Αποδέχθηκε μάλλον διστακτικά την πρόταση που του έγινε πέρυσι να πάρει μέρος στην κριτική επιτροπή του «Your Face Sounds Familiar». Επειδή τηλεόραση δεν είχε ξανακάνει. Η εμπειρία αποδείχθηκε θετική για πολλούς και διάφορους λόγους (τους εξηγεί παρακάτω), γι’ αυτό και ο Σταμάτης Φασουλής επέστρεψε κι εφέτος, με την ίδια ιδιότητα, στον Ant1. Απολαμβάνει ξανά την εμπειρία ενός ψυχαγωγικού τηλεπαιχνιδιού, με το μυαλό του, την ίδια στιγμή, στον «Ζορμπά», στη βασισμένη στο μυθιστόρημα του Καζαντζάκη παράσταση που σκηνοθετεί με πρωταγωνιστή τον Γρηγόρη Βαλτινό. Σε ένα διάλειμμα από τις θεατρικές πρόβες του τον συνάντησα για να ξεκινήσουμε την κουβέντα μας από τη μικρή οθόνη και να φθάσουμε, περνώντας και από τις θεατρικές σκηνές, μέχρι τις γαλλικές εκλογές.
Είναι τελικά εθιστική η τηλεόραση;
«Το περσινό μού άρεσε. Πέρασα καλά. Η ατμόσφαιρα ήταν εξαιρετική και οι άνθρωποι μου φέρθηκαν υπέροχα. Αισθάνθηκα άνετα, ειδικά μετά τη δεύτερη εκπομπή. Ηταν καλά και τα λεφτά, παράγοντας σημαντικός. Δεν ξέρω αν θα το έκανα τζάμπα, αλλά έτσι όπως με πληρώνουν, έτσι όπως μου φέρονται και αυτό που κάνω μου αρέσουν πολύ».
Πόσο σοβαρά αντιμετωπίζετε την τηλεοπτική καριέρα σας, είναι κάτι που βλέπετε να έχει διάρκεια;
«Εγώ αυτά τα πράγματα τα αντιμετωπίζω σοβαρά για να μου είναι πιο εύκολα. Μελετάω τα βιντεοκλίπ που μετά θα κρίνω, σαν να είναι κάτι πολύ σημαντικό. Μου αρέσει αυτό, γιατί ανοίγεται μπροστά μου ένας ολόκληρος κόσμος που σε μεγάλο βαθμό δεν γνώριζα. Μαθαίνω είδη μουσικής που αγνοούσα. Ολο αυτό το καινούργιο πράγμα είναι ένα λίφτινγκ για έναν άνθρωπο της ηλικίας μου. Εσωτερικό λίφτινγκ».
Σκεφτήκατε ποτέ πως η συμμετοχή (και εφέτος) σε ένα ελαφρύ ψυχαγωγικό τηλεοπτικό πρόγραμμα μπορεί να λειτουργήσει αρνητικά στην εικόνα που έχουν σχηματίσει για εσάς έπειτα από τόσα χρόνια δουλειάς στο θέατρο;
«Καθόλου! Δεν είχα ποτέ καμία αιδώ για τη μορφή του θεάματος. Αυτό με βοηθάει και στην τηλεόραση».
Οι θεαματικότητες της εκπομπής πόσο σας απασχολούν;
«Θέλω να πάει καλά. Από εκεί και πέρα είμαι απλώς ένα μέλος της κριτικής επιτροπής, το μόνο που μπορώ είναι να κάνω σωστά τη δουλειά μου. Και την κάνω, νομίζω. Η επιτυχία εννοείται μου αρέσει. Ομως είμαι σε μια ηλικία και σε μια κατάσταση που ό,τι και να κάνω ούτε θα με ωφελήσει ούτε θα με βλάψει, δυστυχώς».
Σας απασχολεί πολύ ο παράγοντας ηλικία;
«Σκέφτομαι πως είτε κάνω επιτυχία είτε αποτυχία, εδώ που έχω φθάσει, δεν θα χαρακτηρισθώ από αυτό. Τα χρόνια που έχω δουλέψει για το θέατρο είναι πολλά, γνωρίζουν ποιος είμαι. Ως ηθοποιός βγήκα το 1972, ως σκηνοθέτης το 1975, πατάω στη σκηνή σχεδόν επί μισό αιώνα. Για όνομα! Εμπνέω σεβασμό (γελάει), ίσως γι’ αυτό αντιμετώπισαν την τηλεοπτική μου εμφάνιση με τόση ευγένεια, σχεδόν συγκινητικά».
Εσας πώς σας φαίνεται η τηλεοπτική εικόνα σας;
«Καθόλου δεν μου φαίνεται».
Τι εννοείτε, δεν βλέπετε την εκπομπή;
«Πώς να τη δω, αφού είμαι εκεί την ώρα που προβάλλεται».
Μετά το τέλος της, μαγνητοσκοπημένη.
«Ποτέ! Δεν το έχω κάνει ποτέ. Δεν βλέπω ούτε τις θεατρικές παραστάσεις μου που μαγνητοσκοπούνται για το αρχείο».
Γιατί;
«Επειδή είναι κάτι που έχει τελειώσει και δεν με απασχολεί πια. Το μυαλό μου βρίσκεται ήδη στο επόμενο».
Τα σχόλια; Οι κριτικές; Σας απασχολούν;
«Ακούω τι λένε. Δεν δίνω όμως πάντα προσοχή. Ας πούμε, τώρα μου στέλνουν από τον Ελληνικό Κόσμο ό,τι έχει γραφτεί για τη «Νίκη». Ψιλοβαριέμαι να τα διαβάσω, γιατί αυτό που με ενδιαφέρει το γνωρίζω, το έχω πάρει το μήνυμα, έχω καταλάβει αν άρεσε η παράσταση που έστησα. Οπως δεν ασχολούμαι και όταν το κλίμα είναι αρνητικό. Τι, να διαβάζω που με βρίζουνε; Ασ’ το να πάει».
Σε σίριαλ θα παίζατε;
«Αν ήταν κάτι ενδιαφέρον, βεβαίως. Αν και δεν ξέρω αν μπορώ να το κάνω καλά. Δεν έχω κάνει τηλεόραση, ούτε σινεμά, και είναι μια πολύ διαφορετική δουλειά από το θέατρο. Στο θέατρο και ατάλαντος να είσαι με τα χρόνια και με την εμπειρία έχεις φτιάξει, έχεις σουλουπώσει τα εκφραστικά σου μέσα».
Ενώ στην τηλεόραση δεν ισχύει το ίδιο;
«Οχι! Μία κίνηση του ματιού στην τηλεόραση μπορεί να λέει 100.000 ιστορίες. Ενώ στο θέατρο πρέπει να γίνει κίνηση σε όλο το σώμα για να πεις το αντίστοιχο. Είναι αλλιώς να σε βλέπουν με μικροσκόπιο και αλλιώς με κιάλια. Χρειάζεται άλλη τεχνική. Θα μου άρεσε πάντως, παρά τις όποιες αναστολές μου, να το κάνω. Ισως τελικά, τώρα που το ξανασκέφτομαι, να είμαι πιο έτοιμος να κάνω τηλεόραση από ό,τι ήμουν πριν από δέκα χρόνια».
Γιατί αυτό; Τι άλλαξε;
«Εχω βρει πιο σκοτεινούς δρόμους με τον «Πατέρα» που έπαιξα πέρυσι στο θέατρο, δρόμους που νομίζω πως υποκριτικά με έχουν πάει πιο μπροστά. Ηταν ένας ρόλος – άσκηση για εμένα, γιατί έπρεπε να παίζω με το ελάχιστο του ελαχίστου. Εμαθα πράγματα που ίσως να μπορούσα να τα εφαρμόσω τηλεοπτικά. Αν προφτάσω…».
Πάλι ο χρόνος!
«Πάντα ο χρόνος. Ως πραγματικότητα που ενίοτε τρομάζει. Από την άλλη, είναι και κάτι που σε σπρώχνει να χαρείς, να δημιουργήσεις, κυρίως να προφθάσεις. Θέλω κι εγώ να προφθάσω».
Εχετε περάσει κρίση ηλικίας;
«Περνώ διαρκώς κρίση ηλικίας. Από τα 30 μου. Μου το θύμισε η Βέρα Κρούσκα όταν παίζαμε πέρυσι μαζί. «Θυμάσαι» μου είπε «που ήσουν σπίτι μου και παίζαμε χαρτιά όταν έκλεινες τα 30 και ξαφνικά σε πιάσανε τα δαιμόνια σου, πέταξες τα χαρτιά και σηκώθηκες και έφυγες σαν τρελός λέγοντας γέρασα, δεν αντέχω»; Εκτοτε γερνάω ασταμάτητα!»
Και πώς το αντιμετωπίζετε αυτό;
«Δουλεύοντας. Θέλω να δουλεύω ως την τελευταία στιγμή, δεν θέλω να βγω στη σύνταξη. Ακόμα και αν κάποτε αναγκαστώ να σταματήσω να παίζω, θέλω να συνεχίσω ως σκηνοθέτης, ως συγγραφέας, ως μεταφραστής».
Θα μπορούσατε να μείνετε στο σπίτι σας;
«Με τίποτα. Οπως σας είπα η δουλειά σημαίνει πολλά για εμένα. Και είμαι πολύ τυχερός που και μέσα στην οικονομική κρίση, παρότι αντιμετώπισα κι εγώ προβλήματα, είχα πάντα δουλειά, οπότε μπόρεσα και μπορώ να επιβιώνω αξιοπρεπώς. Πλήρωσα μια τεράστια Εφορία πέρυσι, δεν κακοπέρασα όμως, δεν έφθασα στο σημείο να πεινάσω».
Και την εποχή της κρίσης ο κόσμος πηγαίνει στο θέατρο…
«… γιατί και το θέατρο φρόντισε τον κόσμο, μείωσε αμέσως τα εισιτήριά του, έγινε πάμφθηνο. Αυτό μπορεί να αύξησε το κοινό αλλά, για να λέμε την αλήθεια, μείωσε δραματικά τα έσοδα τη στιγμή που το κόστος των παραστάσεων είχε αυξηθεί κατακόρυφα. Για να μείνουμε στα θετικά όμως, νομίζω πως με την κρίση έγινε και κάτι που δίνει ελπίδα. Οι νέοι ηθοποιοί, αντί να περιμένουν στην ουρά πότε θα έρθουν σε έναν θίασο του Κέντρου, φτιάξανε χιλιάδες ομάδες. Μπορεί να μη ζουν από αυτό, να παίρνουν ψιχία, γιατί όλοι δουλεύουν με ποσοστά, αλλά δεν κάθονται σπίτι να μιζεριάζουν τρώγοντας με το πικρό κουτάλι την απραξία τους. Βλέπω παντού θεατράκια και αυτό με ενθουσιάζει».
«Εχουμε γίνει παράδειγμα προς αποφυγήν»Η Αθήνα έχει κατακριθεί πως διαθέτει υπερβολικά πολλά θέατρα.
«Μωρέ δεν ντρέπονται αυτοί που τα γράφουν; Κανένας δεν μας έχει κατακρίνει που έχουμε τόσα σουβλατζίδικα και τόσες καφετέριες, τα θέατρα μας φταίνε; Λες και ανοίγει μπουρδέλο. Θέατρο ανοίγει! Αντί να χαίρονται, βγαίνουν και σχολιάζουν πως είναι πολλά; Οσοι ενοχλούνται ας πηγαίνουν ξανά και ξανά στα ίδια, δεν τους υποχρεώνει κανείς να περάσουν από όλα!».
Τι περιμένει όλα αυτά τα νέα παιδιά που βγαίνουν στο θέατρο; Είστε αισιόδοξος;
«Την έχουν μέσα τους την αισιοδοξία και πιστεύω πως αυτό που τα περιμένει είναι κάτι καλό. Αναφέρομαι στο θέατρο. Γιατί τα άλλα… Με τα υπόλοιπα, με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος, νομίζω πως θα περάσουμε έναν Μεσαίωνα. Με τρομάζει και με θλίβει πολύ αυτό που λένε οι αρχηγοί άλλων κρατών, «εδώ δεν θα γίνουμε Ελλάδα». Είναι φρικτό. Εχουμε γίνει παράδειγμα προς αποφυγήν. Αλλά και έξω… Χάρηκα πολύ κι εγώ που βγήκε ο Μακρόν στη Γαλλία, είναι όμως ανατριχιαστικό που το ένα τρίτο των Γάλλων ψήφισε φασισμό. Τι να πω… Η Ιστορία κύκλους κάνει, φαίνεται έχουμε φθάσει πάλι στη μαύρη περίοδο. Το μόνο που με παρηγορεί είναι πως αυτοί οι κύκλοι παλιά κρατούσαν πολύ ενώ τώρα, την εποχή της ταχύτητας, κλείνουν πιο γρήγορα. Σύντομα θα έρθει κάτι καλύτερο. Στο τέλος, ναι, είμαι αισιόδοξος! Τα πράγματα αλλάζουν, κάτι τελειώνει κάτι αρχίζει… Είμαι αισιόδοξος!».
Γιατί εφέτος δεν παίξατε στο θέατρο;
«Μπορεί να μην παίξω ούτε του χρόνου, αυτή τη στιγμή δεν θέλω να παίξω».
Γιατί;
«Με πείραξε που ο «Πατέρας» δεν πήγε καλά. Ηταν νομίζω η καλύτερη παράστασή μου, πόνεσα που δεν είχε την υποδοχή που θεωρώ πως της άξιζε».
Τι έφταιξε; Το δύσκολο ίσως θέμα;
«Εχω κάνει και άλλα δύσκολα έργα. Δεν ξέρω… Ναι, ίσως τους έδιωχνε το θέμα, η ιστορία ενός άνδρα που πάσχει από Αλτσχάιμερ. Ως καλλιτέχνης ματαιόδοξος το πήρα προσωπικά, είπα, «αφού δεν σε θέλουν, τι κάνεις εδώ; Πήγαινε στο σπίτι σου να ησυχάσουμε!». Και πήγα».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
