Η διαβεβαίωση ότι «θα αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου και σε κάθε φυσική ή ανθρωπογενή φυσική καταστροφή» δείχνει πλέον λιγότερο πειστική: η Νορβηγία υποσχέθηκε να λάβει μέτρα μετά τη διαρροή νερού στην Παγκόσμια Τράπεζα Σπόρων στην Αρκτική, μια από τις τελευταίες ελπίδες της ανθρωπότητας σε περίπτωση παγκόσμιας καταστροφής.
Αιτία η ζέστη
Η Τράπεζα Σπόρων εγκαινιάστηκε το 2008 σε ένα νησάκι του αρχιπελάγους Σβάλμπαρντ, περίπου στα μισά του δρόμου ανάμεσα στη Νορβηγία και το Βόρειο Πόλο. Λαξευμένη στην πλαγιά ενός βουνού, η εγκατάσταση μπορεί να διατηρεί έως και 2,5 δισεκατομμύρια σπόρους σε σταθερή θερμοκρασία -18 βαθμούς Κελσίου, διατηρώντας τους βιώσιμους για αιώνες.
Το πρόβλημα εμφανίστηκε τον Οκτώβριο του 2016, το οποίο ήταν το θερμότερο έτος της σύγχρονης ιστορίας. Λόγω των ισχυρών βροχοπτώσεων και του μονίμως παγωμένου εδάφους, νερό εισέρρευσε στην είσοδο του τούνελ που οδηγεί στους χώρους αποθήκευσης και προχώρησε 15 μέτρα μέσα στη σήραγγα.
Η εταιρεία Statsbygg που έχει αναλάβει τη διαχείριση της τράπεζας σκοπεύει τώρα να κατασκευάσει έναν επιπλέον αδιάβροχο, ανακοίνωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο εκπρόσωπος της νορβηγικής κυβέρνησης, στην οποία ανήκει επίσημα η εγκατάσταση.
Θα απομακρύνει επίσης μετασχηματιστές και άλλες πηγές θερμότητας από το εσωτερικό.
Ασφαλείς προς το παρόν οι σπόροι
Το νερό που εισέρρευσε στη σήραγγα των 100 μέτρων είχε μετατραπεί σε πάγο όταν εντοπίστηκε, και τα δείγματα σπόρων δεν επηρεάστηκαν.
Ακόμα κι αν τα συστήματα ψύξης σταματήσουν να λειτουργούν, η γιγάντια αποθήκη θα σταθεροποιούνταν στην ασφαλή θερμοκρασία των -8 βαθμών Κελσίου, διαβεβαιώνουν οι υπεύθυνοι.
Στο παγκόσμιο θησαυροφυλάκιο σπόρων περιέχει σήμερα περισσότερα από 880.000 δείγματα σπόρων από κάθε γωνιά του κόσμου -μεταξύ άλλων σπάνιες ποικιλίες σιτηρών, ρυζιού και αραβόσιτου.
Σύμφωνα με την οργάνωση Global Crop Diversity Trust, από τις 1.700 τράπεζες σπόρων που λειτουργούν σήμερα σε όλο τον κόσμο, οι περισσότερες είναι εκτεθειμένες στον κίνδυνο φυσικών καταστροφών και πολέμων.
Η πρώτη ανάληψη από την τράπεζα του Σβάλμπαρντ ήταν τον Οκτώβριο του 2015, όταν επιστήμονες που είχαν εγκαταλείψει τη βάση τους στο Χαλέπι της εμπόλεμης Συρίας ζήτησαν πίσω τα δείγματα που είχαν καταθέσει προκειμένου να τα μεταφέρουν στη νέα έδρα τους στον Λίβανο.