Ούτε να μείνει, ούτε να δουλέψει θέλει στην Ελλάδα. Το φευγιό έχει στο νου. Είναι νέος και βρέθηκε εδώ, μαζί με άλλους κυνηγημένους από τον πόλεμο, οι οποίοι διαμένουν είτε στον Ελαιώνα, είτε σε διαμερίσματα στην Αθήνα.

Πρόσφυγας, που άφησε τη γενέτειρά του, ένα αστικό κέντρο της ματωμένης Συρίας, και πέρασε μέσω Τουρκίας στη χώρα μας. Θέλει να φύγει για τη Γερμανία και απαντοχή του είναι , όταν η κατάσταση βελτιωθεί στη χώρα του, να επιστρέψει στην πατρίδα του. Τα χαρακτηριστικά αυτά σκιαγραφούν σε αδρές πινελιές το προφίλ του πρόσφυγα που έφτασε στην ελληνική πρωτεύουσα.

Στα νοικιασμένα για προσφυγικές οικογένειες διαμερίσματα, οι συνθήκες διαβίωσης κρίνονται από τους διαμένοντες ως πολύ καλύτερες από ό,τι στις ειδικές δομές μόνο για πρόσφυγες. Στον Ελαιώνα, αν και οι φιλοξενούμενοι εκφράζουν ικανοποίηση για την παροχή βασικών υπηρεσιών όπως το νερό, το ρεύμα και την καθαριότητα, είναι δυσαρεστημένοι με την ποιότητα του φαγητού.
Οι πρόσφυγες δεν ξεχνούν τη βοήθεια που τους παρείχαν, κατά την παραμονή τους στη χώρα μας, κατά σειρά Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Έλληνες πολίτες, η Εκκλησία και οι συμπατριώτες τους. Σήμερα, μια οικογένεια προσφύγων που διαμένει σε νοικιασμένα διαμερίσματα στην Αθήνα, ξοδεύει κατά μέσο όρο 132 ευρώ την εβδομάδα στις τοπικές αγορές της Αθήνας –χρήματα τα οποία διατίθεται κυρίως για την αγορά τροφίμων/ ποτών και φροντίδας βρεφών.Αντίστοιχα, μια οικογένεια που διαμένει στον Ελαιώνα ξοδεύει 78 ευρώ την εβδομάδα τα οποία διατίθενται κυρίως σε αγορά τροφίμων/ ποτών και καρτών τηλεφωνίας.
Κάπως έτσι περιγράφουν τη ζωή τους στο Λεκανοπέδιο, πρόσφυγες που έφτασαν στη χώρα μας για να γλυτώσουν από τις βόμβες των δυνατών του πλανήτη στην πατρίδα του.
Αυτά αποτελούν συνοπτικά τα αποτελέσματα έρευνας για το προφίλ του πρόσφυγα που διαμένει στον Ελαιώνα και σε διαμερίσματα τα οποία ενοικιάζονται από το δήμο Αθηναίων στο πλαίσιο του προγράμματος προσωρινής στέγασης προσφύγων, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Η ανάλυση των στοιχείων έγινε από τους ειδικούς, για λογαριασμό του δήμου Αθηναίων, με βάση την απογραφή 1.600 προσφύγων οι οποίοι στεγάστηκαν κατά την περίοδο Δεκέμβριος 2016 – Ιανουάριος 2017 στη δομή φιλοξενίας του Ελαιώνα. Επίσης, διεξήχθη έρευνα κατά την ίδια περίοδο, με δείγμα 901 ατόμων τα οποία φιλοξενήθηκαν σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα από τον δήμο Αθηναίων.
Πληθυσμιακές ομάδες

Οι περισσότεροι πρόσφυγες τόσο στον Ελαιώνα όσο και τα διαμερίσματα κατάγεται από τη Συρία (47% και 60% αντίστοιχα) και ακολουθούν οι Αφγανοί, οι Ιρανοί και οι Κούρδοι, ενώ μικρό είναι το ποσοστό Ιρακινών, Παλαιστινίων και Αφρικανών. Είναι νέοι (μέσος όρος 20 ετών), προέρχονται από πόλεις άνω των 100.000 κατοίκων και στη συντριπτική τους πλειονότητα, ο βασικός λόγος φυγής από την χώρα τους ήταν τα δεινά του πολέμου ή οι πολιτικές τους πεποιθήσεις. Στο σύνολό του, ο πληθυσμός των προσφύγων που καταγράφηκε και ερωτήθηκε αναφέρει ως χώρα transit την Τουρκία (100% στον Ελαιώνα, 97% στα διαμερίσματα). Κάποια μορφή εργασίας στην χώρα προέλευσης δηλώνει ότι είχε μόνο το 29% στον Ελαιώνα και το 33% στα διαμερίσματα.
Στην πλειονότητά τους δηλώνουν ότι δεν έχουν υπάρξει θύμα κάποιου περιστατικού ξενοφοβίας (88% στον Ελαιώνα και 97% στα διαμερίσματα) κατά την παραμονή τους στη χώρα μας-όμως δεν είναι αμελητέο το υπόλοιπο ποσοστό 12% των ανθρώπων στον Ελαιώνα και το 3% στα διαμερίσματα. Πάντως, συντριπτικό είναι το ποσοστό των προσφύγων σε διαμερίσματα στην Αθήνα που δηλώνουν ότι έχουν καλές σχέσεις με τους γείτονές τους (95%).
Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες επιθυμούν να φύγουν από την Ελλάδα κι έτσι εμφανίζονται να μην θέλουν να δουλέψουν στη χώρα μας (59% στον Ελαιώνα και 76% στα διαμερίσματα). Ένας στους τρεις από όσους έχουν πρόθεση εύρεσης εργασίας στην Ελλάδα δηλώνει ότι θα έκανε οποιαδήποτε δουλειά.

Οι οικογένειες και ο επικεφαλής νοικοκυριών
Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στη σκιαγράφηση μιας κατηγορίας προσφύγων, που καταγράφεται στην έρευνα ως «επικεφαλής νοικοκυριού». ΄Ένας στους δύο επικεφαλής νοικοκυριών έχει ολοκληρώσει δευτεροβάθμια εκπαίδευση (50% στον Ελαιώνα και 49% στα διαμερίσματα) και, σε σχέση με το σύνολο του προσφυγικού πληθυσμού, εμφανίζεται να δηλώνει σχεδόν σε διπλάσιο ποσοστό ότι είχε κάποια μορφή εργασίας στη χώρα προέλευσης (66% στον Ελαιώνα και 80% στα διαμερίσματα).

Από τους ερωτηθέντες επικεφαλής νοικοκυριών, ένα ιδιαιτέρως μικρό ποσοστό δηλώνει πρόθεση παραμονής στην Ελλάδα (8% στον Ελαιώνα, 2% στα διαμερίσματα) καθώς η μεγάλη πλειονότητα δηλώνει σαν τελικό προορισμό την Γερμανία (61% στον Ελαιώνα, 64% στα διαμερίσματα). Αναφορικά με την εκμάθηση της γλώσσας, είναι μικρό το ποσοστό των επικεφαλής νοικοκυριών που δηλώνει πρόθεση να μάθει την ελληνική γλώσσα (22% στον Ελαιώνα και 17% στα διαμερίσματα).