Κώστας Αθανασίου: «Η Βουλή δεν μπορεί να είναι μαυσωλείο»

Οι γενικοί γραμματείς της Βουλής είναι κατά βάση πρόσωπα που δεν απολαμβάνουν ευρεία δημοσιότητα. Και όμως, ο θεσμικός τους ρόλος υπό τον εκάστοτε Πρόεδρο της Βουλής εκτείνεται σε όλο το πεδίο διαχείρισης των πολυάριθμων υπηρεσιών του Κοινοβουλίου. Είναι το «δεξί χέρι» του Προέδρου, οι άνθρωποι που πρακτικά «τρέχουν» όλα τα θέματα διοίκησης του πολυσύνθετου αυτού οργανισμού. Ο νυν γενικός γραμματέας της Βουλής Κώστας Αθανασίου είναι πρώην διευθυντής της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ έχει διατελέσει συντονιστής της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ όταν μετεξελίχθηκε σε ενιαίο κόμμα. Αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό στους παροικούντες το Κοινοβούλιο είναι ότι ο κ. Αθανασίου είναι ένας από τους εγκυρότερους μεταφραστές της ισπανόφωνης λογοτεχνίας.

Εργάστηκε για αρκετά χρόνια ως οδοντίατρος. Βρέθηκε να συνοδεύει τους Γιατρούς του Κόσμου στη Σομαλία. Το πάθος του όμως στράφηκε –εκτός της πολιτικής –στη μετάφραση. Εχει μεταφράσει από τα ισπανικά πεζογραφικά έργα των Σέσαρ Αϊρα, Μάριο Βάργκας Λιόσα, Ρομπέρτο Μπολάνιο, Σέρχιο Πιτόλ, Λεονάρδο Παδούρα, Σαντιάγο Ρονκαλιόλο κ.ά., και από τα αγγλικά κοινωνικά και πολιτικά δοκίμια των Τζούντιθ Μπάτλερ, Κουέντιν Σκίνερ, Πίτερ Μπέργκερ, Τόμας Λούκμαν κ.ά.

Η παρουσία του στη Βουλή είναι πάντα διακριτική, αποφεύγει τη δημοσιότητα (σχεδόν την αποστρέφεται) και τον ακολουθεί η φήμη του εργασιομανούς και συστηματικού στη δουλειά του. Θεωρεί ότι η Βουλή πρέπει και μπορεί να πραγματοποιήσει το «άλμα» που απαιτείται ώστε να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και κυρίως να ανακτήσει το χαμένο έδαφος της αξιοπιστίας της και να είναι ανοιχτή προς την κοινωνία. «Η Βουλή δεν είναι και δεν πρέπει να είναι ένα «μαυσωλείο» αποκλεισμένο από την κοινωνία. Πρέπει να είναι σε επαφή και ανοιχτή στους πολίτες, να παίρνει πρωτοβουλίες εξωστρέφειας, δημιουργώντας διαύλους επαφής με την κοινωνία –κάτι ιδιαίτερα κρίσιμο σε μια εποχή εύκολης απαξίωσης της πολιτικής» δηλώνει ο ίδιος στο «Βήμα».

Η πρωτοβουλία της Βουλής να αναλάβει υπό την αιγίδα της τη μόνιμη έκθεση «Ν. Μπελογιάννης» στην Αμαλιάδα προκάλεσε τις αντιδράσεις της ΝΔ και της Χρυσής Αυγής στη Βουλή. Η αξιωματική αντιπολίτευση μάλιστα επέκρινε τον Ν. Βούτση ότι δεν διασφάλισε την «αξιακή ουδετερότητα» της Βουλής, καθώς, όπως ειπώθηκε, «ήρωες υπάρχουν και από την άλλη πλευρά». Με ποιο σκεπτικό η Βουλή συμμετείχε στην πρωτοβουλία αυτή; «Η Βουλή οφείλει να συμβάλει στο μέτρο των δυνατοτήτων της στην ανασύσταση και διατήρηση της ιστορικής μνήμης. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η άμεση εμπλοκή του Ιδρύματος της Βουλής στις ετήσιες εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας από τη ναζιστική κατοχή, κάθε 12 Οκτωβρίου, ή η τοποθέτηση της στήλης στη Βουλή για τους εβραίους βουλευτές που χάθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τέτοιες πρωτοβουλίες πιστεύω ότι δημιουργούν παρακαταθήκες για την υπεράσπιση των δημοκρατικών μας αξιών. Αυτή την υποχρέωση η παρούσα διοίκηση της Βουλής είναι αποφασισμένη να την τηρήσει και μάλιστα να τη διευρύνει» σχολιάζει σχετικά ο γενικός γραμματέας της Βουλής.

Προσλήψεις και μετακλητοί

Προσφάτως τρεις μονιμοποιήσεις μετακλητών προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις, ενώ και οι προσλήψεις συμβασιούχων έχουν συζητηθεί. Ο γενικός γραμματέας της Βουλής απαντά: «Επί των ημερών μας δεν γίνεται τίποτα κρυφό στη Βουλή. Οποιος θέλει να ενημερώνεται για τον αριθμό των υπαλλήλων και το καθεστώς της εργασιακής τους σχέσης μπορεί πολύ εύκολα να μπαίνει στην Κοινοβουλευτική Διαφάνεια, στη διαδικτυακή πύλη της Βουλής». Οπως εξηγεί δε, οι προσλήψεις που έγιναν στη Βουλή ανήκουν σε δύο κατηγορίες:

–Πρώτον, «η παρούσα διοίκηση της Βουλής έκανε την επιλογή να απομακρύνει από τη Βουλή τις εταιρείες καθαρισμού, το κενό καλύφθηκε από την πρόσληψη (με ατομικές συμβάσεις ορισμένου χρόνου) των ίδιων εργαζομένων που δούλευαν στα συνεργεία καθαρισμού, με τη συμπλήρωση ενός μικρού απαραίτητου αριθμού προσλήψεων που έγιναν με κοινωνικά κριτήρια».

–Δεύτερον, «έγιναν στοχευμένες προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού με συμβάσεις, λίγες σε αριθμό, σε θέσεις όπου υπήρχε συγκεκριμένη ανάγκη στη σημερινή Βουλή».

Πάντως με αφορμή τη συζήτηση αυτή ο κ. Αθανασίου υπενθυμίζει την επιλογή «να μην απολυθεί κανείς από τους συμβασιούχους υπαλλήλους της Βουλής, αλλά να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού», όπως και την προσπάθεια μείωσης των μετακλητών, αφού, «παρ’ όλα αυτά με βάση την αλλαγή που κάναμε στον Κανονισμό της Βουλής, έχει μειωθεί ο αριθμός τους στα γραφεία πρώην προέδρων της Βουλής, πρώην πρωθυπουργών και πρώην προέδρων κοινοβουλευτικών ομάδων».

Το «βαθύ κράτος»

Τι γίνεται όμως με το «βαθύ (υπαλληλικό) κράτος» της Βουλής και τους υπαλλήλους-«φαντάσματα»; «Οι υπάλληλοι της Βουλής έχουν στοχοποιηθεί πολλές φορές στο παρελθόν, κάτι που δυστυχώς επαναλαμβάνεται και σήμερα, πολύ συχνά ατεκμηρίωτα και άδικα» υπογραμμίζει ο κ. Αθανασίου. «Οι εργαζόμενοι στη Βουλή έχουν ενταχθεί πλήρως στο μισθολόγιο του Δημοσίου» υπενθυμίζει, ενώ σχετικά με τις διαρθρωτικές αλλαγές που συντελούνται σημειώνει ότι «διασφαλίζουν την απολύτως εύρυθμη λειτουργία, καθώς και την ισότητα των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων (αλλαγή στο οργανόγραμμα, του Κανονισμού της Βουλής, σύστημα κρίσεων)». Οι αλλαγές αυτές θα ολοκληρωθούν μετά τις κρίσεις του προσωπικού (θέσπιση νέου ωραρίου, περιγραφή των θέσεων εργασίας κ.ά.). «Στον βαθμό που θα εντοπίζονται εξαιρέσεις –και παντού υπάρχουν εξαιρέσεις –θα γίνεται ό,τι είναι απαραίτητο ώστε αυτές να εξαλειφθούν» προειδοποιεί.

Οσον αφορά τις κρίσεις και την αξιολόγηση, επισημαίνει ότι «τέθηκαν ήδη οι βάσεις για ένα δίκαιο, αντικειμενικό, αξιοκρατικό, λειτουργικό σύστημα διοίκησης του ανθρώπινου δυναμικού». «Ακόμα και οι εσωτερικές μετακινήσεις των υπαλλήλων, που παλιά αποτελούσαν αρμοδιότητα του γενικού γραμματέα, τώρα γίνονται με απόλυτη διαφάνεια από το Υπηρεσιακό Συμβούλιο, με βάση τόσο τις ανάγκες της υπηρεσίας όσο και την όποια επιθυμία κάθε υπαλλήλου να υπηρετήσει σε θέση που πιστεύει πως μπορεί να αποδώσει καλύτερα» αναφέρει. Ηδη έχει ολοκληρωθεί η προκαταρκτική διαδικασία και τον Μάιο θα πραγματοποιηθούν οι κρίσεις για τις θέσεις των γενικών διευθυντών, ενώ θα ακολουθήσουν αμέσως μετά οι κρίσεις για διευθυντές και προϊσταμένους. Με βάση την αλλαγή στον Κανονισμό, στην επιτροπή των κρίσεων συμμετέχουν και οι αιρετοί εκπρόσωποι των εργαζομένων, «καθώς δικαιούνται και πρέπει να έχουν γνώμη για τις κρίσεις των στελεχών της υπηρεσίας».

Ο στόχος που είχε τεθεί εξαρχής, όταν ο κ. Βούτσης ανέλαβε την Προεδρία της Βουλής, ήταν η διαχείριση των υποθέσεων του Κοινοβουλίου να μην είναι απλώς διεκπεραιωτική, αλλά «να δρομολογηθεί η οργάνωση κάποιων διαρθρωτικών αλλαγών που θα έφερναν τη Βουλή και τη λειτουργία της στο σήμερα, στις αρχές του 21ου αιώνα». Το νέο οργανόγραμμα, το διαφανές και δίκαιο σύστημα κρίσεων προσωπικού, οι υπό ολοκλήρωση τροποποιήσεις στον Κανονισμό της Βουλής, η οργάνωση του στρατηγικού σχεδιασμού του Κοινοβουλίου με βάση τη στοχοθεσία των υπηρεσιών, η ψηφιακή μετάβαση που προχωρεί με ταχύ ρυθμό (ψηφιακή υπογραφή, ψηφιακή διακίνηση εγγράφων, ηλεκτρονική ψηφοφορία κ.λπ.) κινούνται στην κατεύθυνση αυτή, εξηγεί ο κ. Αθανασίου, υπενθυμίζοντας ακόμα τη σημαντική εξοικονόμηση πόρων που έχει συντελεστεί, την προώθηση των μεγάλων έργων που έχουν δρομολογηθεί (Μπενάκειος Βιβλιοθήκη, νεοκλασικό Φιλελλήνων 23 κ.ά.) και βεβαίως το περιουσιολόγιο της Βουλής που βρίσκεται υπό συστηματικό και πλήρες ξεκαθάρισμα.