαιτέρω την κοινή γνώμη εναντίον των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και ιδιαίτερα του μουσουλμανικού πληθυσμού της Βρετανίας. Είναι επίσης πιθανό ότι οι πολιτικοί δεν θα κατανοήσουν ούτε τώρα ότι το πιο κρίσιμο είναι να αντιμετωπισθούν τα βασικά αίτια που διαλύουν την κοινωνική και οικονομική συνοχή: όπως έχει η κατάσταση σήμερα, οι κυβερνητικές πολιτικές του Ηνωμένου Βασιλείου τείνουν να κάνουν τα πράγματα χειρότερα παρά καλύτερα» καταλήγει ο συνομιλητής μας.

Οι περισσότεροι αναλυτές δεν νομίζουν ότι θα δούμε μια σημαντική αλλαγή στην πρόθεση ψήφου ως αποτέλεσμα της φονικής επίθεσης ισλαμιστή με 22 νεκρούς στη συναυλία στο Μάντσεστερ. Αν συμβεί κάποια μετατόπιση των ψηφοφοριών, εκτιμούν ότι θα είναι μια ήπια αύξηση στην ψήφο υπέρ των Συντηρητικών.

Τα τρομοκρατικά χτυπήματα, γενικά, έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της στήριξης προς τον ηγέτη και την κυβέρνηση που κατέχουν την εξουσία όταν γίνεται η επίθεση. Γιατί; Η επικρατέστερη ερμηνεία είναι πως τέτοιες τραγωδίες γίνονται εθνικό θέμα, συσπειρώνουν τον κόσμο πέρα από πολιτικές διαφωνίες και κάνουν τον επικεφαλής της κυβέρνησης να μοιάζει περισσότερο «ηγέτης» και «προεδρικός», δημιουργώντας ρεύμα στήριξης «προς την πατρίδα και τη σημαία».

Για παράδειγμα, η δημοτικότητα του Τζορτζ Μπους εκτινάχθηκε στα ύψη αμέσως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, όπως και του Φρανσουά Ολάντ, που αμέσως μετά τις πολύνεκρες επιθέσεις στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 2015 είδε το ποσοστό αποδοχής του να αυξάνεται από το 13% στο 35%. Εάν προκύψει, λοιπόν, κάποια πολιτική μετατόπιση μετά από τρομοκρατική επίθεση τείνει να είναι υπέρ του ηγέτη της κυβέρνησης. Αν και στην περίπτωση της Βρετανίας, ακριβώς επειδή η Μέι προηγείται με διαφορά άνω των 10 μονάδων, οι περισσότεροι υποψιάζονται ότι οποιαδήποτε αύξηση της στήριξης προς τους Συντηρητικούς μετά την επίθεση θα είναι μικρή, αν όχι ανύπαρκτη.

Ο μόνος άλλος τρόπος που αυτή η τρομοκρατική επίθεση μπορεί να βοηθήσει τους Συντηρητικούς στις δημοσκοπήσεις είναι ότι θα στρέψει την προσοχή μακριά από τα αμφιλεγόμενα σχέδια της Μέι για μεταρρυθμίσεις στην κοινωνική πρόνοια και από τον λεγόμενο «φόρο άνοιας» που της στοίχισε πτώση 2-9 μονάδων στις δημοσκοπήσεις.

Το κατάλαβε και έκανε μια κίνηση που χαρακτηρίζεται ως «μεγάλη αναστροφή» από το σχέδιο για αλλαγές στην εξ ιδίων πόρων χρηματοδότηση της κοινωνικής περίθαλψης όσων χρειάζονται νοσηλεία στο σπίτι τους.

Το μανιφέστο των Συντηρητικών αρχικά πρότεινε ότι ο κάθε πολίτης που έχει ανάγκη τέτοιας φροντίδας λόγω κάποιας εκφυλιστικής ασθένειας θα καλύπτει εξ ιδίων πόρων το κόστος μέχρι η περιουσία του να πέσει στις 100.000 λίρες.

Το ποσό αυτό είναι μεν τετραπλάσιο από το ισχύον όριο αλλά για πρώτη φορά στην περιουσία του ασθενούς για τους σκοπούς της κάλυψης αυτής της νοσηλευτικής δαπάνης θα συνυπολογίζεται η αξία του σπιτιού του. Αν και, όπως τονίζεται, κανείς δεν θα υποχρεώνεται να πουλά το σπίτι του όσο ζει, η πρόταση σημαίνει ότι μετά θάνατον το σπίτι μπορεί να περιέρχεται στην ιδιοκτησία του κράτους.

Το μέτρο, που χαρακτηρίστηκε από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης και από μεγάλη μερίδα του Τύπου ως «φόρος άνοιας», θα γίνει αντικείμενο εντατικών διαβουλεύσεων λέει τώρα, μετά τις σφοδρές αντιδράσεις, η Μέι.

Κάποιοι πολιτικοί αναλυτές υποστήριξαν ότι το μακελειό στο Μάντσεστερ ευνοεί πολιτικά τη Μέι γιατί αλλάζει την ατζέντα προς θέματα ασφαλείας, προνομιακό πεδίο για εκείνη η οποία τα γνωρίζει καλά ως πρώην υπουργός Εσωτερικών που ήταν υπεύθυνη για την εγχώρια ασφάλεια της Βρετανίας και είχε τη φήμη της «σκληρής». Στον αντίποδα, το μακελειό θα μπορούσε να βλάψει τη θέση του Εργατικού Κόμματος και του ηγέτη του Τζέρεμι Κόρμπιν, ο οποίος θεωρείται αδύναμος σε θέματα τρομοκρατίας και πολύ μαλακός σε ζητήματα μετανάστευσης και μειονοτήτων.

Oσο για τις δημοσκοπήσεις, οι Συντηρητικοί προηγούνται σταθερά, αν και η διαφορά τους από τους Εργατικούς έχει μειωθεί από τις 20 μονάδες τον Απρίλιο, όταν η Μέι προκήρυξε τις εκλογές, σε πολλά γκάλοπ σήμερα. Ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων δίνει πρώτους τους Τόρις με 44%-46%, με τους Εργατικούς στο 32%-34% και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες στο 8%. Το εθνικιστικό, ξενοφοβικό UKIP που πρωτοστάτησε στο Brexit έχει πέσει στο 4% και οι Πράσινοι φαίνεται να συγκεντρώνουν 2%.