Στο χώμα, ή στη φυλακή. Αυτή φαίνεται πως είναι η σκληρή μοίρα για πολλούς από τους εχθρούς του Βλαντίμιρ Πούτιν. Τελευταίο θύμα είναι ο Ρώσος μπλόγκερ, ακτιβιστής και πολιτικός Αλεξέι Ναβάλνι, που συνελήφθη στις μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις της Μόσχας και καταδικάστηκε σε κράτηση δύο εβδομάδων. Αναμένεται να απελευθερωθεί την ερχόμενη Δευτέρα, «ήρωας» στα μάτια των οπαδών του, αλλά πάντα στο στόχαστρο του Κρεμλίνου, που επιχειρεί να του απαγορεύσει να είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του Μαρτίου 2018.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο 40χρονος Ναβάλνι μπαίνει στη φυλακή –έχει καταδικαστεί σε φυλάκιση πέντε ετών για απάτη, μετά από μια δίωξη με πολιτικά κίνητρα, όπως καταγγέλλει ο ίδιος. Ο Ναβάλνι. που έχει κηρύξει σταυροφορία κατά της διαφθοράς του Κρεμλίνου, είναι «ο άνθρωπος που φοβάται περισσότερο ο Πούτιν», σύμφωνα με την Wall Street Journal.
Με αφορμή την δίωξή του, δυτικά ΜΜΕ κάνουν μια αναδρομή σε όσους έχουν πληρώσει βαρύ τίμημα για την αντιπολίτευση στον Ρώσο πρόεδρο. Αλλοι πέρασαν χρόνια πίσω από τα κάγκελα, άλλοι έφυγαν στο εξωτερικό και ζουν στην εξορία, και κάποιοι έχασαν τη ζωή τους σε ύποπτες συνθήκες.
Όταν ο Πούτιν έγινε πρόεδρος για πρώτη φορά το 2000, έθεσε αμέσως στόχο τον περιορισμό της εξουσίας των ολιγαρχών _ της ομάδας των δισεκατομμυριούχων που ασκούσαν τεράστια επιρροή στο τότε πολιτικό σύστημα και στα μέσα ενημέρωσης της Ρωσίας.
Πρώτος στη λίστα ήταν ο μεγιστάνας των μέσων ενημέρωσης Βλαντίμιρ Γκουσίνσκι, ιδιοκτήτης του δικτύου NTV, σταθμού που την εποχή εκείνη ήταν ιδιαίτερα επικριτικός για τον πόλεμο της Μόσχας στην αποσχισθείσα δημοκρατία της Τσετσενίας, και πρόβαλε το σατιρικό κουκλοθέατρο Kukly, το οποίο χλεύαζε ανελέητα τον Πούτιν.
Όταν ο Γκουσίνσκι αρνήθηκε να επιτρέψει στο Κρεμλίνο να επηρεάζει την πολιτική του NTV βρέθηκε να κατηγορείται για απάτη τον Ιούνιο του 2000, και εγκατέλειψε την χώρα λίγο αργότερα.
Στο στόχαστρο μπήκε αμέσως μετά ένας άλλος μεγιστάνας των ΜΜΕ με ισχυρή πολιτική παρουσία, ο Μπορίς Μπερεζόφσκι. Αν και πιστεύεται ότι είχε διαδραματίσει βασικό ρόλο στην προσπάθεια του Πούτιν να αναρριχηθεί στην εξουσία το 2000, έπεσε σε δυσμένεια και αναζήτησε καταφύγιο στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Μπερεζόφσκι συνέχισε να αντιπολιτεύεται τον Πούτιν, μέχρι που βρέθηκε νεκρός στο μπάνιο στο σπίτι του στο Μπέρκσιρ. Η βρετανική αστυνομία είπε πάντως ότι δεν υπήρχε ένδειξη ότι οποιοσδήποτε άλλος εμπλεκόταν στον θάνατό του. Σε μια άλλη πολύκροτη υπόθεση, ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, πρώην επικεφαλής της πετρελαϊκής εταιρείας Yukos ενόχλησε σφόδρα το Κρεμλίνο, όταν (όπως και ο Ναβάλνι) κατηγόρησε τον Πούτιν και τους συνεργάτες του για μαζική διαφθορά.
Στη συνέχεια καταδικάστηκε σε κάθειρξη δέκα ετών για φοροδιαφυγή και απάτες. Μετά τη δεύτερη δίκη του το 2010, η Διεθνής Αμνηστία αναγνώρισε τον Χοντορκόφσκι ως «πολιτικό κρατούμενο».
Φαίνεται ότι η αντιπολίτευση στον Πούτιν γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη επιχείρηση, όσο περνούν τα χρόνια. Μέλη του γυναικείου πανκ συγκροτήματος Pussy Riot εκτίουν ποινές φυλάκισης δύο ετών για «χουλιγκανισμό με κίνητρο το θρησκευτικό μίσος» τον Φεβρουάριο του 2012. Ενας άλλος γνωστός αντιφρονών, ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής σκακιού Γκάρι Κασπάροφ έχει ενταχθεί στον αυξανόμενο κατάλογο των Ρώσων πολιτικών εξορίστων.
Αλλά όπως έδειξε και η τύχη του πρώην αξιωματικού της FSB (Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας, διαδόχου της KGB) Αλεξάντερ Λιτβινένκο ακόμη και η εξορία ενέχει κινδύνους για τους αντιπάλους του Πούτιν. Ο Λιτβινένκο πέθανε στο Λονδίνο το 2006, αφού δηλητηριάστηκε με ραδιενεργό πολώνιο.
Σε άλλη μια διαβόητη υπόθεση, νεκρός έπεσε ο ηγέτης της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης Μπορίς Νεμτσόφ κοντά στα τείχη του Κρεμλίνου το 2015. Ο 55χρονος Νεμτσόφ, πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός και σκληρός επικριτής του Πούτιν, πυροβολήθηκε θανάσιμα αργά το βράδυ της 27ης Φεβρουαρίου, καθώς επέστρεφε με τα πόδια στο σπίτι του, μαζί με τη φίλη του, μετά από έξοδο σε εστιατόριο.
Οι αρχές έχουν απαγγείλει κατηγορίες κατά υπόπτων από την Τσετσενία, αλλά οι δικηγόροι της κόρης του Νεμτσόφ υποστηρίζουν ότι η έρευνα έχει αποτύχει να αποκαλύψει ποιος έδωσε πραγματικά την εντολή για τη δολοφονία του.
Δεν είναι μόνο ολιγάρχες και πολιτικοί που έχουν λόγους να φοβούνται την δυσμένεια του Πούτιν, αλλά και δημοσιογράφοι που τολμούν να αμφισβητούν την εξουσία του. Με πιο γνωστό παράδειγμα την δολοφονία, το 2006, της Αννας Πολιτκόφσκαγια, δημοσιογράφου στην αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Novaya Gazeta, η οποία επέκρινε σφόδρα την πολιτική του Κρεμλίνου στην Τσετσενία. Η Πολιτκόφσκαγια είναι μία από τους πέντε δημοσιογράφους της Novaya Gazeta που έχουν δολοφονηθεί ή πεθάνει σε ύποπτες συνθήκες από το 2000.
