Χωρίς περιστροφές. Η πρόταση Αναστασιάδη για την ειρηνευτική διαδικασία, παίρνοντάς μας 30 χρόνια πίσω, ανασύρει από τη ναφθαλίνη την Πρόταξη του Σπύρου Κυπριανού (1986) η οποία έθετε ως προϋπόθεση τη συζήτηση της αποχώρησης των στρατευμάτων και των εποίκων, των εγγυήσεων, της εφαρμογής των βασικών ελευθεριών (δηλ. της επιστροφής των προσφύγων), και μόνο μετά από συμφωνία σε αυτά τα θέματα να υπάρξει συζήτηση συνταγματικών ή άλλων ζητημάτων της εσωτερικής πτυχής. Συνέπεια αυτής της πολιτικής, η οποία βρισκόταν σε σύγκρουση με την εντολή που είχε ο ΓΓ των ΗΕ από το ΣΑ για την αποστολή καλών υπηρεσιών, ήταν η ανοικτή ρήξη με τον ΓΓ των ΗΕ, ο καταλογισμός ευθύνης στην ε/κ πλευρά για το τέλμα και η αποδέσμευση Τουρκίας και Ντενκτάς από οποιαδήποτε πίεση για επίλυση του προβλήματος. Χρειάστηκε η πτώση Κυπριανού και η εκλογή Βασιλείου (1988) για να αναστραφεί το κλίμα, χάρη στις πρωτοβουλίες και την ελεύθερη από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος αποφασιστικότητα του νέου προέδρου. Ο «άπειρος στην πολιτική» Βασιλείου οδήγησε τελικά στον χάρτη και τις Ιδέες Γκάλι (1992) που αποτέλεσαν από τότε τη βάση αναζήτησης λύσης κι άνοιξαν τον δρόμο στην απαξίωση και τελικά στην πτώση του Ντενκτάς.
Εκτός αν ο Νίκος Αναστασιάδης αποφάσισε να βάλει την ταφόπετρα στην ειρηνευτική διαδικασία αδιαφορώντας για τις συνέπειες, η πρότασή του και η άτεγκτη εμμονή του σε αυτήν δεν επιδέχεται άλλη πολιτική ερμηνεία. Οι ιστορικές συγκλίσεις που πέτυχε μαζί με τον Ακιντζί, οι οποίες (συν η Μόρφου και η εκ περιτροπής)βελτιώνουν ουσιωδώς τόσο το Σχέδιο Ανάν όσο και αυτό τούτο το σύνταγμα του 1960, σε ποια λογική στηρίζονταν; Στη λογική πως, αν οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων τα βρουν στα ζητήματα που τους αφορούν, θα είναι αφάνταστα δύσκολο για την Τουρκία να ματαιώσει τη λύση με άτεγκτες θέσεις σε θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων. Κι έφτασαν στο παρά πέντε. Κι αν δεν έκλεισαν τις εκκρεμότητες στην εκ περιτροπής και τη Μόρφου, στην αποτελεσματική συμμέτοχή, και στους ισότιμους περιορισμούς Τούρκων και Ελλήνων πολιτών για εγκατάσταση και εργασία στην Κύπρο (ας μην κοροϊδεύουμε επιτέλους τον κόσμο για το δήθεν μέγα ζήτημα των 4 ελευθεριών που αφορά την ΕΕ η οποία όμως δεν μιλά γιατί ξέρει την αλήθεια), ο ανεξάρτητος παρατηρητής δεν θα διστάσει να καταλογίσει στην ε/κ πλευρά την κύρια ευθύνη. Εμείς, ως πολίτες της Κύπρου, που επιμετρούμε και τις πιθανές συνέπειες της κρίσης που θα ακολουθήσει ένα οριστικό ναυάγια της ειρηνευτικής διαδικασίας, καταλογίζομε επιπρόσθετη ευθύνη στον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο οποίος, με την όλη συμπεριφορά του, δείχνει να μην αναλογίζεται αυτές τις συνέπειες.
Πέρα και ανεξάρτητα από τον αυταρχισμό του Ερντογάν στο εσωτερικό και την παρορμητική συμπεριφορά του, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι λειτουργεί ακόμα στους πολιτικούς σχεδια-σμούς του η προοπτική, μέσα από τη λύση του Κυπριακού να καταστήσει την Τουρκία ουσιαστικό εταίρο στο δίκτυο αγωγών του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου. Αν όμως δει να ματαιώνεται η λύση άρα και οι προσδοκίες του για τους αγωγούς, τότε ποιος μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια τα όρια της κρίσης που μπορεί να δημιουργήσει ώστε να ματαιώσει και τις δικές μας προοπτικές; Και ποιος θα τον εμποδίσει; Ο Λαβρόφ που συστήνει «αυτοσυγκράτηση» και στις δυο πλευρές ή οι Αμερικάνοι που μας είπαν ξεκάθαρα πως είναι στα πλαίσια της λύσης που βλέπουν την Κύπρο ενεργειακό κόμβο και εταίρο των ΗΠΑ; Προπάντων, ποιος θα σταθεί στο πλευρό μας αν θεωρούν εμάς ως τους βασικούς υπαίτιους της κατάρρευσης της ειρηνευτικής διαδικασίας;
Αν κρίνομε από την «άτυπη εισήγηση» Άιντε για ασφάλεια και εγγυήσεις, την οποία συνέταξε μετά από διαβουλεύσεις και με γνώμονα να γίνει δεκτή και από τις δυο πλευρές, υπάρχει βάσιμη προσδοκία για αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων σε λογικό χρονοδιάγραμμα και, στα πλαίσια μιας συνθήκης φιλίας και συνεργασίας Κύπρου-Ελλάδας-Τουρκίας, κατάργηση οποιουδήποτε δικαιώματος μονομερούς επέμβασης στην Κύπρο. Αν ο Νίκος Αναστασιάδης, ο ηγέτης που εκλέγηκε για να λύσει το Κυπριακό, έχει αποφασίσει να πετάξει στον κάλαθο μια τέτοια προοπτική συντασσόμενος με τις απόλυτες θέσεις Κοτζιά και τον μαξιμαλισμό ενός ανιστόρητου εθνικιστικού λαϊκισμού στο εσωτερικό, είναι έτοιμος να αναλάβει την ευθύνη για τις συνέπειες;Και στο ενδεχόμενο ακόμα μιας τέτοιας ετοιμότητας –που μάλλον δεν θα συμβεί, τα σημάδια δείχνουν καταφυγή στην «πάγια τουρκική αδιαλλαξία»- είναι η Κύπρος που θα πληρώσει. Εμείς!…