Το πένθος ταιριάζει στη Σέριλ

Κάθε χρόνο, στα γενέθλια του Ντέιβ, το γιορτάζουν στο σπίτι με μια παρτίδα πόκερ, το αγαπημένο του παιχνίδι. Ούτε μαύρες κουρτίνες, ούτε πρησμένα μάτια, ούτε θλιβερές καρέ-καρέ αναδρομές στην πρόωρη απώλειά του (την Πρωτομαγιά έκλεισαν δύο χρόνια). Τα παιδιά παίζουν χαρτιά και η Σέριλ Σάντμπεργκ, η πιο διάσημη χήρα της Σίλικον Βάλεϊ, επουλώνει το τραύμα με τον μοναδικό τρόπο που ξέρει. Βγαίνοντας μπροστά.

Ναι, έχουν περάσει δύο χρόνια από τότε. Ηταν την 1η Μαΐου 2015, έπειτα από εκείνο το πάρτι στη βίλα στην Punta Mita, το μεξικανικό θέρετρο που λατρεύει η ελίτ των επιχειρήσεων τεχνολογίας. Ο Ντέβιντ Γκόλντμπεργκ, γενικός διευθυντής της SurveyMonkey.com, είπε να περάσει από το γυμναστήριο. Λίγο αργότερα, άφηνε την τελευταία του πνοή πάνω σε έναν διάδρομο τρεξίματος. Για τη σύζυγό του, διευθύντρια επιχειρησιακών λειτουργιών του Facebook και αδιαμφισβήτητο φεμινιστικό icon της νέας χιλιετίας, αυτά ήταν αχαρτογράφητα νερά.
«Τα ουρλιαχτά από το κλάμα της μέσα στο νοσοκομείο δεν έμοιαζαν με τίποτε από όσα είχα ακούσει έως τότε» θυμάται ο κοινός τους φίλος Φιλ Ντόιτς τα πρώτα λεπτά μετά την ανακοίνωση του θανάτου του 47χρονου Γκόλντμπεργκ στη σύζυγό του. Οπως γράφει εσχάτως η Μπελίντα Λάσκομπ στο «Time» (σε ένα άρθρο με τίτλο «Life Αfter Death», ήτοι «Zωή μετά τον θάνατο»): «… η Σάντμπεργκ, η ειδικευμένη στο να επιλύει τα πιο περίπλοκα προβλήματα, η micromanager, o άνθρωπος με μια σχεδόν ανατριχιαστική αντίληψη να επιφέρει το καλύτερο αποτέλεσμα, βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα παντελώς ανοίκειο πεδίο: ένα αποτέλεσμα που δεν μπορούσε να αλλάξει».

Δύο χρόνια κράτησε η απόλυτη συντριβή. Το επικήδειο post της στο Facebook (Ιούνιος 2015) θα είναι, σύμφωνα με το «Time», το ισοδύναμο της «Κραυγής» του Εντβαρντ Μουνκ για τα social media. Σήμερα, όμως, η Σάντμπεργκ μετατρέπει την ευθραυστότητά της σε asset. Με τo καινούργιο βιβλίο της, «Option Β» (το συνυπογράφει με τον φίλο της Ανταμ Γκραντ, καθηγητή Ψυχολογίας και Διοίκησης Επιχειρήσεων στη Σχολή Γουόρτoν του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια), επιζητεί να «αλλάξει τη συζήτηση γύρω από την αντιξοότητα». Η superwoman πετάει την μπέρτα της και ενδύεται τη θνητότητά της. «Το «Οption B» («Επιλογή Β») αφορά το πώς αντιμετωπίζουμε την απώλεια, πώς βρίσκουμε ξανά νόημα και επιστρέφουμε πιο δυνατοί» λέει ο Γκραντ. Ενα εγχειρίδιο διαχείρισης του πένθους που συμπτύσσει τo self-help με την ηγετική ικανότητα, που απενοχοποιεί τον πόνο με θεωρητική καθοδήγηση αλλά και με πρακτικές συμβουλές, π.χ. δεν ρωτάς κάποιον που έχει καταδυθεί στην άβυσσο: «Πώς είσαι;» αλλά «Πώς είσαι σήμερα;». Ενα «Lean Ιn» από την ανάποδη δηλαδή.

Πολλοί θα σπεύσουν να καγχάσουν την εύθυμη και προσοδοφόρα χηρεία της 47χρονης Σάντμπεργκ. Οσοι την αντιπαθούσαν σφόδρα για τη «Lean Ιn/Βγες μπροστά» κοσμοθεωρία της (από το ομώνυμο μπεστ σέλερ της που κυκλοφόρησε το 2013) επιτίθενται τώρα ακόμη πιο λάβροι. Μόλις προ ημερών, η μεταφεμινίστρια συγγραφέας Καμίλ Πάλια την αποκάλεσε «ανυπόφορα ψωνισμένη». Oπως και να το κάνουμε, η COO του Facebook δείχνει η πλέον ακατάλληλη να σε διδάξει τι μπορείς να αποκομίσεις από τα «χαστούκια» της ζωής. «Eίναι μία δισεκατομμυριούχος που δεν φοβάται ότι θα χάσει τη δουλειά της, όσο καιρό και αν χρειαστεί να λείψει. Μπορεί να απολαμβάνει 24ωρη ψυχολογική υποστήριξη, ενώ το δίκτυο γνωριμιών της έχει τη δυνατότητα να τη φέρει σε επαφή με οιονδήποτε» γράφει η Λάσκομπ.

Ισως για τη Σέριλ Σάντμπεργκ (που κατόπιν προτροπής των πεθερικών της έχει ήδη καινούργιο αμόρε, τον Μπόμπι Κότικ της Activision Βlizzard) η «Επιλογή Β» να ήταν πιο εύκολη από ό,τι για μια απλή γυναίκα που χάνει από τη μία ημέρα στην άλλη τον άνθρωπό της. Σίγουρα είναι πολύ πιο εξαργυρώσιμη, αφού το νέο βιβλίο μοιάζει έτοιμο να εμπνεύσει ένα νέο Ζήσε-το-πένθος-σου κίνημα και σε λίγο τα αντίτυπά του θα πωλούνται σαν ζεστές μπαγκέτες. Οπως και να έχει, η κυρία Σάντμπεργκ είναι πρωτοπόρος. Γιατί πάνω από όλα έχει τα guts να ρίχνει άπλετο φως εκεί που όλα μοιάζουν να έχουν βυθιστεί στο σκοτάδι.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 7 Μαϊου 2017.