Τελική διαπραγμάτευση με τον… ΣΥΡΙΖΑ

Η πραγματική διαπραγμάτευση για τον Αλέξη Τσίπρα ξεκινά τώρα (με την αξιολόγηση ακόμα «στον αέρα») και γίνεται με το κόμμα του. Εν όψει δε αυτής της διαδικασίας που βρίσκει τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Πρωθυπουργό σε εντελώς διαφορετικό σημείο του πολιτικού κύκλου από εκείνο του 2015, ενεργοποιούνται και εσωκομματικές διαδικασίες που αναμένεται να καθορίσουν την επόμενη ημέρα για τον κ. Τσίπρα και τον στενό κύκλο των συνεργατών του.

Τα περιστατικά των τελευταίων ημερών επιβεβαίωσαν πολλές πληροφορίες της προηγούμενης περιόδου. Οι υπουργοί που φέρουν κατά κύριο λόγο το βάρος της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς επιχείρησαν να κλείσουν τη συμφωνία με τους δανειστές, έκαναν υποχωρήσεις, επιδίωξαν να διαχειριστούν εσωκομματικές αντιδράσεις, όμως την κρίσιμη ώρα συνέβη το αντίθετο από αυτό που διεκδικεί εδώ και μήνες ο Ευκλείδης Τσακαλώτος: αντί ο Πρωθυπουργός να δώσει το πράσινο φως για ολοκλήρωση της αξιολόγησης, που βάσει του προσυμφώνου θα προέβλεπε περικοπές συντάξεων 1% του ΑΕΠ από το 2019, διεμήνυσε ότι κάτι τέτοιο δεν περνάει και ότι οι όποιες περικοπές θα πρέπει να μετατεθούν για μετά το 2020. Απαίτησε μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες από τον υπουργό Οικονομικών να στείλει (άλλη) μία επιστολή με την οποία να ζητεί την αλλαγή σε όσα είχε συμφωνήσει.

Η εξέλιξη αυτή συνιστά μείζονα εμπλοκή και ήδη έχει προκαλέσει τη σκλήρυνση της στάσης του ΔΝΤ. Στο φόντο αυτών των αποφάσεων και ενεργειών του Αλ. Τσίπρα βρίσκεται κατά τις εκτιμήσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ η συναίσθηση ότι αυτό που καλούνται σήμερα να ψηφίσουν οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας τούς οδηγεί ένα βήμα πιο κοντά στο πολιτικό τους τέλος. Και είναι αυτός ο λόγος για τον οποίο αρκετοί (όχι πάντως πολλοί…) προτιμούν ένα σενάριο προσφυγής στις κάλπες με την αξιολόγηση ανοιχτή, παρά την αναμονή και την αγωνία της φθοράς που ήδη καταγράφεται δημοσκοπικά χωρίς να διαφαίνεται αναστροφή της πορείας.

Είναι αυτό το εσωκομματικό περιβάλλον που έχει ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά και τις φιλοδοξίες προσώπων που με τον δικό τους τρόπο παρεμβαίνουν πλέον (ανοιχτά ή παρασκηνιακά) στη μάχη πολιτικής επιβίωσης του ΣΥΡΙΖΑ, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά μια κούρσα για την επιρροή στο κόμμα (ή ακόμη και την ηγεσία) κατά την περίοδο που θα ακολουθήσει.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η κινητικότητα που επιδεικνύουν τις τελευταίες ημέρες υπουργοί όπως ο Π. Σκουρλέτης, ή πρόσωπα όπως ο Ν. Φίλης, ο Ι. Δραγασάκης και ο Ν. Βούτσης. Στο κέντρο του κύκλου βρίσκεται ο Ευ. Τσακαλώτος, ο οποίος αναμένεται να κάνει τις όποιες κινήσεις του, έπειτα από την «ακύρωσή» του από τον Πρωθυπουργό την προηγούμενη εβδομάδα.

Για κάποιους ο Αλ. Τσίπρας βρίσκεται αντιμέτωπος πλέον με τη μοίρα των μνημονιακών προκατόχων του, όπως ο Γ. Παπανδρέου και ο Αντ. Σαμαράς. Είτε φέρει τα μέτρα προς ψήφιση είτε όχι, η προσωπική του φθορά θεωρείται μη αναστρέψιμη και κατά κάποιους ο εκνευρισμός που επιδεικνύει και η εριστική του διάθεση στη Βουλή (όπως φάνηκε και στην πρόσφατη συζήτηση για την προανακριτική των εξοπλιστικών της περιόδου Παπαντωνίου) το αποδεικνύουν. Στον βαθμό που κάποια πρόσωπα πεισθούν ότι η φθορά αυτή πράγματι δεν έχει επιστροφή, οι εξελίξεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται ότι θα δρομολογηθούν –ακόμη και ερήμην της λεγόμενης ηγετικής ομάδας. Οπως άλλωστε επανειλημμένως δήλωνε ο Ν. Βούτσης, «η αντοχή της κυβέρνησης κρίνεται από τη σχέση της με την κοινωνία».

Οι επιδιώξεις Σκουρλέτη – Φίλη και η στάση Δραγασάκη

Τα πρόσωπα έχουν ήδη διαλέξει ρόλους και εκδηλώνονται δημοσίως. Πρώτος, μεταξύ όλων εκείνων που δεν κρύβουν τις προθέσεις τους, είναι ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης. Τις τελευταίες εβδομάδες έχει ανοίξει μία ολόκληρη «βεντάλια» θέσεων που έμοιαζαν να διαμορφώνουν την αντίληψή του για τους στόχους της κυβέρνησης την επόμενη περίοδο. Αρχικώς πρότεινε την ψήφιση των μέτρων από διευρυμένη πλειοψηφία. Η κυβέρνηση διά του εκπροσώπου της Δ. Τζανακόπουλου στην ουσία αποδοκίμασε την πρόταση.

Εν συνεχεία ανέφερε ότι είναι αμφίβολο αν η αξιολόγηση θα κλείσει έως τον Σεπτέμβριο. Η κυβέρνηση επιμένει να εκδίδει non papers στα οποία περίπου διαβεβαιώνει ότι κλείνει από μέρα σε μέρα.

Και προσφάτως σήκωσε το λάβαρο της αντίστασης κατά της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ. Κατά κάποιους, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία έχει δύο εκδοχές: αφενός είναι μια ασφαλής ρητορική για την Αριστερά και το ακροατήριό της, αφετέρου καλύπτει τη συμβολή του κ. Σκουρλέτη στο πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει η επιχείρηση, καθώς επί των ημερών του ως υπουργού Ενέργειας και Περιβάλλοντος υιοθετήθηκε η νέα τιμολογιακή πολιτική και αμφιλεγόμενες τακτικές, όπως το να μην κόβεται το ρεύμα για οφειλές έως και 1.000 ευρώ.

Σε δεύτερο πλάνο δραστηριοποιείται ο Νίκος Φίλης. Σύμφωνα με πληροφορίες, η δικτύωσή του με τους 53+ (ή κάποιους από αυτούς) έχει προχωρήσει σε άλλα επίπεδα, με κάποιους να εκτιμούν ότι ο πρώην υπουργός Παιδείας σύντομα θα αναδειχθεί σε νέο (άτυπο ή και επίσημο) επικεφαλής τους. Ο κ. Φίλης διατηρεί διαύλους επικοινωνίας και με τον κ. Τσακαλώτο, κάτι που σύμφωνα με κάποιες επίμονες πηγές δεν ισχύει μεταξύ υπουργού Οικονομικών και Πρωθυπουργού. Σε ό,τι αφορά τα πεδία διαχείρισης του «αριστερού εγχειριδίου», ο κ. Φίλης έχει αναλάβει την αντιπαράθεση με την Εκκλησία, καθώς και το ροκάνισμα της σχέσης με τους ΑΝΕΛ και τον Πάνο Καμμένο.
Και οι δύο αυτές παράμετροι θεωρούνται εκλογικά κρίσιμες για τον πυρήνα της Αριστεράς και κάποια συγκεκριμένα ακροατήρια. Επιπλέον, ο κ. Φίλης φάνηκε ότι στο πρόσφατο συνέδριο του Οκτωβρίου 2016, με αυτή τη ρητορική αύξησε σημαντικά την αποδοχή (ίσως και την επιρροή) του από το κόμμα.

Ο Ι. Δραγασάκης υπήρξε μια περίοδος κατά την οποία τήρησε στάση ουδετερότητας εν γένει και μια απόσταση από τη δημοσιότητα. Προσφάτως έχει εμφανιστεί και πάλι, με αλλεπάλληλες διαπιστώσεις και παροτρύνσεις για τη δημιουργία ενός νέου «παραγωγικού μοντέλου». Ταυτόχρονα μιλάει για την ανάγκη να κλείσει η αξιολόγηση, χωρίς όμως να δραματοποιεί το αντίθετο ενδεχόμενο, ενώ εκτιμά και ότι «τέταρτο μνημόνιο δεν προσφέρεται» (από τους δανειστές). Παράλληλα, υιοθετεί στις τοποθετήσεις του τη συνωμοσιολογία, σύμφωνα με την οποία κάποιες δυνάμεις επιδιώκουν την ανατροπή της ευρωπαϊκής κανονικότητας και τη μετατόπιση των εξελίξεων προς τα δεξιά… Ο κ. Δραγασάκης, οι σχέσεις του οποίου με τη στενή ομάδα του Μεγάρου Μαξίμου δεν είναι και άριστες, είναι επίσης ένα από τα πρόσωπα με εσωκομματική επιρροή, που θα παίξουν ρόλο όταν έλθει η ώρα της διαδοχής του Αλ. Τσίπρα.