Σειρά από μέτρα που θα οδηγήσουν σε πρόσθετες επιβαρύνσεις νοικοκυριά, αγρότες και επαγγελματίες θα ισχύσουν το επόμενο έτος, με κύριο στόχο την εξοικονόμηση πάνω από 500 εκατ. ευρώ για επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ.
Το ΔΝΤ επιμένει
Την ίδια στιγμή ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΔΝΤ Γουίλιαμ Μάρεϊ αναφέρει ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι για την περίοδο μετά τη λήξη του Μνημονίου παραμένουν ανοιχτοί, χωρίς όμως να αλλάζουν οι στόχοι εξοικονόμησης δαπανών και αύξησης εσόδων από τις μειώσεις στις συντάξεις και τη μείωση του αφορολογήτου το 2019 και το 2020.
Από το 2018 καταργείται η έκπτωση φόρου 1,5% λόγω μηνιαίας παρακράτησης μισθών και συντάξεων με αποτέλεσμα να υπάρχει πρόσθετη επιβάρυνση για χιλιάδες φορολογουμένους. Για παράδειγμα, σε καθαρό μισθό 1.285 ευρώ η πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση από την κατάργηση της έκπτωσης φόρου θα είναι 3 ευρώ τον μήνα ή 42 ευρώ τον χρόνο, ενώ σε καθαρό μισθό 1.608 ευρώ η ετήσια πρόσθετη φορολογία λόγω κατάργησης της έκπτωσης φόρου θα είναι 74 ευρώ ή 5 ευρώ τον μήνα.
Ταυτόχρονα έχει αποφασισθεί να καταργηθεί η έκπτωση φόρου για ιατροφαρμακευτικές δαπάνες. Από τη συγκεκριμένη διαδικασία το κράτος επέστρεφε στους πολίτες περίπου 80 εκατ. ευρώ. Αυτό θα είναι και το ποσό που θα εξοικονομήσει από την κατάργηση της συγκεκριμένης φοροαπαλλαγής.
Για παράδειγμα, έστω συνταξιούχος με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ. Ο φόρος που προκύπτει με βάση τη σημερινή κλίμακα και το αφορολόγητο ανέρχεται σε 1.466 ευρώ. Αν ο συγκεκριμένος φορολογούμενος είχε τον χρόνο 2.000 ευρώ δαπάνες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης θα απολάμβανε έκπτωση φόρου 200 ευρώ (2.000 Χ 10% ποσοστό μείωσης). Η εν λόγω έκπτωση παρέχεται με την προϋπόθεση ότι οι ιατροφαρμακευτικές δαπάνες ξεπερνούν ετησίως το 5% του ετήσιου εισοδήματος.
Από την άλλη, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι έμποροι και οι αγρότες από το 2018 θα πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές επί των καθαρών εισοδημάτων τους, χωρίς όμως πρώτα να έχουν αφαιρεθεί οι εισφορές που πληρώθηκαν το προηγούμενο έτος.
Ο νόμος Κατρούγκαλου (Ν. 4387/2016) όριζε πως το ποσό αναφοράς για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών είναι το καθαρό φορολογητέο εισόδημα (αφού έχουν αφαιρεθεί οι ασφαλιστικές εισφορές) που προέκυψε από την επαγγελματική δραστηριότητα το προηγούμενο έτος.
Με τη νέα ρύθμιση που προωθείται, από 1-1-2018, ως βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών θα είναι το άθροισμα των κερδών συν τις ασφαλιστικές εισφορές που κατέβαλε ο ασφαλισμένος το προηγούμενο έτος. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών σε σύγκριση με σήμερα, ενώ από το 2018 θα υπολογίζονται με αυξημένο συντελεστή (17% από 14% σήμερα) οι ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών.
«Ψαλίδι», και μάλιστα γερό, αναμένεται να μπει και σε μια σειρά από επιδόματα. Σύμφωνα με τα όσα έχουν αποφασισθεί θα υπάρξει περικοπή οικογενειακών επιδομάτων κατά 10 εκατ. ευρώ σε όσους λαμβάνουν Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης. Επίσης θα μειωθεί το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης κατά 58 εκατ. ευρώ, δηλαδή θα μειωθεί ετησίως στα επίπεδα των 40 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι πριν από τρία χρόνια το συνολικό ποσό που δινόταν στα νοικοκυριά για επίδομα πετρελαίου θέρμανσης ήταν 210 εκατομμύρια. Η δραματική μείωσή του σε συνδυασμό με την άνοδο των τιμών των καυσίμων θα οδηγήσει εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά να μην μπορούν να αγοράσουν πετρέλαιο θέρμανσης, γεγονός το οποίο θα προκαλέσει μεγάλες απώλειες και στα έσοδα του κράτους.
Παράλληλα, από το 2018 καταργούνται τέσσερα επιδόματα και ενσωματώνονται στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ένδειας, φυσικών καταστροφών, απροστάτευτων τέκνων κ.τ.λ.), ενώ φαίνεται πως καταργείται ή μειώνεται το επίδομα του ΟΑΕΔ σε άνεργους νέους μέχρι και 29 ετών οι οποίοι έχουν συμπληρώσει το 20ό έτος της ηλικίας τους και έχουν αποφοιτήσει από δημόσιο εκπαιδευτικό ίδρυμα λαμβάνοντας τίτλο σπουδών οποιασδήποτε εκπαιδευτικής βαθμίδας. Προϋπόθεση είναι να εγγραφούν στα ειδικά μητρώα ανέργων το αργότερο μέσα σε τρεις μήνες από τη λήψη του πτυχίoυ και για τους άνδρες να έχουν εκπληρώσει τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις ή να έχουν νόμιμα απαλλαγεί.
Ψαλίδι και στο ΕΚΑΣ
Το 2018 θα συνεχιστεί η περικοπή του ΕΚΑΣ, με τη συνολική μείωση για τους εναπομείναντες χαμηλοσυνταξιούχους που το λαμβάνουν να ανέρχεται σε 238 εκατ. ευρώ, ενώ μειώσεις θα γίνουν και στα ειδικά μισθολόγια δικαστικών, γιατρών ΕΣΥ, πανεπιστημιακών.
Από την 1η Ιανουαρίου 2018 θα τεθεί σε εφαρμογή η απόφαση για επιβολή τέλους διαμονής σε ξενοδοχεία από 0,5 έως 4 ευρώ ανά διαμονή, ενώ θα φορολογηθούν και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας ενοικίασης (π.χ. Airbnb).
Μείωση ΕΝΦΙΑ έως 70 ευρώ από το 2020
Πρόσθετη έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ έως 30%, με ανώτερο ποσό τα 70 ευρώ για οικογένειες με μηνιαίο εισόδημα έως 700 ευρώ (κάτω από 10.000 ευρώ τον χρόνο), προωθεί το υπουργείο Οικονομικών ως αντίμετρο στη μείωση του αφορολόγητου ορίου.
Το συγκεκριμένο αντίμετρο αναμένεται να εφαρμοσθεί μαζί με τα υπόλοιπα φορολογικά μέτρα το 2020, αν και στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι θα μπορούσε να εφαρμοσθεί και έναν χρόνο νωρίτερα εφόσον τα στοιχεία του προϋπολογισμού προσθέτουν αυτή τη δυνατότητα.
Η μείωση του ΕΝΦΙΑ θα συνδυασθεί με αλλαγή και των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων από το 2018, αν και το τελικό ποσό είσπραξης θα παραμείνει το ίδιο, δηλαδή 2,65 δισ. ευρώ (βεβαίωση 3,25 δισ. ευρώ).
Ο εφετινός ΕΝΦΙΑ όμως δεν πρόκειται να αλλάξει καθώς θα υπολογισθεί με τους ίδιους συντελεστές και τις ίδιες αντικειμενικές αξίες που εφαρμόσθηκαν και πέρυσι.
Κατά συνέπεια η όποια μείωση θα γίνει από το 2020 και θα αφορά έναν συνδυασμό ύψους περιουσίας και χαμηλού εισοδήματος. Η μείωση του ΕΝΦΙΑ κοστολογείται περίπου στα 180 εκατ. ευρώ.
Οι αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων θα γίνουν από την 1η Ιανουαρίου 2018 και θα αφορούν τόσο τις φθηνές περιοχές όσο και τις λεγόμενες ακριβές. Μάλιστα όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς στις φθηνές περιοχές πιθανόν να ανέβουν καθώς εκεί οι εμπορικές αξίες εξακολουθούν να βρίσκονται λίγο επάνω από τις τιμές στις εφορίες. Αντίθετα στις ακριβές εκτιμάται ότι θα πέσουν γιατί έχουν υποστεί οι πραγματικές μεγάλη μείωση την τελευταία δεκαετία.
Προς το παρόν πάντως δεν αλλάζουν οι εκπτώσεις και οι απαλλαγές που ισχύουν, και είναι για τον ΕΝΦΙΑ του 2017:
¢ Συνολικό εισόδημα (πραγματικό ή τεκμαρτό) ως 9.000 € για άγαμο, 10.000 € για τον έγγαμο, 12.000 € για οικογένεια με δύο παιδιά
¢ Συνολική επιφάνεια κτισμάτων: Εως 150 τ.μ.
¢ Συνολική αντικειμενική αξία ακινήτων ως 85.000 € για τον άγαμο, 150.000 € για τους έγγαμους ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα παιδί και έως 200.000 € για οικογένειες με δύο παιδιά.
Ο ΕΝΦΙΑ μηδενίζεται για τρίτεκνους, πολύτεκνους, άτομα με αναπηρία άνω του 80% με ετήσιο εισόδημα ως 17.000 ευρώ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
