Δεν είναι μικρό επίτευγμα να ξυπνάς ένα ωραίο ανοιξιάτικο πρωί στο Μέγαρο των Ηλυσίων, πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας σε ηλικία μόλις 39 ετών, δίχως να έχεις εκλεγεί ποτέ πριν σε τίποτα και χωρίς μεγάλο, παραδοσιακό κόμμα να σε στηρίζει. Αλλά στην περίπτωση του Εμανουέλ Μακρόν αυτός ο άθλος μπορεί να είναι μόνο η αρχή.
«Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Για να κυβερνήσει, ο νέος πρόεδρος θα πρέπει να χτίσει μια κυβερνητική πλειοψηφία στις βουλευτικές του Ιουνίου από το μηδέν και να τα καταφέρει να εφαρμόσει ένα υπερ-φιλόδοξο, ανάμεικτο σοσιαλ-φιλελεύθερο πρόγραμμα που κινδυνεύει να συναντήσει αντιστάσεις από κατεστημένα συμφέροντα, τόσο από την Αριστερά όσο και από τη Δεξιά» λέει μιλώντας στο «Βήμα» ο Ζιλ Ιβαλντί, γάλλος κοινωνιολόγος του Ινστιτούτου CNRS. Αν και πρώην υπουργός Οικονομίας του αποτυχημένου προέδρου Ολάντ, ο Μακρόν κατέβηκε ως ανεξάρτητος κεντρώος και κατόρθωσε να ανακόψει την ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν με υποσχέσεις για αλλαγή σελίδας χωρίς έξοδο από την ΕΕ, σταθεροποίηση της οικονομίας, μείωση της ανεργίας και της παράνομης μετανάστευσης. «Ακούω την οργή, τους φόβους, τις αμφιβολίες σας» είπε με ταπεινοφροσύνη και προεδρική σοβαρότητα το βράδυ της μεγάλης νίκης στους Γάλλους.
«Οι προεκλογικές δεσμεύσεις του υποψηφίου του En Marche! (Εμπρός!) είναι σχεδιασμένες να ακούγονται όμορφα και να αρέσουν και στις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος. Από αύριο όμως θα πρέπει να κυβερνήσει και να δυσαρεστήσει αναπόφευκτα τους μεν ή τους δε. Προσωπικά πιστεύω ότι θα είναι πιο φιλελεύθερος παρά Σοσιαλιστής ως πρόεδρος» προσθέτει ο Ιβαλντί.
Οικονομία, ασφάλεια, Ευρώπη
Αναμόρφωση του «αποτυχημένου» και «κενού» γαλλικού πολιτικού συστήματος. Χαλάρωση της εργατικής νομοθεσίας για να γίνουν πιο εύκολες προσλήψεις και απολύσεις, μείωση φόρων για τις επιχειρήσεις. Μεταρρύθμιση επιδομάτων ανεργίας, ενθάρρυνση της κοινωνικής κινητικότητας, μείωση των δημοσίων δαπανών (αλλά τόνωση των επενδύσεων), συρρίκνωση του δημόσιου τομέα, μείωση του αριθμού των βουλευτών, αλλά προσλήψεις 10.000 σε αστυνομία και χωροφυλακή. Και βέβαια ενίσχυση της θέσης της Γαλλίας μέσα σε μια «ισχυρή και μεταρρυθμισμένη ΕΕ». Αυτές είναι οι βασικές πολιτικές του νέου προέδρου, σε τρεις άξονες: οικονομία, ασφάλεια, Ευρώπη.
Προτεραιότητά του λέει πως θα είναι η πάταξη της ανεργίας, πεισματικά άνω του 10% στη Γαλλία, με εκ βάθρων μεταρρύθμιση στα εργασιακά, «κόκκινο πανί» για την Αριστερά και τα συνδικάτα που δηλώνουν ότι θα ξαναβγούν στους δρόμους.Πρώην τραπεζίτης στους Ρότσιλντ, ο Μακρόν λέει πως θέλει σταθεροποίηση στα δημοσιονομικά της Γαλλίας, μειώσεις δημοσίων δαπανών και δημιουργία κλίματος φιλικού προς τις επιχειρήσεις.
«Την πρόσθετη ελευθερία στην αγορά εργασίας την εξισορροπούμε με μεγαλύτερη προστασία των εργαζομένων μέσω της ασφάλισης ανεργίας για όλους. Επιτυγχάνεται έτσι μια ισορροπία που εξασφαλίζει αποτελεσματικότητα στον οικονομικό τομέα και δικαιοσύνη στον κοινωνικό» λέει ο Μακρόν απαντώντας στις κατηγορίες της Αριστεράς (και πολλών στο Σοσιαλιστικό Κόμμα) για υπερβολική απορρύθμιση και στροφή στον φιλελευθερισμό.
Ενίσχυση συνοριακών ελέγχων
Λαμβάνοντας σοβαρά υπ’ όψιν τις ανησυχίες των ψηφοφόρων για την ισλαμιστική τρομοκρατία και την ασφάλεια, προνομιακό πεδίο της εθνικιστικής Ακροδεξιάς, ο Μακρόν υπόσχεται πως θα είναι σκληρός, απορρίπτοντας μη-πρόσφυγες μετανάστες και δημιουργώντας δύναμη 5.000 συνοριοφυλάκων. Σε μια χώρα με 230 νεκρούς από την τρομοκρατία από το 2015, ο νέος πρόεδρος δεσμεύθηκε για αυξήσεις δαπανών στην ασφάλεια και στην άμυνα. Για να δείξει επίσης ότι υπερασπίζεται την εθνική ταυτότητα –η Λεπέν τον κατηγορεί πως δεν είναι «πατριώτης» -, ο Μακρόν λέει ότι οι μετανάστες θα υποχρεωθούν να μιλούν άπταισταγαλλικά ως προϋπόθεση για την απόκτηση υπηκοότητας.Κανείς δεν αμφιβάλλει, πάντως, ότι ο νέος πρόεδρος είναι ένθερμος ευρωπαϊστής, τόσο που κατηγορείται για κρυπτο-φεντεραλισμό. Ο Μακρόν δεσμεύεται να ενισχύσει τους δεσμούς με την ΕΕ σε μια εποχή που πολλοί πιέζουν για πιο χαλαρή σχέση ή ακόμα και για Frexit, όπως η Λεπέν που είχε υποσχεθεί δημοψήφισμα για έξοδο από την ΕΕ τον Σεπτέμβριο.Στην επινίκια ομιλία του υπό τους ήχους της «Ωδής στη Χαρά» του Μπετόβεν, ύμνο της ΕΕ, ο Μακρόν έδωσε μεγάλη έμφαση στο ευρωπαϊκό όραμα και ορκίστηκε να «ξαναχτίσει τη σχέση ανάμεσα στην Ευρώπη και στους λαούς που την απαρτίζουν».
Η ευρωπαϊκή ατζέντα του περιλαμβάνει κοινή δημοσιονομική πολιτική, έναν κοινό υπουργό Οικονομικών, την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και μια «αναζωογονημένη» σχέση με τη Γερμανία.
«Ολοι θυμούνται στο «ντεμπά» τη Λεπέν να τον λέει «υποταγμένο» στο παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο και στη γερμανοκρατούμενη ΕΕ. «Ενα πράγμα είναι βέβαιο: η επόμενη ηγέτις της Γαλλίας θα είναι γυναίκα, ή εγώ ή η Μέρκελ» του πέταξε. Ο Μακρόν θα πρέπει, λοιπόν, να αποδείξει ότι μαζί του η Γαλλία θα γυρίσει πραγματικά σελίδα και θα μπορέσει να ορθώσει ανάστημα απέναντι στη Γερμανία. Είναι και αυτό πιο εύκολο στα λόγια παρά στην πράξη» καταλήγει ο Ιβαλντί.
Ποιοι διεκδικούν τις καρέκλες του υπουργικού συμβουλίου
Ανδρα από τους Σοσιαλιστές ή μήπως γυναίκα, και μάλιστα από τη φιλελεύθερη Δεξιά; Ποιον ή ποια θα διαλέξει για πρωθυπουργό του ο Μακρόν, δίνοντας το πρώτο στίγμα για τον πολιτικό προσανατολισμό της κυβέρνησής του; Οι φήμες και τα ονόματα δίνουν και παίρνουν στο Παρίσι.
«Αναμένεται να κινηθεί γρήγορα, ανακοινώνοντας το όνομα του πρωθυπουργού και τη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου αμέσως μόλις μετακομίσει στο Ελιζέ (σ.σ. αύριο το πρωί), επειδή θέλει να διασκεδάσει τις αμφιβολίες για την ικανότητά του να κυβερνήσει χωρίς κομματικό μηχανισμό» μας λέει ο Ζαν-Μαρκ Ντανιέλ,καθηγητής στο Πανεπιστήµιο ESPC Europe στο Παρίσι και αρθρογράφος στην εφημερίδα «Les Echos».
«Αλλά ο πρωθυπουργός που θα ανακοινώσει μπορεί να αποδειχθεί προσωρινός. Ο Μακρόν ίσως αναγκαστεί να τον αντικαταστήσει, αν δεν κατορθώσει να συγκεντρώσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία στις βουλευτικές του Ιουνίου. Ισως δούμε δηλαδή μια «συγκατοίκηση» (πρωθυπουργό από το κόμμα που θα έχει πλειοψηφία στη Βουλή), αν και προσωπικά πιστεύω ότι δεν είναι το πιθανότερο σενάριο» προσθέτει ο Ντανιέλ.
Πριν από τις εκλογές, ο Μακρόν είπε πως έχει αποφασίσει για τον πρωθυπουργό του αλλά δεν αποκάλυψε το όνομα, αυξάνοντας το σασπένς. Δεσμεύθηκε επίσης ότι θα μειώσει το μέγεθος της κυβέρνησης –μιλάει για «κομάντο» μόλις 15 υπουργών. Εκ των οποίων το ένα τρίτο δεν θα προέρχεται από την πολιτική ελίτ, αν και μια ματιά στο βιογραφικό των ανθρώπων του νέου προέδρου δείχνει ότι πολλοί είναι απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Διοίκησης (ΕΝΑ), παραδοσιακό φυτώριο της αφρόκρεμας της γαλλικής δημόσιας διοίκησης.
Από όσους θεωρούνται φαβορί για την πρωθυπουργία ξεχωρίζουν ο δημοφιλής υπουργός Αμυνας των Σοσιαλιστών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, από τους πρώτους που στήριξαν την προεδρική εκστρατεία του Μακρόν, ο Ρισάρ Φεράν, σοσιαλιστής βουλευτής και «δεξί χέρι» του Μακρόν στην εκστρατεία, ο επίσης στενός σύμμαχος, σοσιαλιστής δήμαρχος της Λυών Ζεράρ Κολόμπ και ο Πασκάλ Λαμί, πρώην γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Ο Μακρόν έχει αποκαλύψει πως φλερτάρει και με την ιδέα μιας γυναίκας πρωθυπουργού. Αν το αποφασίσει, επικρατέστερες θεωρούνται η Σιλβί Γκουλάρ, ευρωβουλευτής από το κεντρώο Δημοκρατικό Κίνημα (MoDem), ο ηγέτης του οποίου Φρανσουά Μπαϊρού έχει συμμαχήσει με τον Μακρόν, και η Αν-Μαρί Ιντράκ, πρώην υπουργός Μεταφορών. Εναλλακτικά, η Γκουλάρ θεωρείται πιθανή για το υπουργείο Εξωτερικών και η Ιντράκ, που έχει εμπειρία στην ηγεσία κρατικών εταιρειών συγκοινωνιών (RATPκαι σιδηροδρόμωνSNCF), μπορεί να αναλάβει το υπουργείο Οικονομίας.
Για αυτό το υπουργείο ακούγεται έντονα και το όνομα του πρώην πρωθυπουργού Αλέν Ζιπέ, ο οποίος ήταν προεδρικός υποψήφιος στις προκριματικές της Δεξιάς.
Για άλλα υπουργεία, ο νέος πρόεδρος αναμένεται να «ψαρέψει» και από τους Σοσιαλιστές και από τους δεξιούς (Les Républicains), επιδιώκοντας να έχει υπουργούς έμπειρους και καταξιωμένους πολιτικούς όπως τον Ξαβιέ Μπερτράν, πρώην υπουργό Εργασίας του δεξιού προέδρου Σαρκοζί. Ο βετεράνος κεντρώος Μπαϊρού, που εγκατέλειψε την τέταρτη απόπειρά του να εκλεγεί πρόεδρος για να στηρίξει αιφνιδιαστικά τον Μακρόν, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ανταμειφθεί με κυβερνητικό αξίωμα. Τελευταίως ακούγεται έντονα και το όνομα της Κριστίν Λαγκάρντ, διευθύντριας του ΔΝΤ και πρώην υπουργού του Σαρκοζί.
«Στρατολογώντας από την Αριστερά, τη Δεξιά και το Κέντρο, ο Μακρόν ελπίζει να δημιουργήσει δυναμική για το κίνημά του En Marche! (Εμπρός!), το οποίο ίδρυσε μόλις πέρυσι, ώστε να κερδίσει την κρίσιμη πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές. Χωρίς αυτή την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση θα είναι ένας αδύναμος πρόεδρος, ανίκανος να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που υπόσχεται» τονίζει ο Ντανιέλ.
Αν και ο Μακρόν επιμένει ότι ο ίδιος και το κίνημά του ξεπερνούν την κλασική διαχωριστική γραμμή Αριστεράς –Δεξιάς, πολλοί από τους ανθρώπους του στενού κύκλου του προέρχονται από τη μεταρρυθμιστική –εκσυγχρονιστική πτέρυγα του Σοσιαλιστικού Κόμματος και είναι υπέρ της οικονομίας της αγοράς. Από τη νέα γενιά των 30άρηδων, ο Αλεξίς Κελέρ αναμένεται να παίξει ρόλο προσωπάρχη στο Ελιζέ, όπως και ο μόλις 29χρονος Ισμαέλ Εμελιέν, επικεφαλής της εκστρατείας, μαζί με τον εκπρόσωπο Τύπου του En Marche! ΜπενζαμένΓκριβό.
OοικονομολόγοςZαν Πιζανί-Φερί, που συνέταξε το οικονομικό πρόγραμμα του Μακρόν, αναμένεται να έχει ρόλο προεδρικού συμβούλου (πιθανώς για θέματα ΕΕ). Το ίδιο και ο Μαρκ Φερασί, επίσης οικονομολόγος, και η σύζυγός του Σοφί, συνεργάτις του Μακρόν όταν ήταν υπουργός Οικονομίας. Το ζεύγος είναι στενοί φίλοι της πρώτης κυρίας Μπριζίτ Τρονιέ-Μακρόν. Η 64χρονη πρώην καθηγήτρια και αεί καθοδηγήτρια του νέου προέδρου θα έχει επίσης ρόλο στο Ελιζέ, ιστορική πρωτιά γιατί δεν προβλέπεται από το πρωτόκολλο, αλλά «χωρίς μισθό».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
