Η συμφωνία της Βαλέτα τους έδωσε φτερά: Από δρομείς μεγάλων αποστάσεων οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης μεταβλήθηκαν σε σπρίντερ. Ο στόχος τους είναι η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης στο Eurogroup της 22ας Μαΐου –κάτι που θα άνοιγε τον δρόμο για την εκταμίευση της δόσης των 7,4 δισεκατομμυρίων ευρώ στις αρχές Ιουλίου για την Αθήνα. «Πρέπει να βιαστούμε» λέει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Θέλουμε γρήγορα αποτελέσματα» σιγοντάρει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Και παρόμοια ασυγκράτητη βιασύνη επιδεικνύουν ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και οι υπόλοιποι εταίροι της τρόικας.
Η όψιμη «ανακάλυψη της ταχύτητας» δεν είναι τυχαία. Οφείλεται πρώτιστα στο γεγονός ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και το Βερολίνο κατόρθωσαν να λύσουν ένα μέρος των διαφωνιών τους –σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα –αποκλειστικά εις βάρος της Αθήνας: φορτώνοντας τις νέες περικοπές συντάξεων και πρόσθετη επιβολή φόρων. Αυτό είναι και η βάση για την επίτευξη της αξιολόγησης που, κατά γενική εκτίμηση, θα κλείσει στις 22 Μαΐου με την ευλογία του ΔΝΤ.
Ομως το υπόλοιπο των διαφωνιών δεν μπορεί να λυθεί κατά τον ίδιο τρόπο. Η λύση πρέπει να βρεθεί μόνο μεταξύ των δύο βασικών παικτών –του Βερολίνου και του ΔΝΤ. Και αυτή είναι κάθε άλλο παρά εύκολη.
Το πρόβλημα, ως γνωστόν, συνίσταται στο ότι ο κ. Σόιμπλε θέλει τη δήλωση συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα έως το τέλος Ιουνίου. Διαφορετικά, τονίζει, δεν θα συναινέσει στην εκταμίευση της δόσης του Ιουλίου. Με μοιραίο αποτέλεσμα την κατάρρευση του προγράμματος.
Ταυτόχρονα όμως αρνείται ο ίδιος να ενδώσει στην αξίωση του ΔΝΤ για ουσιαστική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους –επειδή αυτό προσκρούει στην αντίσταση της μεγάλης πλειοψηφίας των γερμανών ψηφοφόρων που θα προσέλθουν στις κάλπες τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Πρόκειται για τον τετραγωνισμό του κύκλου έγραψε η οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt». Η λύση μπορεί να βρεθεί μόνο εάν ο ένας από τους δύο αντιπάλους «σπάσει» – συνθηκολογήσει.
Ενας συμβιβασμός πάντως δεν φαίνεται στον ορίζοντα.
Εν όψει τέτοιου αδιεξόδου, λοιπόν, η επίτευξη της αξιολόγησης θα μπορούσε να αποβεί δώρον άδωρον. Τυχόν κατοπινή αποχή του ΔΝΤ από το πρόγραμμα θα έβαζε τέρμα στην περαιτέρω εφαρμογή του.
Παρ’ όλα αυτά, στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών κυριαρχεί η αισιοδοξία. «Η συμφωνία για την αξιολόγηση δείχνει ότι μπορούμε να κάνουμε και στο μέλλον γενναίους συμβιβασμούς» λέει πηγή του. Ο υφυπουργός Οικονομικών Γενς Σπαν ποντάρει μάλιστα σε σύντομη αποταμίευση της δόσης με προϋπόθεση πάντα «την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και τη συμμετοχή του ΔΝΤ».
Μόνο που ο συμβιβασμός για την αξιολόγηση έγινε, όπως αναφέρθηκε ήδη, στις πλάτες ενός τρίτου –της Αθήνας. Για το χρέος και τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, αντίθετα, δεν υπάρχει προφανώς τέτοιο «αποκούμπι». Ανάλογη είναι και η αμηχανία όταν τίθεται το σχετικό ερώτημα στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών. «Ρωτήστε το ΔΝΤ» απαντά η πηγή. «Μόνο αυτό μπορεί να ονομάσει τους όρους του για τυχόν συμβιβασμό». Η ίδια πηγή πάντως αρνείται να ανοίξει τα χαρτιά του υπουργείου της. «Δεν θα αποκαλύψουμε τις διαπραγματευτικές θέσεις μας και τις κόκκινες γραμμές μας» τονίζει.
Βερολίνο κατά Τόμσεν

Ο αγώνας δρόμου θα συνεχιστεί και μετά την αξιολόγηση. Με τους δύο ανταγωνιστές να προσπαθούν να κόψουν το νήμα της διαδρομής πριν από τη μοιραία καταληκτική ημερομηνία στο τέλος Ιουνίου.

Στην κούρσα αυτή δεν λείπουν βέβαια οι τρικλοποδιές και οι διαγκωνισμοί. «Ο βασικός υπαίτιος για τις θυσίες που κάνει τόσα χρόνια ο ελληνικός λαός είναι το ΔΝΤ» λέει για παράδειγμα η πηγή. Απόδειξη, προσθέτει, η πρόσφατη ομολογία του Πόουλ Τόμσον ότι το Ταμείο έκανε σωρεία λαθών σχετικά με την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Σε αντίθεση με τον κ. Σόιμπλε που απέφυγε τα λάθη και προσπάθησε, με την προώθηση των δομικών μεταρρυθμίσεων, να βελτιώσει τις βασικές οικονομικές παραμέτρους, έτσι ώστε να μπει ταχύτερα τέρμα στις θυσίες.
Η μπάλα των «φάουλ» παίρνει βέβαια και την Αθήνα. Ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Ντένις Κόλμπεργκ απέφυγε μεν να απαντήσει στη δήλωση του Αλέξη Τσίπρα ότι η κυβέρνησή του δεν θα εφαρμόσει το 2019 τις πρόσφατα συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις αν οι εταίροι δεν προβούν μέχρι τότε σε διακανονισμό του χρέους. Ομως τόσο η πηγή όσο και ορισμένοι χριστιανοδημοκράτες βουλευτές αντέδρασαν άμεσα σε αυτήν λέγοντας ότι τέτοια «τρικ» υπονομεύουν επιπλέον την αξιοπιστία του έλληνα πρωθυπουργού και κάνουν ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη ελέγχου των κινήσεών του.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ