Τις προηγούμενες ημέρες ο Τζέρεμι Κόρμπιν των Εργατικών εμφανίστηκε ενώπιον των βρετανών πολιτών και ζήτησε τη στήριξή τους, παρουσιάζοντας ένα ιδιαίτερα φιλολαϊκό πρόγραμμα στο οποίο προβλέπονται κρατικοποιήσεις, περισσότεροι φόροι για τους έχοντες και κατέχοντες και περισσότερες δαπάνες για την ενίσχυση του κράτους πρόνοιας.
Ακολούθησε η Τερίζα Μέι η οποία δεσμεύτηκε να εγκαταλείψει το νεοφιλελεύθερο, δεξιό δόγμα της ελεύθερης αγοράς και να επιστρέψει στον «αληθινό συντηρητισμό» με αόριστες, κατά κύριο λόγο, αναφορές για μεγαλύτερη εμπλοκή του κράτους στην οικονομία. «Δεν πιστεύουμε στις ελεύθερες αγορές. Απορρίπτουμε τη λατρεία του εγωιστικού ατομικισμού. Αποστρεφόμαστε τις κοινωνικές διαιρέσεις, την αδικία, και την ανισότητα. Θεωρούμε πως το άκαμπτο δόγμα και η ιδεολογία όχι μόνο δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό αλλά θέτουν και κινδύνους», ανέφερε χαρακτηριστικά η βρετανίδα πρωθυπουργός.
Αποτελεί γεγονός ότι η οικονομία, η φορολογία και οι κρατικές δαπάνες για την παιδεία, την υγεία, τις συντάξεις και τις δημόσιες υπηρεσίες είναι μερικά από τα κύρια θέματα που κυριαρχούν στην τρέχουσα προεκλογική εκστρατεία στη Βρετανία ενόψει των εκλογών της 8ης Ιουνίου. Αλλά όλοι γνωρίζουν και, ειδικά, οι επικεφαλής των δύο μεγάλων κομμάτων της χώρας, ότι το κύριο ζήτημα της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης είναι το Brexit.
Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μετά το σχηματισμό της, η νέα κυβέρνηση της Γηραιάς Αλβιώνας θα έρθει αντιμέτωπη με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς καθώς πρόκειται, επιτέλους, ν’ αρχίσουν, στις 19 Ιουνίου, οι συνομιλίες για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ. Και είναι αδιαμφισβήτητο πως η έκβαση των διαπραγματεύσεων θα καθορίσει το μέλλον της χώρας και των πολιτών της για τα επόμενα, πολλά, χρόνια.
Μέσω της κήρυξης των πρόωρων εκλογών, η βρετανίδα πρωθυπουργός στοχεύει σε μια αυξημένη πλειοψηφία την ώρα που ο ηγέτης των Εργατικών ελπίζει, απορρίπτοντας το ενδεχόμενο πανωλεθρίας, να βελτιώσει σημαντικά τα ποσοστά του κόμματός του. Ποια είναι, όμως, τα σχέδια των δύο πολιτικών ηγετών όσον αφορά τη διαχείριση ενός από τα πιο σημαντικά γεγονότα στη σύγχρονη βρετανική ιστορία;
«Μπροστά, μαζί», δηλώνουν οι Συντηρητικοί
Στο πρόγραμμα των Τόρις που παρουσίασε την Πέμπτη η Τερίζα Μέι, παρότι η ίδια δήλωσε ότι θα αξιοποιήσει το Brexit για να μεταλλάξει τη Βρετανία, η διαδικασία αποχώρησης της χώρας από την Ένωση καταλαμβάνει μόλις μερικές παραγράφους, στις οποίες δεν παρουσιάζονται ούτε τα νούμερα, όσον αφορά το κόστος του Brexit, ούτε εκτιμήσεις για τις ευρύτερες επιπτώσεις του στη βρετανική οικονομία και κοινωνία.
Οι μελλοντικές σχέσεις της Βρετανίας με την Ευρώπη των 27 περιγράφονται με θετικούς όρους: περισσότερες από μία φορές μέσα σε λίγες γραμμές επισημαίνεται η (βρετανική) επιθυμία για μια νέα «βαθιά και ειδική εταιρική σχέση» ενώ οι διαπραγματεύσεις πρόκειται να διεξαχθούν με «πνεύμα ειλικρινούς συνεργασίας». Αναγνωρίζεται, ωστόσο, ότι οι συνομιλίες «θα είναι αναμφίβολα σκληρές» με αμφότερες της πλευρές να «δίνουν και να παίρνουν», όπως αναγνωρίζεται και το ενδεχόμενο οι διετείς συνομιλίες να αποβούν άκαρπες καθώς «καμία συμφωνία είναι καλύτερη από μία κακιά συμφωνία».
Σημειώνεται επίσης ότι η Βρετανία δεν θα είναι πλέον μέλος της ενιαίας αγοράς ή της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ. Όσον αφορά τα δικαιώματα των Ευρωπαίων της Βρετανίας και των Βρετανών της Ευρώπης, μέσα σε μια αράδα γίνεται λόγος για μια απροσδιόριστη αποφασιστικότητα όσον αφορά τη διασφάλισή τους, δίχως, όμως περαιτέρω διευκρινήσεις.
Στο πρόγραμμα δηλώνεται ξεκάθαρα και ότι «οι μέρες των τεράστιων ετήσιων βρετανικών συνεισφορών» στην ΕΕ θα τερματιστούν αλλά προσδιορίζεται ότι ενδεχόμενες μελλοντικές συνεισφορές σε «ειδικά ευρωπαϊκά προγράμματα» μπορεί να είναι «λογικές» και να συνεχιστούν.
Δεδομένου ότι η μετανάστευση θα πρέπει να «ελεγχθεί και να μειωθεί» – ο αριθμός των μεταναστών που διαμένουν στη Βρετανία ανέρχεται σε δεκάδες χιλιάδες, περί τις 270.000 τον περασμένο Σεπτέμβριο – υπάρχει μνεία ότι «για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες» η Βρετανία θα έχει την εξουσία να επιτύχει τους όποιους στόχους της, ελέγχοντας τον συνολικό αριθμό και των Ευρωπαίων πολιτών που επιθυμούν να μεταναστεύσουν στη Βρετανία.
«Για τους πολλούς, όχι για τους λίγους» θα εργαστούν οι Εργατικοί
«Το Εργατικό Κόμμα αποδέχεται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος», σημειώνεται στην εισαγωγή του τμήματος από το πρόγραμμα των Εργατικών που αναφέρεται στο Brexit και γίνεται λόγος για μια «νέα στενή σχέση με την ΕΕ» στο πλαίσιο της οποίας η Βρετανία δεν θα είναι «μέλος αλλά συνέταιρος»
Το κόμμα του Τζέρεμι Κόρμπιν βάλλει κατά της «απερίσκεπτης προσέγγισης» της Τερίζα Μέι όσον αφορά το Brexit, δηλώνοντας αποφασισμένο να εισάγει «νέες διαπραγματευτικές προτεραιότητες». Σε αντίθεση με τους Συντηρητικούς που εστιάζουν στον έλεγχο της μετανάστευσης, οι Εργατικοί «δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη διατήρηση των πλεονεκτημάτων της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης» με στόχο την προστασία των θέσεων εργασίας και της οικονομίας.
Σε περίπτωση που εκλεγούν οι Εργατικοί θα «εγγυηθούν άμεσα» τα δικαιώματα των πολιτών χωρών-μελών της ΕΕ που διαμένουν στη Βρετανία και θα διασφαλίσουν τα αντίστοιχα δικαιώματα των Βρετανών της Ευρώπης. Το ενδεχόμενο να μην υπάρξει συμφωνία μετά το πέρας των διετών διαπραγματεύσεων περιγράφεται ως «η χειρότερη δυνατή συμφωνία για τη Βρετανία» ενώ ξεκαθαρίζεται επίσης ότι το βρετανικό κοινοβούλιο θα έχει τη δυνατότητα να αποφανθεί επί της τελικής συμφωνίας για το Brexit με «μια πραγματικά ουσιαστική ψήφο».
Όσον αφορά τη μετανάστευση, οι Εργατικοί δεν «απολογούνται» για το ότι θέτουν την ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ευημερία πάνω από «μη ρεαλιστικούς μεταναστευτικούς στόχους», κάνοντας λόγο για «δίκαιους κανόνες» στη διαχείριση του μεταναστευτικού.
Για τις εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές, τονίζουν ότι «η ΕΕ απορροφά το 44% των βρετανικών εξαγωγών και να συνεχίσει να είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος», προσθέτοντας ότι «είναι ζωτικής σημασίας να διατηρήσουμε την απρόσκοπτη πρόσβαση των αγαθών και των υπηρεσιών μας» στις ευρωπαϊκές αγορές.
Αλλά το πώς ακριβώς ο Κόρμπιν και οι Εργατικοί θα πετύχουν τους στόχους τους για το Brexit στην περίπτωση (ελάχιστα πιθανή με τα σημερινά δεδομένα) που κερδίσουν την εξουσία δεν είναι γνωστό. Στο πρόγραμμα των Εργατικών δηλώνεται ρητά ότι «η ελεύθερη μετακίνηση θα τερματιστεί» και πως «το βρετανικό σύστημα ελέγχου της μετανάστευσης θα αλλάξει». Οι θέσεις της ΕΕ για το εν λόγω ζήτημα είναι γνωστή εδώ και πολύ καιρό: δίχως ελεύθερη μετακίνηση δεν υπάρχει ενιαία αγορά.