Ακολουθώντας διάσημους καλλιτέχνες σε Twitter και Facebook παρατηρώ πόσο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης άλλαξαν τη σχέση τους με το κοινό τους. Καταργώντας την απόσταση που υπήρχε ανάμεσα στις δύο πλευρές, καθώς καθένας μπορεί να στείλει μήνυμα στο ίνδαλμά του και, πιθανώς, να λάβει απάντηση. Ή έστω δημιουργώντας την ψευδαίσθηση πως μπορείς να επικοινωνήσεις με το ίνδαλμα, γιατί συχνά εκείνος που θα απαντήσει είναι κάποιος που έχει επί πληρωμή αναλάβει την από Διαδικτύου προβολή του. Αυτό όμως συμβαίνει κυρίως με τους κινηματογραφικούς αστέρες που λαμβάνουν χιλιάδες μηνύματα, οπότε δεν προφταίνουν να απαντήσουν οι ίδιοι. Στον χώρο της όπερας οι περισσότεροι τραγουδιστές χειρίζονται οι ίδιοι τους λογαριασμούς τους ανεβάζοντας στιγμιότυπα από την καθημερινότητά τους: έτσι, βλέπεις τη σοπράνο Αννα Νετρέμπκο και τον σύζυγό της τενόρο Γιουσίφ Εϊβάζοφ να οργανώνουν πριγκιπικά πάρτι για τα γενέθλια του γιου τους, να ψωνίζουν από τις ακριβότερες φίρμες, να δειπνούν στα πιο γκουρμέ εστιατόρια, να αποθεώνουν καθημερινά τον εγωκεντρισμό και την αυταρέσκειά τους. Είναι η στιγμή που τα μέσα μαζικής δικτύωσης αντί να ωφελήσουν την εικόνα τους τη βλάπτουν, προβάλλοντας έναν τρόπο ζωής προκλητικό.
Ταυτόχρονα, τραγουδιστές όπως αυτοί, παρασυρμένοι από την αμεσότητα και την ευκολία της διαδικτυακής επικοινωνίας, μετατρέπονται σε… πωλητές της τέχνης τους διαφημίζοντας τις εμφανίσεις τους (Κάρμεν Τζιανατάσιο, σοπράνο: «Απόψε στη Μετροπόλιταν θα τραγουδήσω την «Traviata»», Σόνια Γίοντσεβα, σοπράνο: «Γεια χαρά! Είμαι στο Μόναχο όπου ηχογραφώ το τελευταίο CD μου. Ας μη χαθούμε!» κ.λπ.) αλλά και «κάνοντας ταμείο» (Λισέτ Οροπέσα, σοπράνο: «Απομένουν λίγα εισιτήρια για την αποψινή παράστασή μας»). Ακόμα και κοινοποιώντας τα αποτελέσματα της δίαιτάς τους: ο τενόρος Λόρενς Μπράουνλι φωτογράφιζε και ανέβαζε τα νούμερα που έδειχνε η ζυγαριά του!
Πρόκειται για τη νέα εποχή της επικοινωνίας, όπου όλοι (μοιάζουν να) γίνονται μία παρέα, όπου δεν υπάρχουν απρόσιτοι σταρ, όπου η εικόνα αποτυπωμένη με την κάμερα ενός τηλεφώνου αποκτά εντυπωσιακή αμεσότητα. Ομως, η απόσταση ενός καλλιτέχνη από τους θαυμαστές του είναι ένας από τους παράγοντες που δημιουργούν τον μύθο του. Αναρωτιέμαι αν τα ιερά τέρατα του παρελθόντος, από τον Καρούζο ως την Κάλλας, θα ήταν εξίσου ιερά τέρατα αν σταδιοδρομούσαν σήμερα αναζητώντας θαυμαστές μέσω Twitter και Facebook, πουλώντας εισιτήρια μέσα από τους λογαριασμούς τους, ή αντιδικώντας με όσους δεν έμειναν ικανοποιημένοι από μια εμφάνισή τους, όπως έκανε η υψίφωνος Ολγκα Περετιάτκο στο YouTube. Ομως, όπως ακριβώς το λέει ο Τενεσί Ουίλιαμς («Λεωφορείον ο Πόθος»), «εγώ δεν θέλω ρεαλισμό, θέλω μαγεία!». Αυτό ακριβώς σκοτώνει ο ρεαλισμός του Internet: τη μαγεία. Αποκαθηλώνει, ενίοτε εκθέτει τον καλλιτέχνη, επιβεβαιώνοντας όχι μόνο ότι είναι ένας από εμάς, αλλά και ότι μπορεί να είναι χειρότερος.
Ετσι, ο «ζωντανός μύθος της όπερας» που ακούει στο όνομα Πλάθιντο Ντομίνγκο εμφανίζεται εσχάτως ως πλασιέ της ακριβής κάποτε τέχνης του, διαφημίζοντας και προωθώντας με δεκάδες αναρτήσεις κάθε εβδομάδα τις παραστάσεις του. Αν αυτή η υπερέκθεση φέρνει περισσότερα φράγκα στην ήδη γεμάτη τσέπη του, σίγουρα δεν προσθέτει παράσημα στην καριέρα του. Αντιθέτως, αποκαλύπτει την πραγματική εικόνα του: ενός ηλικιωμένου άνδρα που αρνείται να συμφιλιωθεί με τον χρόνο και που προκαλεί σε όσους τον θαύμαζαν θλίψη. Κοντολογίς, η από Διαδικτύου επικοινωνία και διαφήμιση μπορεί να μη θέλει κόπο, αλλά θέλει τρόπο και μέτρο. Και για τους σταρ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
