Δεν θα εξαφανιστούν οι μανάτοι στη Φλόριδα

Οι μανάτοι, γνωστοί και ως θαλάσσιες αγελάδες, είναι σπάνια υδρόβια θηλαστικά τα οποία αποτελούν «σήμα κατατεθέν» της Φλόριδας. Εδώ και μερικές δεκαετίες οι πληθυσμοί τους είχαν αρχίσει να αραιώνουν στα νερά της αμερικανικής Πολιτείας και πολλοί εξέφραζαν φόβους ότι οδεύουν προς την εξαφάνιση. Οπως φαίνεται ωστόσο τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την προστασία τους έχουν αρχίσει να αποδίδουν, και αυτό επιβεβαιώνεται από τα εφετινά επίσημα στοιχεία που ανακοινώθηκαν πρόσφατα προσφέροντας μια ανάσα ανακούφισης και αισιοδοξίας. Σύμφωνα με τα πορίσματα έκθεσης που συνέταξαν ειδικοί οι οποίοι παρακολουθούν συστηματικά και επί μακρόν τους μανάτους της Φλόριδας, αν οι προσπάθειες για την προστασία τους συνεχιστούν, τα εμβληματικά ζώα θα συνεχίσουν να είναι παρόντα και ακμαία τα επόμενα 100 χρόνια, καθώς οι πιθανότητες μείωσης των πληθυσμών τους κάτω από τα 500 άτομα είναι μηδενικές.

Οι επιστήμονες από την Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία (USGS) και το Ινστιτούτο Ερευνών για τα Ψάρια και την Αγρια Ζωή της Φλόριδας εξέτασαν την υγεία και το προσδόκιμο ζωής των πληθυσμών των μανάτων που ζουν στις θάλασσες και στα ποτάμια της αμερικανικής Πολιτείας. «Σήμερα οι αριθμοί των μανάτων της Φλόριδας είναι υψηλοί» δήλωσε σε δελτίο Τύπου ο Μάικλ Ραντζ από την Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία, επικεφαλής της ομάδας που συνέταξε την επίσημη έκθεση η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα τον Απρίλιο. «Η διάρκεια ζωής των ενήλικων μανάτων βρίσκεται σε καλά επίπεδα και η Πολιτεία έχει διαθέσιμους οικοτόπους για να υποστηρίξει έναν πληθυσμό ο οποίος θα εξακολουθήσει να αυξάνεται».

Οι επιστήμονες που διεξήγαγαν τη μελέτη προβλέπουν ότι ο πληθυσμός των μανάτων θα διπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 50 χρόνια και στη συνέχεια θα παραμείνει στάσιμος. Εκτιμούν επίσης ότι με τον χρόνο, εξαιτίας μεταβολών που θα επέλθουν στο περιβάλλον και στους οικοτόπους τους, η παρουσία των υδρόβιων θηλαστικών θα περιοριστεί στη Νότια Φλόριδα αλλά θα αυξηθεί στον Βορρά, διατηρώντας έτσι τον πληθυσμό τους σε υψηλά νούμερα στο σύνολο της Πολιτείας. «Παρ’ όλα αυτά, νέες απειλές θα μπορούσαν να προκύψουν ή οι υπάρχουσες απειλές θα μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν με αναπάντεχους τρόπους» υπογράμμισε ο κ. Ραντζ. «Οι αρμόδιες αρχές δεν θα πρέπει να επαναπαυθούν αν θέλουν να διατηρήσουν τους πληθυσμούς των μανάτων βιώσιμους μακροπρόθεσμα».

Οι θαλάσσιες αγελάδες της Φλόριδας αποτελούν υποείδος των μανάτων των Δυτικών Ινδιών οι οποίοι, μαζί με τους μανάτους του Αμαζονίου και τους μανάτους της Δυτικής Αφρικής, είναι τα μοναδικά τρία εν ζωή είδη της οικογένειας των Τριχεχιδών. Επίσης μαζί με τους συγγενείς τους, τα μικρότερα σε μέγεθος ντιγκόνγκ του Ανατολικού Ημισφαιρίου, αποτελούν τα μοναδικά εν ζωή είδη της τάξης των Σειρηνιδών, τα οποία θεωρείται ότι εξελίχθηκαν από τετράποδα ζώα της στεριάς πριν από 60 εκατομμύρια χρόνια.

Είναι ζώα αποκλειστικά φυτοφάγα και τους αρέσουν τα ρηχά και ζεστά νερά –γι’ αυτό και ζουν κοντά στις ακτές και στις εκβολές των ποταμών. Στη Φλόριδα είχαν κηρυχθεί σε κίνδυνο από τη δεκαετία του 1970, όταν ο πληθυσμός τους είχε μειωθεί στα 1.000 άτομα. Τα μέτρα που ελήφθησαν τα τελευταία 40 χρόνια (όριο ταχύτητας στα σκάφη, προστασία των οικοτόπων κ.λπ.) οδήγησαν τελικά στην ανάκαμψή τους. Με βάση την τελευταία απογραφή, στις αρχές του 2017, σήμερα αριθμούν 6.620 άτομα και, λαμβάνοντας υπόψη και στοιχεία από την έκθεση προτού αυτή δοθεί στη δημοσιότητα, στα τέλη Μαρτίου «αναβαθμίστηκαν» από κινδυνεύον σε απειλούμενο είδος.

Οι συγγραφείς της έκθεσης ωστόσο προειδοποιούν ότι, αν και υπάρχει αισιοδοξία, το μέλλον των μανάτων της Φλόριδας δεν είναι απαραίτητα ρόδινο. Σήμερα οι κύριες απειλές που αντιμετωπίζουν είναι οι συγκρούσεις με τα σκάφη και η έλλειψη καταφυγίων στα θερμά νερά. Στις επόμενες δεκαετίες οι συγγραφείς της έκθεσης προβλέπουν ότι σε αυτούς τους κινδύνους θα προστεθούν και οι λεγόμενες κόκκινες παλίρροιες, «έφοδοι» από τοξικά φύκια οι οποίες θα αποτελέσουν σοβαρό κίνδυνο για τα υδρόβια θηλαστικά.

Οι επιστήμονες θεωρούν ωστόσο ότι οι κίνδυνοι αυτοί είναι διαχειρίσιμοι. «Οι πληθυσμοί των μανάτων θα εξακολουθήσουν να αντιμετωπίζουν απειλές» δήλωσε ο κ. Ραντζ. «Αν όμως εξακολουθήσουμε να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά αυτές τις απειλές οι μανάτοι θα παραμείνουν ένα αναπόσπαστό και εμβληματικό κομμάτι των παράκτιων οικοσυστημάτων της Φλόριδας για τον επόμενο αιώνα».