ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ θέλουν συνοικέσια με την Κεντροαριστερά

Ο Αλέκος Φλαμπουράρης έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να αποκαλύπτει τις βαθύτερες σκέψεις του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος, σαν να λέει απλώς τα νέα της παρέας σε έναν ευρύτερο φιλικό κύκλο. Τα νέα που μετέφερε προσφάτως σε συνομιλητή του αφορούσαν την Κεντροαριστερά και είχαν τη μορφή αποφθέγματος. «Η Σοσιαλδημοκρατία δεν υπάρχει χωρίς την Αριστερά ούτε η Αριστερά χωρίς τη Σοσιαλδημοκρατία» είπε. Στο ΠαΣοΚ είχαν ήδη καταφέρει να γίνουν μαλλιά κουβάρια και οι εξελίξεις αυτές ανησύχησαν το Μέγαρο Μαξίμου. Δεν είναι μυστικό άλλωστε ότι ένα κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί διαζύγιο από τους Ανεξάρτητους Ελληνες και αρραβώνα με το ΠαΣοΚ. Ο χώρος του προοδευτικού Κέντρου, διασπασμένος και αδύναμος, δεν μπορεί να παίξει τον ισορροπιστικό του ρόλο στο πολιτικό σύστημα σε μια στιγμή που τον έχουν ανάγκη, για διαφορετικούς λόγους, και ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Δημοκρατία. Τα συνοικέσια δίνουν και παίρνουν, και αν η Κεντροαριστερά δεν ενοποιηθεί, θα λεηλατηθεί.

Στο Μοσχάτο, Πειραιώς 62, όπου έχει την έδρα του το γαλάζιο επιτελείο, παρακολουθούν στενά και με μεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις στο ΠαΣοΚ. Δυσκολεύονται ωστόσο να κατανοήσουν τις αιτίες και το βάθος της εμφύλιας αντιπαράθεσης. «Τώρα που ενισχύονται δημοσκοπικά πάνε να διαλυθούν;» αναρωτιούνται. Σε άλλες εποχές τα γεγονότα αυτά θα χαροποιούσαν το κόμμα που προβαλλόταν ως ο αιώνιος αντίπαλος του ΠαΣοΚ. Τώρα προκαλούν προβληματισμό στους συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη, οι οποίοι θα επιθυμούσαν να τους περιβάλλει πολιτικά ένας κύκλος λογικής και ομαλότητας.

Μετεκλογικά σενάρια και σχεδιασμοί

Το ενδιαφέρον του ΣΥΡΙΖΑ που κυβερνά και της Νέας Δημοκρατίας που ετοιμάζεται να κυβερνήσει για το μέλλον του ΠαΣοΚ έχει εξήγηση. Τα δύο κόμματα προετοιμάζονται για την επόμενη φάση, που θα ξεκινήσει τη Δευτέρα μετά τις εκλογές. Για να εφαρμόσουν τους σχεδιασμούς τους χρειάζονται ένα ισχυρό Κέντρο. Στις κλειστές κυβερνητικές συσκέψεις έχει ξεκινήσει η σεναριολογία για τη «δεξιά παρένθεση». Πώς δηλαδή θα κοπεί το νήμα της ζωής της κυβέρνησης Μητσοτάκη το 2020 με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Στην Πειραιώς κάνουν τους δικούς τους υπολογισμούς. Το κρίσιμο νούμερο είναι το 180. Τόσους βουλευτές θα χρειαστούν για να αποτρέψουν σενάρια εκτροπής από την ομαλότητα και επειδή είναι αδύνατο να τους εκλέξουν ενδιαφέρονται να έχουν ισχυρές και αξιόπιστες συμμαχίες.

Παλιές φιλίες και αντανακλαστικά

Ο κ. Φλαμπουράρης αξιοποιεί την «παλιά φιλία» του, όπως λέει, με τον Γιώργο Γεννηματά προκειμένου να νουθετήσει την κόρη του, που την ξέρει από μικρό παιδί, να μην επιτίθεται με σκληρές εκφράσεις κατά του ΣΥΡΙΖΑ. Για να την πείσει, προσθέτει, έχει ζητήσει τη βοήθεια ενός άλλου καλού φίλου, του Κώστα Λαλιώτη. Η Φώφη Γεννηματά όμως δίνει έναν διπλό αγώνα επιβίωσης: για τη θέση της στην προεδρία του ΠαΣοΚ και για την ενδυνάμωση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Τα στελέχη του κόμματος διαπιστώνοντας κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ στην κοινωνία δεν ικανοποιούνται με την τρίτη θέση για την οποία εμφανίζονται στις δημοσκοπήσεις να παλεύουν με τη Χρυσή Αυγή. Θέλουν να γίνουν αξιωματική αντιπολίτευση. Η βάση του ΠαΣοΚ είναι βαθιά αντι-ΣΥΡΙΖΑ και το έδειξε με την αντίδρασή της στην απλή αναλογική και στον μποναμά για τους συνταξιούχους τα Χριστούγεννα. Κάθε φορά που τίθεται ζήτημα αποδοχής κυβερνητικών προτάσεων το τηλεφωνικό κέντρο της Χαρ. Τρικούπη κατακλύζεται από πανομοιότυπα μηνύματα: «Αν ψηφίσετε μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ, εμάς ξεχάστε μας». Τα αντινεοδημοκρατικά αντανακλαστικά έχουν ατονήσει για τους νεότερους και οι παλαιότεροι, όπως ο κ. Λαλιώτης, χάνουν έδαφος και επιρροή.

Αν ο συσχετισμός δυνάμεων στο ΠαΣοΚ αλλάξει το προσεχές διάστημα, και πολύ περισσότερο αν το κόμμα διασπαστεί, θα επηρεαστεί ολόκληρος ο χώρος της Κεντροαριστεράς. Το Μέγαρο Μαξίμου θα αναγκαστεί εκ των πραγμάτων να αναζητήσει νέους διαύλους επικοινωνίας. Ενα κομμάτι του ΠαΣοΚ και ορισμένες δυνάμεις της Δημοκρατικής Συμπαράταξης δεν θεωρούν αρνητική τη συμπόρευση με τον ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογές και εφόσον πάρουν εκείνοι το πάνω χέρι πολιτικά από το αποτέλεσμα της κάλπης. Διαφορετικά, θα υπερισχύσει ο φόβος ότι θα τους απορροφήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, που ενισχύεται από το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των γαλλικών εκλογών. Ο Μπενουά Αμόν και το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα καταποντίστηκαν προς όφελος του Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο οποίος εξέφρασε πιο αυθεντικά την αριστερή πτέρυγα των Σοσιαλιστών και ήταν ο μεγάλος κερδισμένος του χώρου από άποψη ποσοστών. Η «Αυγή» πάντως δεν χάνει ευκαιρία να ψέξει την κυρία Γεννηματά επειδή «συμφώνησε με τον Κυριάκο ότι πρέπει να γίνουν άμεσα εκλογές για να φύγει αυτή η κυβέρνηση».

Το προφίλ και η αγωνία του Αλ. Τσίπρα

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να καταθέσει εύκολα τα όπλα. Απωθεί τις εκλογές για να παραμείνει στην εξουσία και ταυτόχρονα προετοιμάζει την αντιπολίτευσή του για όποτε τις χάσει. Ο Αλέξης Τσίπρας, όπως έδειξε η δημοσκόπηση της Κάπα Research που δημοσίευσε «Το Βήμα» την προηγούμενη Κυριακή, πιστώνεται την έγνοια για τα αδύναμα στρώματα, και αυτό το προφίλ προσπάθησε να ενισχύσει στην τηλεοπτική του συνέντευξη στον ΑΝΤ1. Οσα έλεγε, ειδικά για τη φορολογία και για τα κέρδη από την αντιμετώπιση της διαφθοράς, τα διαπερνούσε ο ταξικός διαχωρισμός, ένα πεδίο το οποίο διεκδικούν η εσωκομματική αντιπολίτευση και οι πιθανοί διάδοχοί του, όπως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Πάνος Σκουρλέτης.

Η αγωνία του κ. Τσίπρα να εμφανιστεί ως ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ ήταν εμφανής. Επιπλέον, η επιμονή να εξηγήσει τι σημαίνουν τα αντίμετρα και σε ποια περίπτωση θα ληφθούν αποκαλύπτει πού σκοπεύει να βασίσει την αντιπολιτευτική του τακτική. Η ΝΔ δεν θα τα ψηφίσει, όπως έχει προαναγγείλει, καθώς περιλαμβάνονται στο συνολικό πακέτο μέτρων που θα κατατεθεί στη Βουλή, και έπειτα ως κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να τα εφαρμόσει. Ο κ. Τσίπρας θα εμφανιστεί για μία ακόμα φορά ως προστάτης των φτωχών και των αδυνάμων –και θα είναι πιο ισχυρός αν έχει συμμαχήσει με το ΠαΣοΚ.

Στη ΝΔ δεν αφήνουν ούτε λέξη του Πρωθυπουργού να πέσει κάτω. «Είπε, εξαπατώντας ξανά τους πάντες, ότι πέτυχε ισοδύναμα μέτρα. Δεν είπε ότι αυτά θα εφαρμοστούν μόνο στην περίπτωση που επιτευχθεί το υψηλότατο πλεόνασμα 3,5% στο οποίο έχει ήδη συμφωνήσει. Κοινώς, αν φτάσουμε πλεόνασμα ύψους 5,5%, δηλαδή 10 δισ. ευρώ σύνολο» σχολιάζουν στην Πειραιώς. Η στρατηγική αποδόμησης του κ. Τσίπρα στήνεται γύρω από μία λέξη: «Ψεύτης». Και αυτή δεν προήλθε από επικοινωνιακό brain storming αλλά από τις διαμαρτυρίες των πολιτών, οι οποίες πυκνώνουν έστω και αν ο Πρωθυπουργός δεν τις βλέπει. Ο διάλογος της ΝΔ με τον ΣΥΡΙΖΑ εξελίσσεται σε πολύ υψηλούς τόνους. Την Τετάρτη ο Βασίλης Κικίλιας δήλωσε ότι ο Πρωθυπουργός εμφανίστηκε στους τηλεοπτικούς δέκτες «να κουνάει το δάχτυλο, με αλαζονεία, έπαρση και αυταρέσκεια», ότι «ξεπέρασε τον εαυτό του σε γραφικότητα», ότι είναι «βολικός για τα ξένα συμφέροντα» αφού «τα δίνει όλα για την καρέκλα». Ο εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ δεν παρέλειψε να διαβεβαιώσει ότι ο κ. Μητσοτάκης θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και θα στηρίξει τους αδυνάμους. «Οι Ελληνες θα ανταμειφθούν για τους κόπους τους» τόνισε.

Τα στελέχη της ΝΔ αναφέρονται με επιμονή στη φιλοδοξία του κ. Μητσοτάκη «να ενώσει όλες τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας, με υπευθυνότητα και αξιοπιστία». Δεν είναι μόνο λόγια. Ο πρόεδρος της ΝΔ συναντήθηκε προσφάτως με τους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης πλην της ΧΑ, δημιουργώντας ένα ευνοϊκό πεδίο για διάλογο και συνεννόηση.

Η κοινωνική συμμαχία και οι 180 βουλευτές

Μετά την περασμένη Κυριακή πολλοί έσπευσαν να αρχίσουν τις συγκρίσεις του Κ. Μητσοτάκη με τον Εμανουέλ Μακρόν. Στο επιτελείο του διαφωνούν. «Ο Μητσοτάκης», λένε, «αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση». «Εκφράζει ένα ισχυρό πλειοψηφικό ρεύμα στην Ελλάδα, ευρύτερο από αυτό που κινητοποίησε ο Μακρόν στη Γαλλία. Επιπλέον έχει κόμμα, με βαθιές πολιτικές ρίζες, το οποίο απέδειξε ότι υπηρετεί την ανάγκη της δημιουργικής του ανανέωσης». Υπενθυμίζουν το σχόλιο του προέδρου της ΝΔ όταν προκύπτουν εσωτερικές διχόνοιες: «Δεν υπάρχουν -ικοί. Είναι όλοι ΝΔ». Ο κ. Μητσοτάκης, προσθέτουν, υποστηρίζει την άποψή του με τακτικές επισκέψεις στους δύο πρώην πρωθυπουργούς, τον Κώστα Καραμανλή και τον Αντώνη Σαμαρά.

Ωστόσο δεν αρνούνται ότι υπάρχουν ισχυρά κοινά σημεία στην προγραμματική ατζέντα Μακρόν – Μητσοτάκη: οι αλλαγές που προτείνουν για την οικονομία και την κοινωνία, οι ιδιωτικοποιήσεις, η μείωση του κράτους και της φορολογίας, η αντίσταση στον λαϊκισμό, η υπεράσπιση της Ευρώπης. Υπάρχει κάτι ακόμα. Ο Μακρόν ζήτησε στήριξη από τους «γάλλους πατριώτες» απέναντι στη Μαρίν Λεπέν. Ο Μητσοτάκης απευθύνεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, «γιατί αν δεν εκδηλωθεί αυτός ο νέος πατριωτισμός δεν θα βγούμε από την κρίση». Δεν πρόκειται για επίκληση στον ίδιο πατριωτισμό, αλλά για την ιδεολογική ταύτιση με τις δυνάμεις που μπορούν να γίνουν ανάχωμα στα διαλυτικά φαινόμενα και να απαντήσουν στα υπαρξιακά διλήμματα που ταλαιπωρούν τη Γαλλία, την Ελλάδα και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. «Είναι μια νέα προσπάθεια για το «εμείς» στηριγμένη στην ειλικρίνεια και στην αλήθεια, στη συνεννόηση με κοινωνικές ομάδες που προέρχονται από διαφορετικές αφετηρίες, έχουν τη δική τους ταυτότητα, συμφωνούν όμως στα βασικά για τη χώρα» μεταδίδουν από την Πειραιώς.

Η κοινωνική συμμαχία που προβάλλει ο κ. Μητσοτάκης δεν είναι πολιτικά αθώα. Η ένταξη του Ιάσονα Φωτήλα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ διατάραξε την άτυπη συμφωνία που λέγεται ότι υπάρχει με τον Σταύρο Θεοδωράκη να μην πάρει βουλευτές από το Ποτάμι. Σε ό,τι αφορά το ΠαΣοΚ, συνεργάτες του προσεγγίζουν μεσαία στελέχη με συμβολή στις τοπικές κοινωνίες από τον χώρο της Αυτοδιοίκησης και του συνδικαλισμού, καθώς όπως μεταδίδεται θα αποφύγει τις «ηχηρές μεταγραφές» πρώην υπουργών που θα δυναμιτίσουν το καλό κλίμα.

Ο πρόεδρος της ΝΔ θέλει να ανανεώσει το κόμμα του και να ισχυροποιήσει την κυβέρνησή του, γι’ αυτό επαναλαμβάνει ότι ακόμα κι αν έχει αυτοδύναμη κυβέρνηση θα αναζητήσει συμμαχίες. Οχι κατ’ ανάγκην κυβερνητικές αλλά κοινοβουλευτικές, ώστε να προχωρήσει την αναθεώρηση του Συντάγματος, να αποτρέψει εκλογές του 2020 με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και να αλλάξει ό,τι μπορεί στα μέτρα του Μνημονίου. Για τον λόγο αυτόν, επισημαίνουν οι συνεργάτες του, ενδιαφέρεται να διατηρεί ανοιχτό τον διάλογο με τα κεντρώα και κεντροαριστερά κόμματα αλλά και με τις δυνάμεις και τους πολίτες που εκφράζουν σκεπτικισμό απέναντι στην Ευρώπη με την προϋπόθεση ότι ασκούν κριτική σε πραγματικά αρνητικές πλευρές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και δεν κινούνται από τυφλό αντιευρωπαϊσμό.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ