Ο λόγος κατά των ελίτ, που καλλιεργήθηκε, αναπτύχθηκε και τελικά θριάμβευσε, τουλάχιστον στις κάλπες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Μεγάλης Βρετανίας στις πρόσφατες εκλογές, συνοδευόταν κι από έναν εξίσου ισχυρό και απαξιωτικό λόγο κατά των ειδικών και της εξειδικευμένης γνώσης. Η ψευδαίσθηση της διάχυσης της γνώσης, της κάθε γνώσης, που σου δίνει σήμερα το Διαδίκτυο, σε συνάρτηση με τη νεορομαντική θέση της «λαϊκής σοφίας» και της αυτοδίδακτης μεγαλοφυΐας, συνδυάστηκε με εθνικιστικά συνθήματα, εσωστρεφή παραληρήματα και επικλήσεις στις λαϊκές αρετές, που γοήτευσαν το εκλογικό σώμα. Αυτό το νέο φαινόμενο παρουσιάζει και αναλύει o καθηγητής Τομ Νίκολς στο βιβλίο του «The Death of Expertise: The Campaign Against Established Knowledge and Why it Matters» (Ο θάνατος της εξειδικευμένης γνώσης, Oxford University Press), που μόλις κυκλοφόρησε. Καλύτερα η άγνοια παρά η γνώση.
Το θέµα που πραγµατεύεται ο καθηγητής Νίκολς συνδέεται επίσης µε τη σκοτεινή πραγµατικότητα της διακίνησης ειδήσεων και πληροφοριών, που είναι καταφανώς ψευδείς και κατασκευασµένες. Πάντοτε συνέβαινε αυτό, και µάλιστα µε επιστηµονικό τρόπο από την εποχή της εµφάνισης της επιστήµης της προπαγάνδας (αρχές του 20ού αιώνα). Σήµερα όµως, ακόµη και αν τα αδιαµφισβήτητα δεδοµένα διαψεύδουν αυτές τις κατασκευασµένες ιστορίες, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να µένουν πιστοί στην αρχική τους πεποίθηση, δηλαδή να πιστεύουν ως αληθινή την παραποιηµένη ή κατασκευασµένη ιστορία. Ακούω πολύ συχνά τελευταία την ανατριχιαστική οµολογία «αυτή είναι η γνώµη µου και δεν την αλλάζει τίποτα».
Ειδικοί της επικοινωνίας κάνουν λόγο για το φαινόµενο των news media bubbles. Ενα µεγάλο µέρος των ανθρώπων, που σύµφωνα µε έρευνα του Ιδρύµατος Nieman µπορεί να φτάνει και το 30%, βρίσκονται κλεισµένοι σε µιαν αδιαπέραστη σφαίρα πληροφοριών όπου η πιο έμπιστη πηγή διάδοσης και διακίνησης είναι οι φίλοι τους. Η είδηση που φτάνει στον λογαριασμό μας στο fb από έναν φίλο, χωρίς απαραίτητα την παραπομπή στην πηγή, είναι πιο έγκυρη από την είδηση ενός ειδησεογραφικού οργανισμού. Αυτή είναι σήμερα και η μεγάλη πρόκληση για τους ειδησεογραφικούς οργανισμούς. Να αποκαταστήσουν τη χαμένη εμπιστοσύνη.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
