Μονπαρνάς, πάλαι ποτέ στέκι μεγάλων καλλιτεχνών, του Κοκτό και του Απολινέρ, έγινε το σύμβολο ενός σύγχρονου πολιτικού θριάμβου. Ολο το Παρίσι μιλάει για τη βραδιά στο «Λα Ροτόντ», όπου ο Εμανουέλ Μακρόν γιόρτασε τη νίκη στον α’ γύρο των προεδρικών εκλογών το βράδυ της περασμένης Κυριακής.
Πίσω από βαριές κόκκινες κουρτίνες, ανάμεσα σε λευκές ορχιδέες, κάτω από χαμηλό φωτισμό, ο 39χρονος υποψήφιος και η 64χρονη σύζυγός του Μπριζίτ Τρονιέ (πρώην καθηγήτρια και αεί καθοδηγήτριά του, λένε οι κακές γλώσσες) υποδέχθηκαν εκλεκτούς καλεσμένους.
Ηταν όλοι εκεί, άνθρωποι της εκστρατείας, σύμβουλοι, πολιτικοί φίλοι, βουλευτές και γερουσιαστές από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, ο Ζακ Αταλί, οικονομολόγος, λόγιος και στενός φίλος του Μιτεράν. Και μαζί δημοσιογράφοι, διανοούμενοι όπως ο Ερίκ Ορσενά, ο παρουσιαστής της τηλεόρασης Στεφάν Μπερν, ηθοποιοί, τραγουδιστές, ακόμα και η κοσμική Λιν Ρενό, φίλη του δεξιού πρώην προέδρου Σιράκ.
Ο χαρούμενος θίασος το γιόρτασε με ψάρι, σπαράγγια και σαμπάνια που έρρευσε άφθονη προς τιμήν του μελλοντικού προέδρου της Γαλλίας. Διότι κανείς δεν αμφιβάλλει πως ο Μακρόν θα συντρίψει την ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν στον β’ γύρο, στις 7 Μαΐου, με διαφορά που μπορεί να φτάσει και τις 25 μονάδες (64% έναντι 36% για τη Λεπέν προβλέπει το Ιpsos), ιδίως τώρα που οι ηττημένοι υποψήφιοι της Δεξιάς και των Σοσιαλιστών στηρίζουν απερίφραστα Μακρόν σαν ανάχωμα στην ακροδεξιά λαίλαπα Μαρίν Λεπέν.
«Τα πήρε όλα και έφυγε, από τον πρώτο γύρο… Εμπρός ολοταχώς για το Ελιζέ! Τίποτα δεν τον σταματάει. Τέτοια ψαλίδα δεν κλείνει» λένε φίλοι και οπαδοί του Μακρόν μιλώντας με ενθουσιασμό για «ιστορικό επίτευγμα».
Στα 39 του, λένε, θα γίνει ο νεότερος ηγέτης της χώρας μετά τον Ναπολέοντα. Εντελώς άγνωστος πριν από δύο χρόνια, πρώην τραπεζίτης στους Ροτσίλντ, έγινε υπουργός Οικονομίας του Σοσιαλιστή προέδρου Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος τον διάλεξε εκ προσωπικοτήτων το 2015 για να εφαρμόσει την οικονομική στροφή προς την ελεύθερη αγορά.
Ακόμα πιο εντυπωσιακό: χωρίς παραδοσιακό κόμμα πίσω του, δίχως να έχει εκλεγεί ποτέ σε τίποτα, άπειρος και νεοφερμένος στην πολιτική, παραιτήθηκε πριν από έναν χρόνο για να ιδρύσει το δικό του κίνημα «En Marche!» («Εμπρός!») και να κατέβει ως ανεξάρτητος κεντρώος, με ένα σοσιαλφιλελεύθερο πρόγραμμα, σχεδιασμένο για να αρέσει και στην Αριστερά και στη Δεξιά. «Μαζί αλλάξαμε, μέσα σε έναν χρόνο, το πολιτικό πρόσωπο της Γαλλίας» είπε στους ψηφοφόρους του υποσχόμενος αλλαγή σε όλα, νέα σελίδα τώρα που γκρεμίστηκε το ancien regime, ο κατεστημένος δικομματισμός της γκωλικής Δεξιάς και του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS). Οι αντίπαλοί του λένε ότι δεν είναι παρά το νέο πρόσωπο του παλαιού συστήματος: Ολο το κατεστημένο τον στηρίζει, δείτε ποιοι ήταν στο «Λα Ροτόντ», φωνάζουν.
Μοναδικό ατού
«Ο Μακρόν έχει ένα μοναδικό ατού: προέρχεται από την Αριστερά και ικανοποιεί τη Δεξιά. Είναι νέος, κατά γενική ομολογία συμπαθητικός και τυχερός στους αντιπάλους του. Αυτό είναι το μυστικό της επιτυχίας του στις κάλπες, αλλά ο χαμαιλεοντισμός δεν θα αποδώσει όταν αναλάβει την εξουσία. Εκεί θα πρέπει να πάρει σκληρές αποφάσεις και να γίνει δυσάρεστος είτε στα αριστερά είτε στα δεξιά» μας λέει ο Ζαν-Μαρκ Ντανιέλ, καθηγητής Πολιτικής Οικονοµίας στο Πανεπιστήµιο ESPC Europe στο Παρίσι και αρθρογράφος στην εφημερίδα «Les Echos».
«Το πρόγραμμά του είναι φιλόδοξο, αλλά ανάμεικτο και δύσκολο στην εφαρμογή. Σχεδιάζει μεταρρυθμίσεις στα επιδόματα ανεργίας και στο Συνταξιοδοτικό, επανεκκίνηση της οικονομίας υπέρ των επιχειρήσεων, ιδιωτικοποιήσεις αξίας 10 δισ. ευρώ, μείωση φόρων και θέσεων εργασίας στο Δημόσιο. Προβλέπω σκληρή μάχη τα πρώτα δύο χρόνια της θητείας του. Είτε θα επικρατήσει, είτε θα έχει την τύχη του μέντορά του, του Ολάντ, και θα καταβαραθρωθεί» συνεχίζει ο Ντανιέλ.
Παρά την τρομοκρατική επίθεση από ισλαμιστή που σκότωσε έναν αστυνομικό στα Ηλύσια Πεδία μόλις τρεις ημέρες πριν από τον α’ γύρο, η Λεπέν έπεσε στο 21,3% ενώ ήλπιζε να τερματίσει μπροστά από τον Μακρόν (24,1%). «Τους τελευταίους μήνες η Λεπέν έκανε μια κακή εκστρατεία αλλάζοντας συνέχεια γραμμή, από τη μετανάστευση στην τρομοκρατία, στην επίθεση κατά της Ευρώπης, και πάλι πίσω στην τρομοκρατία και τη μετανάστευση. Τώρα χτυπάει τον Μακρόν, τον λέει υστερικό ευρωπαιανιστή, αδύναμο σε θέματα τζιχαντιστικής τρομοκρατίας, χωρίς ίχνος πατριωτισμού μέσα του, άνθρωπο των κατεστημένων συμφερόντων, πιόνι του συστήματος, του Σοσιαλιστικού Κόμματος και της πλουτοκρατίας» λέει ο Ντανιέλ.
Ο δεξιός Φρανσουά Φιγιόν (τρίτος με 19,9%) πλήρωσε τα σκάνδαλα με τις πανάκριβες αργομισθίες της οικογένειάς του και τα συστηματικά ψέματα που είπε για να τα καλύψει. Ο Σοσιαλιστής Μπενουά Αμόν πλήρωσε την καταστροφική θητεία του Ολάντ και έλαβε μόλις 6%! «Είναι μια ιστορική εξέλιξη ότι δεν έχουμε υποψήφιο από κανένα από τα δύο παραδοσιακά κόμματα στον β’ γύρο και ότι ηγέτης της γαλλικής Αριστεράς είναι πλέον ο ριζοσπάστης πρώην τροτσκιστής Ζαν-Λικ Μελανσόν» προσθέτει ο Ντανιέλ.
Και τονίζει ότι «ο Μακρόν θα πρέπει να σχηματίσει πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου. Το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν έχει μόλις δύο βουλευτές στη γαλλική εθνοσυνέλευση και το «En Marche!» δεν έχει κανέναν. Αν και ήδη 50 Σοσιαλιστές βουλευτές και αρκετοί από την Κεντροδεξιά είπαν ότι θα κατέβουν με τον Μακρόν, ο οποίος έχει δύο εβδομάδες καιρό για να διαλέξει πρωθυπουργό».
Ανάχωμα στον εθνολαϊκισμό Με τον Μακρόν, η Γαλλία στάθηκε στο ύψος του μεγέθους και της σημασίας της, ορθώνοντας ανάχωμα στο κύμα του αντιευρωπαϊκού εθνολαϊκισμού. Αυτό πιστεύουν οι ευρωπαϊστές στο Παρίσι, στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο, εξ ου και χαιρέτισαν τη νίκη του αμέσως, με μεγάλη θέρμη και ακόμα μεγαλύτερη ανακούφιση.
Πράγματι, ο υποψήφιος λέει και ξαναλέει πως η ΕΕ πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της γαλλικής πολιτικής, με μεγαλύτερη ενοποίηση στη χρηματοδότηση, στην άμυνα και στη μετανάστευση. Οι οπαδοί του δεν κρατάνε μόνο την «τρικολόρ», αλλά και την μπλε-κίτρινη σημαία με τα αστέρια της ΕΕ στις συγκεντρώσεις του «En Marche!».
«Μέχρι το φθινόπωρο, οι ευρωκράτες ελπίζουν ότι θα έχουν δει μια σειρά από εκλογικές ήττες των λαϊκιστών ευρωσκεπτικιστών στην Αυστρία, στην Ολλανδία, στη Γαλλία και στη συνέχεια στη Γερμανία. Αλλά η αλήθεια είναι ότι ο ευρωσκεπτικισμός είναι ευρέως διαδεδομένος στη Γαλλία, παρ’ όλο που η Μαρίν Λεπέν δεν θα γίνει πρόεδρος» μας λέει ο Ζαν-Μαρκ Ντανιέλ. «Στη μεταβιομηχανική βορειοανατολική Γαλλία με την απελπιστικά υψηλή ανεργία και στις νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας με τις αγωνιώδεις μικρές επιχειρήσεις, η παγκοσμιοποίηση και η ΕΕ θεωρούνται ο υπ’ αριθμόν 1 δημόσιος εχθρός. Ο νοσταλγικός εθνικισμός και η πατριωτική οικονομία που προωθεί η Λεπέν είναι καθησυχαστική πηγή προστασίας και ελπίδας για τους «ξεχασμένους της Γαλλίας». Σε αυτούς λέει πως θέλει να δώσει φωνή. «Εις το όνομα του λαού» είναι το σύνθημα της εκστρατείας της, «γυναίκα του λαού» είναι η εικόνα που προβάλλει» τονίζει ο Ντανιέλ.
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, «η Λεπέν ήταν η μόνη από τους 11 υποψηφίους για την προεδρία που έκανε την εκδήλωσή της έξω από το Παρίσι, στην ταραγμένη, υποβαθμισμένη πόλη Hénin-Beaumont, εκεί όπου απέκτησε για πρώτη φορά πολιτικό όνομα ως τοπική σύμβουλος. Ακονίζοντας τα πολιτικά νύχια της εναντίον του Μακρόν, θέλει τώρα να τον εμφανίσει σαν αλαζονικό πρώην τραπεζίτη, γέννημα θρέμμα της μορφωμένης ελίτ, καλύτερο φίλο των Βρυξελλών και της γαλλικής μπουρζουαζίας, που θα υπηρετήσει τα συμφέροντα του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού σε βάρος των πολλών» καταλήγει ο συνομιλητής μας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
