«Ράλι» προς την ολική συμφωνία

^«Ράλι ανακούφισης» πραγματοποίησαν οι ελληνικοί τίτλοι μετά τη Μάλτα και την επίτευξη τεχνικής συμφωνίας με τους δανειστές.

Οι μετοχές στο Χρηματιστήριο της Αθήνας με αποδόσεις ως 214% σημείωσαν κέρδη 6,5 δισ. ευρώ, ενώ σημαντική αποκλιμάκωση παρατηρήθηκε στο κόστος δανεισμού της χώρας, καθώς οι αποδόσεις των 10ετών κρατικών ομολόγων υποχώρησαν στο 5,928% (5,610% για τη 2ετία), στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Σεπτέμβριο του 2014.

Το ΔΝΤ και οι Ευρωπαίοι (Γερμανία) θα πρέπει τώρα να συμφωνήσουν σε κάποια πιο λεπτομερή δέσμευση για την ελάφρυνση του χρέους, η οποία θα μπορούσε να υλοποιηθεί μετά το τέλος του τρέχοντος προγράμματος, ενώ η τεχνική συμφωνία προλειαίνει το έδαφος για μια ολική συμφωνία στο Eurogroup της 22ας Μαΐου, αλλά και στην εκταμίευση της επόμενης δόσης πριν από τις μεγάλες αποπληρωμές των 7,4 δισ. ευρώ του Ιουλίου.

Η χώρα οφείλει περίπου το 66% του χρέους της στους ευρωπαίους πιστωτές, με τα δάνεια του EFSF να αντιστοιχούν σε 130,9 δισ. ευρώ.

Ο ESM δάνεισε 31,7 δισ. ευρώ ως τώρα από το πρόγραμμα των 86 δισ. ευρώ. Επιπλέον 53 δισ. ευρώ οφείλονται σε κράτη-μέλη με τη μορφή διμερών δανείων από το πρώτο πρόγραμμα διάσωσης.

Επιπρόσθετα η Ελλάδα οφείλει 12,7 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ και υπάρχουν 56,6 δισ. ομολόγων μέσης και μακράς λήξεως (περιλαμβανομένων τίτλων που κατέχει η ΕΚΤ και αρκετές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης).

Μέτρα ελάφρυνσης

Η Κομισιόν, ο ESM, η ΕΚΤ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν προετοιμάσει, όπως λέγεται, διάφορα μέτρα ελάφρυνσης: η μία επιλογή φέρεται να είναι ο ESM να αναλάβει τα δάνεια του ΔΝΤ, που είναι πιο ακριβά. Αλλα περιλαμβάνουν επιμήκυνση των λήξεων και επιστροφή των κερδών που έχει αποκομίσει η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες από τα ελληνικά ομόλογα. Οι περαιτέρω δεσμεύσεις σχετικά με την ελάφρυνση του χρέους, μόλις ψηφιστούν και τα μέτρα, από την ελληνική Βουλή, θα επιτρέψουν στο Ταμείο να παραμείνει στο πρόγραμμα έστω και για έναν χρόνο και ενδεχομένως την ΕΚΤ να αρχίσει να αγοράζει από το καλοκαίρι ελληνικά ομόλογα εντός του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), εκτιμούν αναλυτές της αγοράς.

Ορισμένοι διαχειριστές κεφαλαίων μάλιστα θεωρούν πως τα ελληνικά ομόλογα με τη «χορηγία της ΕΚΤ» ίσως αποτελούν την τελευταία ευκαιρία των επενδυτών για υψηλές αποδόσεις χωρίς μεγάλο ρίσκο.

Η Αθήνα εκτιμούν σύντομα ότι θα είναι επιλέξιμη για το πρόγραμμα της ΕΚΤ, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε πτώση των αποδόσεων των ομολόγων (άνοδος των τιμών).

Η ΕΚΤ βέβαια μπορεί να σταματήσει να αγοράζει κυβερνητικά ομόλογα της ευρωζώνης περίπου σε έναν χρόνο, αλλά και πάλι μπορεί να επηρεάσει τους ελληνικούς τίτλους καθώς αποτελούν σχετικά μικρό μέρος του συνολικού ελληνικού χρέους.

Η ΕΚΤ θα μπορούσε ίσως να αγοράσει το ένα δέκατο των χρεογράφων (περίπου 3 δισ. ευρώ) που βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών σε δυο-τρεις μήνες, ενώ οι χαμηλότερες αποδόσεις θα βοηθήσουν τις τράπεζες να δανειστούν φθηνότερα και να τονώσουν την οικονομία.

Χρέος – πλεονάσματα

Η τεχνική συμφωνία και η δέσμευση της Ελλάδας να νομοθετήσει τις μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να ανοίξουν τον δρόμο για μια συμφωνία στο Eurogroup στις 22 Μαΐου, εκτίμησε η HSBC, ενώ καθώς ΔΝΤ και Ευρωπαίοι θα βρουν κοινό έδαφος για το χρέος και τα πλεονάσματα, θα δοθεί η δυνατότητα στο Ταμείο να συμμετάσχει χρηματοδοτικά στο πρόγραμμα πριν από το καλοκαίρι.

Εάν υπάρξει ένα global deal, όπως αποκαλείται, με το ΔΝΤ να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα, η ΕΚΤ θα μπορούσε να αρχίσει να αγοράζει ελληνικά ομόλογα από τον Ιούλιο, κάτι που θα μπορούσε να καταστήσει τη φιλοδοξία της κυβέρνησης να βγει (δοκιμαστικά) στις αγορές εφέτος ένα όχι και τόσο απίθανο σενάριο.

Ωστόσο, η ΕΚΤ δεν μπορεί να αγοράσει ελληνικά ομόλογα κατά τη διάρκεια των αξιολογήσεων του προγράμματος, αλλά και για μέγιστο διάστημα δύο μηνών μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης, καθώς θα πρέπει να αρχίσει η επόμενη.

Με την τρίτη αξιολόγηση να έχει προγραμματιστεί ότι θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο, το παράθυρο για την ΕΚΤ να αγοράσει ελληνικά ομόλογα μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης είναι περιορισμένο.

Πάντως, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, εάν η ΕΚΤ συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμά της, η Αθήνα, όπως αναφέρεται, μπορεί να αναμένει ότι θα πουλήσει ομόλογα με ένα επιτόκιο της τάξης του 4%-4,5%.

Αν και είναι υψηλότερο από το 1% που πληρώνει σήμερα για τα κεφάλαια διάσωσης, μια δοκιμαστική επιστροφή στις αγορές θα βοηθούσε στη μείωση των επιτοκίων που πληρώνουν τώρα οι ελληνικές τράπεζες και οι επιχειρήσεις για την έκδοση εταιρικών ομολόγων, ενισχύοντας το κλίμα στην οικονομία.

Ορισμένοι εκτιμούν πως ακόμη και αν η ΕΚΤ αρχίσει να αγοράζει ομόλογα το καλοκαίρι, τη ρευστότητα θα καρπωθούν τα ξένα funds που κατέχουν τη συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών ομολόγων.

Ωστόσο, ο θετικός αντίκτυπος συνολικά από την άνοδο της εμπιστοσύνης θα μπορούσε να αυξήσει τις καταναλωτικές δαπάνες και τις επενδύσεις, υποστηρίζοντας την οικονομία, ενώ δεν αποκλείεται και να δούμε κάποια επιστροφή των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες.

Η Bank of America Merrill Lynch εκτιμά ότι το να συμφωνηθούν σημαντικά μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους που θα πείσουν το ΔΝΤ να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ δύσκολο εν όψει των γερμανικών εκλογών τον Σεπτέμβριο θεωρώντας πως θα οδηγηθούμε, αν χρειαστεί, σε μια λύση ανάγκης («όπως – όπως») το καλοκαίρι.

Για τη Citi, μετά την τεχνική συμφωνία αποφεύγεται ο κίνδυνος ενός ελληνικού ατυχήματος τον Ιούλιο, ενώ αυξάνονται οι πιθανότητες αυστηρότερων δεσμεύσεων όσον αφορά την ελάφρυνση του χρέους. Ωστόσο, καθώς η πραγματική ελάφρυνση είναι απίθανο να επισημοποιηθεί πριν από το καλοκαίρι του 2018, η αβεβαιότητα σχετικά με το εάν το ΔΝΤ θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα και αν τα ελληνικά ομόλογα θα συμπεριληφθούν στην QE της ΕΚΤ θα διατηρηθεί.

Πότε θα έρθειτο τέλος του QE

Η μείωση του πολιτικού ρίσκου στην ευρωζώνη, απόρροια και των γαλλικών εκλογών (αν και για ορισμένους μετά το Παρίσι ακολουθεί η Ρώμη), οδηγεί την ΕΚΤ πιο κοντά στο τέλος της ποσοτικής χαλάρωσης.

Τους επόμενους μήνες, λένε οι αναλυτές, αναμένεται νέα καθοδήγηση (guidance). Οι αγορές ομολόγων πάντως αναμένεται να συνεχιστούν ως το τέλος του 2017, ενώ τον Δεκέμβριο δεν αποκλείεται αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων. Το QE θα ολοκληρωθεί σταδιακά στα μέσα του 2018, ενώ η πρώτη αύξηση των επιτοκίων αναφοράς αναμένεται στο τέλος του έτους.