Όσα μας έμαθε ο πρώτος γύρος των προεδρικών στη Γαλλία

Ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία στάθηκε στο ύψος των προσδοκιών που είχε καλλιεργήσει: υπήρξε ανατρεπτικός.

Ήταν το πρώτο που μας έμαθε η 23 Απριλίου 2017: Δύο υποψήφιοι που δεν προέρχονταν από τις παραδοσιακές πολιτικές οικογένειες της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας πέρασαν στον β΄γύρο.

Το Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν έχει μόλις δύο έδρες στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση (εκεί που η συντριπτική πλειοψηφία των εδρών ανήκει σε σοσιαλιστικό κόμμα και δεξιά), ενώ το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν En Marche! (τα αρχικά του συμπίπτουν με τα αρχικά του ονοματεπώνυμού του) δεν έχει καμία έδρα, αφού ιδρύθηκε πριν από ένα χρόνο.

Το δεύτερο που προέκυψε από την εκλογική διαδικασία ήταν ότι επιβεβαιώθηκε (σε ένα βαθμό) η «προφητεία» του τέως πρωθυπουργού Μανουέλ Βαλς ότι μετά τις εκλογές δεν θα υπάρχει κεντροαριστερά. Ο ίδιος, βέβαια, ψήφισε Μακρόν στον πρώτο γύρο, επειδή «δεν ήθελε να το ρισκάρει», όπως δήλωσε.

Ο Βαλς υπήρξε πρωθυπουργός του Ολάντ και διεκδικητής του χρίσματος για λογαριασμό του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Έχασε από τον αριστερό Μπενούα Αμόν, ο οποίος πέτυχε ένα εξαιρετικά κακό αποτέλεσμα. Μόλις 6,3% με τον Μελανσόν της Αριστεράς να υποδέχεται τους δυσαρεστημένους: από 11% το 2012, ανέβηκε στο 19%.

Ο εκλογικός χάρτης της Γαλλίας που το 2012 γνώριζε «κόκκινες» δόξες χάρη στις επιδόσεις των Σοσιαλιστών του Ολάντ, άλλαξε χρώματα.

Οι Σοσιαλιστές εξαφανίστηκαν και μένει να φανεί τι επίδοση θα πετύχουν στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου. Υπενθυμίζεται ότι στην Εθνοσυνέλευση που οι Γάλλοι εξέλεξαν το 2012, σοσιαλιστές και αριστερά πέτυχαν απόλυτη πλειοψηφία.

Πλέον ο ευρύτερος χώρος βρίσκεται αντιμέτωπος με το χειρότερο αποτέλεσμα στη μεταπολεμική ιστορία: περίπου 26%.

Το τρίτο που προέκυψε: Η Μαρίν Λεπέν πέτυχε χωρίς αμφιβολία το σκοπό της να περάσει στον β’ γύρο με εντυπωσιακό και ιστορικό ρεκόρ συγκομιδής ψήφων. Περίπου 7,6 εκατομμύρια Γάλλοι την εμπιστεύθηκαν, όταν το 2015 στις περιφερειακές εκλογές πήρε περίπου 6,8 εκατομμύρια ψήφους.

Τα πράγματα βέβαια για τον β’ γύρο είναι πολύ δύσκολα, καθώς καμία δημοσκόπηση δεν της δίνει πάνω από 38%-40%. Καλύτερη βέβαια επίδοση από εκείνη του πατέρα της (με τον οποίο δεν έχουν επαφές) το 2002 στον β’ γύρο απέναντι στον Σιράκ. Ούτε 20% δεν είχε πάρει τότε ο ηγέτης του Εθνικού Μετώπου.

Το τέταρτο στοιχείο αφορά τις δημοσκοπήσεις, οι οποίες το τελευταίο διάστημα έπεφταν σταθερά έξω. Το Brexit δεν προβλέφθηκε, ούτε η εκλογή Τραμπ. Ούτε η εκλογική επιτυχία των Podemos στις πρόωρες κάλπες που στήθηκαν στην Ισπανία το 2016. Τότε μέχρι και τα exit poll έδιναν στο κόμμα του Ιγκλέσιας τη θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Αλλά τελικά έμειναν τρίτοι.

Όμως στη Γαλλία, οι έρευνες έπεσαν μέσα. Μετά το σκάνδαλο Φιγιόν παγιώθηκε το δίδυμο Λεπέν-Μακρόν, ενώ τις τελευταίες μέρες οι δημοσκόποι τα πήγαν ακόμα καλύτερα: είδαν ότι το δίδυμο πλέον έγινε Μακρόν-Λεπέν, αντέχει σχετικά ο Φιγιόν, ενώ ο Μελανσόν είναι σε άνοδο.

Για την ιστορία, στη Γαλλία δεν έγιναν exit poll, αλλά εκτίμηση εκλογικού αποτελέσματος βάσει ψήφων σε συγκεκριμένα εκλογικά κέντρα.

Το πέμπτο στοιχείο: Με τα σκάνδαλα δεν κερδίζονται εκλογές. Το ήξεραν στη δεξιά από τα χρόνια του Σαρκοζί, το εμπέδωσαν με το φαβορί για την προεδρία Φρανσουά Φιγιόν. Η σύζυγος Πηνελόπη επιβεβαίωσε τη γαλλική ρήση cherchez la femme και τον έκαψε.

Η γαλλική δεξιά πορεύτηκε μαζί του, ελπίζοντας σε ένα θαύμα ή μια καλή επίδοση. Έζησε τελικά τη δική της «21η Απριλίου» (η τραυματική ημερομηνία για τους σοσιαλιστές, όταν το 2002 ο Ζοσπέν έμενε οριακά εκτός β’ γύρου από τον Λεπέν) και τώρα θα αναζητήσει περπατησιά με το βλέμμα στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου.

Η σύνθεση της νέας Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης θα έχει τεράστια σημασία, καθότι ούτε ο Μακρόν ούτε η Λεπέν προέρχονται από τα δύο μεγάλα κόμματα, επομένως θα υπάρξει νέα «συγκατοίκηση» με την Εθνοσυνέλευση που θα βγάλει η κάλπη.

Πάντως το 20% που πέτυχε ο Φιγιόν ήταν αξιοπρεπές.