Η γραβάτα του Αλέξη και το χρέος – Σε δώρο έκπληξη ελπίζει η κυβέρνηση

«Θα φορέσω γραβάτα όταν κουρέψουμε το χρέος» ήταν η φράση που ο Αλ. Τσίπρας, ως αρχηγός της αντιπολίτευσης, έλεγε σε όσους συνομιλητές του επέμεναν να τον ρωτούν αν θα φορέσει γραβάτα την ημέρα που θα κέρδιζε τις εθνικές εκλογές και θα ορκιζόταν Πρωθυπουργός. Σχεδόν δυόμισι χρόνια μετά από την ημέρα που οι έλληνες ψηφοφόροι οδήγησαν τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, είναι οι πρωθυπουργικές προσδοκίες για το κούρεμα του χρέους εκείνες που έχουν «κουρευτεί» και μάλιστα σχεδόν κατά 100%.

Ο Πρωθυπουργός είναι έτοιμος να βαφτίσει το κρέας ψάρι, δηλαδή να θεωρήσει την ανανέωση της δέσμευσης για παραμετρικές αλλαγές στο χρέος (που εξασφάλισε ήδη από το 2012 ο Ευ. Βενιζέλος στη συμφωνία για το PSI) αντάξιες και ισοδύναμες ενός κουρέματος αφού υποτίθεται ότι μόνο κάτι τέτοιο θα δικαιολογούσε τη θεαματική εγκατάλειψη του γνωστού λατινοαμερικανικού ενδυματολογικού ύφους.

Κούρεμα του χρέους αποκλείεται να αποφασισθεί στο αυριανό Eurogroup διότι προσκρούει (όπως πολλάκις έχει εξηγηθεί) στα θεμέλια του ευρώ, που δεν είναι παρά οι δύο αρχές: πρώτον, ότι απαγορεύεται η εκτύπωση χρήματος για τη χρηματοδότηση κράτους και, δεύτερον, ότι αποκλείεται η χρηματοδότηση ενός κράτους από τα υπόλοιπα. Οι άλλοι εταίροι μπορεί να έχουν εγγυηθεί το ελληνικό χρέος αλλά δεν πρόκειται να το αναλάβουν (όπως επίμονα απαιτούμε…) απαλλάσσοντας εμάς.

Εν πάση περιπτώσει, όχι μόνο κούρεμα δεν θα ανακοινωθεί αλλά και οι περίφημες παραμετρικές αλλαγές (επιμήκυνση λήξεων για 50 χρόνια, μείωση και σταθεροποίηση επιτοκίων κ.λπ.) μάλλον δεν θα αποτυπωθούν στα συμπεράσματα του προσεχούς Eurogroup. Το ΔΝΤ και η ΕΚΤ συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι αυτές οι αλλαγές πρέπει να γίνουν για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των αγορών στην Ελλάδα αλλά η Γερμανία εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι εκείνο που πραγματικά θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη είναι οι μεταρρυθμίσεις. Ο Β. Σόιμπλε αναμένεται να επαναλάβει τη μονότονη εκτίμηση ότι η κοινή ευρωπαϊκή εγγύηση του ελληνικού χρέους καθώς και το πρακτικό πάγωμά του (η ετήσια εξυπηρέτησή του έχει συρρικνωθεί τόσο πολύ που καθιστά το μέγεθός του άνευ σημασίας) είναι δύο επεμβάσεις-δώρα των Ευρωπαίων που έχουν πείσει τις αγορές να μην ανησυχούν καθόλου για αυτό. Αρα εκείνο που οι επενδυτές περιμένουν να διαπιστώσουν δεν είναι μια Ελλάδα που δεν θα χρωστάει, αλλά μια Ελλάδα που θα μπορεί να λειτουργεί και να παράγει με σύγχρονους όρους.

Ασφαλώς, το χάσμα μεταξύ του Βερολίνου και των θεσμών αναμένεται να γεφυρωθεί και ένα από τα πιθανά σενάρια είναι να αποφασισθούν οι παραμετρικές αλλαγές και να ισχύσουν μετά το 2018-19, όπως άλλωστε και τα μέτρα λιτότητας που ψηφίστηκαν από τη Βουλή. Σε αυτή την περίπτωση οι Γερμανοί θα εμφανισθούν συνεπείς με το «γράμμα» της συμφωνίας του 2015 όπου αναφερόταν ότι το χρέος θα συζητηθεί το 2018. Σε κάθε περίπτωση εκείνο που αναμένουν οι πιο μετριοπαθείς από το προσεχές Eurogroup είναι να καταγραφεί η πρόοδος που έχει επιτευχθεί και να προσφερθούν απλόχερα στον Πρωθυπουργό και στον Ευ. Τσακαλώτο εύσημα για τη συμφωνία αλλά οι οριστικές παραμετρικές αποφάσεις να καθυστερήσουν λίγο ακόμα.

Οπως αναφέρει στο «Βήμα» ανώτατη ευρωπαϊκή πηγή, «δεν αποκλείεται να έχουμε τελική συμφωνία για το χρέος μέσα στις επόμενες ημέρες αλλά η εμπειρία της τελευταίας επταετίας έχει δείξει πως όταν υπάρχει περιθώριο για να καθυστερήσουν οι αποφάσεις, τότε οι ηγέτες με χαρά τις καθυστερούν για όσο περισσότερο μπορούν». Στην προκειμένη περίπτωση η οριστική συμφωνία μπορεί να περιμένει σχεδόν ως το τέλος Ιουνίου. Ενα δώρο-έκπληξη όμως που δεν αποκλείεται να μεταφέρει στις αποσκευές του ο κ. Τσακαλώτος είναι η εκ νέου ενεργοποίηση της παλιάς απόφασης (που σταμάτησε να ισχύει το καλοκαίρι του 2015, προφανώς για να τιμωρηθεί ο κ. Γ. Βαρουφάκης…) βάσει της οποίας επιστρέφονται στην Ελλάδα τα κέρδη από τους τόκους των ελληνικών ομολόγων που αποκομίζουν οι κεντρικές τράπεζες χωρών της ευρωζώνης. Δεν είναι και λίγο καθώς όχι μόνο πρόκειται για ζεστό χρήμα, αλλά αποτελεί ταυτόχρονα άλλο ένα σημάδι ότι οι εταίροι επικυρώνουν την επιστροφή της χώρας μας στην ψυχιατρική κανονικότητα.

Θα φορέσει λοιπόν επιτέλους μια γραβάτα ο Πρωθυπουργός; Αν ναι, θα μπορούσε να του χαρίσει μία από τις δικές του ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος δεν παραλείπει να τονίζει (όπως έκανε και στην ομιλία του την Πέμπτη στη Βουλή) ότι οι αναμενόμενες «επιτυχίες» του κ. Τσίπρα δεν είναι παρά όσα η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου είχε εξασφαλίσει ήδη από τις αρχές του 2014.

Τα αγαθά αυτά που τότε περιφρονήθηκαν έρχονται τελικά σήμερα έπειτα από τριετή καθυστέρηση και καταβολή κόστους ψυχολογικού, εθνικού και οικονομικού που υπολογίζεται σε πολλές δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ (ισοπέδωση τραπεζικών μετοχών, capital controls, κόστος χειροτέρευσης και παράτασης ύφεσης, κόστος ματαίωσης επενδύσεων και κατάρρευσης επιχειρήσεων, κόστος αβεβαιότητας και ανεργίας και ασφαλώς κόστος νέων περιοριστικών μέτρων συνολικού ύψους 14,2 δισεκατομμυρίων ευρώ –δηλαδή ένας λογαριασμός πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που υπήρχε στην κατά τον κ. Βενιζέλο «παιδική χαρά» του email Χαρδούβελη).

Στη χώρα των Λωτοφάγων βεβαίως έχουμε σχεδόν ξεχάσει όλες αυτές τις δοκιμασίες, τις γκάφες και τις ήττες. Αντί να αγανακτήσουμε απέναντι στην κυβερνητική αποτυχία και να καλέσουμε αμέσως τη ΝΔ και τον Κυρ. Μητσοτάκη να αναλάβει την εξουσία αρχίζουμε να διακρίνουμε μια νέα εύθραυστη εθνική ομοψυχία που υποτίθεται πως έχει δημιουργηθεί μέσα από την αριστερή εκπαίδευση και την προσαρμογή μεγάλου μέρους του ανυπότακτου λαού στις βασικές και αναπόδραστες αρχές και προϋποθέσεις συμμετοχής στην Ευρώπη.

Η «εθνική προσφορά» της Αριστεράς

Ποιο είναι το μέγιστο επίτευγμα, το ιστορικό έργο, η μνημειώδης προσφορά της Αριστεράς στον τόπο; Η εθνική συμφιλίωση με την πραγματικότητα! Μια μεγάλη κατάκτηση μπροστά στην οποία μοιάζουν ασήμαντα τα ατελείωτα δισεκατομμύρια του κόστους από τα πειράματα με τη λογική. Και μοιάζουν ασήμαντα γιατί επάνω σε αυτή τη σκληρά κερδισμένη εθνική ομοψυχία αναμένεται να χτιστεί μια νέα πορεία προς την ανάπτυξη που θα αποφέρει δισεκατομμύρια πολλαπλάσια των απολεσθέντων (προς τέρψιν των νέων επιτήδειων και μιας «νέας διαπλοκής» που τώρα βγαίνει από το αβγό σαν νεογνό δεινόσαυρων στο ελληνικό Jurassic Park για να επιβεβαιώσει ακόμα μία φορά τη συνέχεια του κράτους, του έθνους, της θρησκείας και της φυλής).

Εστω κι έτσι, πλησιάζουμε στο happy end μετά από επτά χρόνια μνημονιακής φαγούρας; Ολοι προεξοφλούν happy end, διότι ελάχιστοι θεωρούν σοβαρό το «βέτο Πεκίνου», δηλαδή την προειδοποίηση που επανέλαβε ο κ. Τσίπρας από το Πεκίνο ότι μέτρα δεν θα εφαρμοστούν και συμφωνία δεν θα υπάρξει αν δεν συμμετάσχει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα (κάτι που θα συμβεί αν δεν εξασφαλιστεί επέμβαση στο χρέος).

Αν όμως αυτό συμβεί τότε θα σημαίνει ότι το Βερολίνο θα έχει αποφασίσει να σύρει την Ελλάδα σε νέα κρίση εμπιστοσύνης και αιφνίδια οικονομική ασφυξία, και τον κ. Τσίπρα σε πρόωρες εκλογές ήττας και διασυρμού το αργότερο ως το φθινόπωρο. Κάτι τέτοιο όμως, με τις γερμανικές εκλογές να κυριαρχούν στην ευρωπαϊκή ατζέντα μάλλον αποκλείεται να συμβεί.

Ουδείς το επιθυμεί και άλλωστε η κυρία Μέρκελ από την αρχή συμπάθησε έναν σαραντάρη έλληνα κομμουνιστή που είναι βέβαιο ότι της θύμισε τα αγόρια που έκανε παρέα στα νιάτα της στην πρώην Ανατολική Γερμανία και προφανώς γι’ αυτό του συγχώρεσε τα πάντα.

Το πιθανότερο είναι λοιπόν ότι ο Πρωθυπουργός θα ολοκληρώσει την κλοπή της πολιτικής ατζέντας των αντιπάλων του, θα φορέσει μια γραβάτα (ίσως την ιταλική που του χάρισε ο Ματέο Ρέντσι τον Φεβρουάριο του 2015) και θα μας καλέσει να πανηγυρίσουμε μαζί του το ξαναζεσταμένο success story του 2014. Κι εμείς, βέβαια, μάλλον θα τον ακολουθήσουμε χωρίς κανένα πρόβλημα.