Ολα τα συστήματα υγείας –και ιδιαίτερα το ελληνικό –αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα αποδοτικότητας και ικανοποίησης των πολιτών. Τα συστήματα υγείας δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένα για να αντιμετωπίσουν τις ταχύτατες αλλαγές που συμβαίνουν. Το δομικό πρόβλημα είναι η αναντιστοιχία μεταξύ των σημερινών αναγκών υγείας και των παλαιών δομών οργάνωσης και αποζημίωσης των υπηρεσιών, που οδηγεί σε αύξηση της πολυπλοκότητας, των δαπανών και της σπατάλης, και σε χαμηλή ποιότητα των υπηρεσιών. Το πρόβλημα επιτείνεται από το χάσμα που δημιουργείται μεταξύ της τεκμηριωμένης ιατρικής γνώσης και της εφαρμογής της στην καθημερινή πράξη. Δυστυχώς, το σύστημα δεν μαθαίνει γρήγορα και αποτελεσματικά.
Οι σημερινές ανάγκες υγείας είναι τελείως διαφορετικές από ό,τι ήταν πριν από 30-40 χρόνια όταν πρωτοδημιουργήθηκαν τα περισσότερα συστήματα υγείας. Σήμερα, οι ανάγκες οφείλονται κυρίως στην επιδημία των χρόνιων παθήσεων. Περισσότεροι από το 40% του πληθυσμού πάσχουν από μία τουλάχιστον χρόνια πάθηση, και 4 μόνο χρόνιες παθήσεις προκαλούν τους 3 στους 5 θανάτους. Δαπανούμε το 85% των συνολικών δαπανών υγείας για την αντιμετώπισή τους, ενώ μέχρι και το 80% των σοβαρότερων χρόνιων παθήσεων θα μπορούσε να είχε προληφθεί.
12 αναγκαίες μεταρρυθμίσεις
Για να αντιμετωπισθούν ικανοποιητικά και αποδοτικά οι νέες ανάγκες υγείας απαιτείται η δημιουργία νέων δομών παροχής υπηρεσιών υγείας με αναδιοργάνωση και των νοσοκομείων και νέοι τρόποι αποζημίωσης των υπηρεσιών. Δεν είναι δυνατόν με τις παλιές δομές να αντιμετωπίσουμε ικανοποιητικά την επιδημία των χρόνιων παθήσεων, ούτε να προλάβουμε την εμφάνισή τους. Διότι τα συστήματα είναι τέλεια σχεδιασμένα για να παράγουν τα αποτελέσματα που παράγουν. Αν θέλουμε διαφορετικά αποτελέσματα, θα πρέπει να αλλάξουμε το σύστημα.
Το πρώτο που απαιτείται για να αποκτήσουμε ένα σύγχρονο και αποδοτικό σύστημα υγείας που μας αξίζει είναι να υπάρξει ισχυρή πολιτική βούληση περισσοτέρων του ενός κομμάτων και δέσμευσή τους για την υλοποίηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων σε βάθος χρόνου, τουλάχιστον 5ετίας.
l Οι μεταρρυθμίσεις ξεκινούν με τη μείωση του πολιτικού/κομματικού ελέγχου στο ΕΣΥ. Η διοικητική μεταρρύθμιση του ΕΣΥ περιλαμβάνει την ανεξάρτητη διοίκηση, εκτός του υπουργείου Υγείας, τον νέο ρόλο των ΥΠΕ, και την ενίσχυση της διοίκησης των νοσοκομείων. Επίσης, την ενοποίηση των προϋπολογισμών των διαφορετικών υπηρεσιών και των δομών, καθώς και του ανθρώπινου δυναμικού σε έναν φορέα, το ΕΣΥ.
l Το νέο μοντέλο οργάνωσης των υπηρεσιών με έμφαση στην πρόληψη και στην υλοποίηση της εθνικής πολιτικής, όπου υπεύθυνος είναι ο οικογενειακός γιατρός (full time job).
l Την ίδρυση των Κέντρων Χρόνιων Παθήσεων όπου ομάδες γιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων, στο ίδιο μέρος, ασχολούνται αποκλειστικά με τη φροντίδα των χρόνιων ασθενών που πάσχουν από τη συγκεκριμένη νόσο.
l Τη σύζευξη της πρωτοβάθμιας με τη δευτεροβάθμια φροντίδα, όπου τη διεύθυνση των αντίστοιχων Κέντρων των Χρόνιων Παθήσεων αναλαμβάνει ο διευθυντής συντονιστής της αντίστοιχης κλινικής.
l Την αναβάθμιση του ρόλου των γιατρών του ΕΣΥ που ξεκινά με την υιοθέτηση του κλινικού προϋπολογισμού και τη διαχείρισή του από τους ίδιους. Το νέο σύστημα προσλήψεων, όπου οι διευθυντές έχουν λόγο στην πρόσληψη των συνεργατών τους. Το νέο μισθολόγιο, όπου οι αμοιβές καθορίζονται από τη θέση ευθύνης και την απόδοση των μονάδων τους.
l Τα νοσοκομεία να έχουν οργάνωση που να παραπέμπει σε ανώνυμες εταιρείες, να αξιολογούνται οι παροχές υγείας, η αναγκαιότητα σύμφωνα με τη νοσηρότητα του πληθυσμού και τον αριθμό των περιστατικών.
l Επίσης να αξιολογούνται η πληρότητα, η νοσηρότητα και η θνησιμότητά τους.
l Την πλήρη οικονομική και διοικητική ανεξαρτησία του ΕΟΠΥΥ και το νέο μοντέλο διοίκησής του. Διοικείται –εκτός υπουργείων –από τους κοινωνικούς εταίρους που συνεισφέρουν στον προϋπολογισμό του –μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ –και από την ηγετική ομάδα –εκτελεστικά μέλη –που είναι εργαζόμενοι, επικεφαλής των κρίσιμων διευθύνσεων του Οργανισμού.
l Τον νέο ρόλο του ΕΟΠΥΥ, ώστε να μπορέσει να συνδυάσει το κράτος με την αγορά για να δημιουργηθεί ένα αποτελεσματικό εξελικτικό σύστημα που θα αποζημιώνει μόνο τους καλούς παρόχους των υπηρεσιών, ανεξάρτητα από το αν είναι στον δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα, με τελικό στόχο η αγορά να λειτουργεί αποδοτικότερα προς όφελος των ασφαλισμένων του.
l Την ίδρυση ενός δημόσιου οργανισμού που αναλαμβάνει τις δαπάνες υγείας όλων των ηλικιωμένων (>67 ετών) και των απόρων. Μόνο με αυτόν τον τρόπο ο ΕΟΠΥΥ καθίσταται και οικονομικά ανεξάρτητος, μακριά από κρατικές παρεμβάσεις. Και μόνο με αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίζονται αποδοτικά η δημογραφική αλλαγή και οι αυξημένες κοινωνικές και οι ανάγκες υγείας των ηλικιωμένων και αυτών που τους φροντίζουν.
l Το νέο μοντέλο αποζημίωσης των υπηρεσιών ώστε να λειτουργήσει ο υγιής ανταγωνισμός και όχι η παθητική κάλυψη των υπηρεσιών. Η αποζημίωση συνδέεται με την έκβασή τους (αξία τους), και όχι με την ποσότητα. Η αξία μπορεί να μετρηθεί μόνο σε ολόκληρο τον κύκλο της φροντίδας και όχι σε μεμονωμένες διαδικασίες, υπηρεσίες, επισκέψεις στο ιατρείο, εξετάσεις κ.λπ.
l Η εφαρμογή ενός καθολικού συστήματος αξιολόγησης των μονάδων παροχής των υπηρεσιών (δημόσιων και ιδιωτικών) καθώς και του προσωπικού του ΕΣΥ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ