Κι όμως, υπάρχει ακόμα! Ο λόγος φυσικά για την Αγγλία, την άμεση… καταστροφή της οποίας πολλοί προέβλεπαν με περισσή βεβαιότητα εδώ και εννέα μήνες, μέχρι και το βράδυ του δημοψηφίσματος για το Brexit. Αξίζει τον κόπο να γυρίσει κανείς πίσω, σε εκείνη την (λίαν πρόσφατη) περίοδο, για να θυμηθεί τι έλεγαν και τι έγραφαν τότε όσοι προπαγάνδιζαν εναντίον της ψήφου αποχώρησης σπέρνοντας τον τρόμο σε όλα τα επίπεδα. Σήμερα, τίποτα απολύτως από όλα εκείνα που λεγόντουσαν δεν έχει συμβεί. Οι κραυγές έμειναν λόγος κενός, όπως άλλωστε επί της ουσίας από την αρχή ήταν.
Αν όμως αυτή η διάψευση των προφητειών και σεναρίων καταστροφής υπήρξε παταγώδης, χωρίς πάντως να συνοδευτεί από ίχνος έστω μετέπειτα αυτοκριτικής, ακόμα πιο εκκωφαντική υπήρξε η σιωπή ως προς ένα άλλο ζήτημα που αφορά το μέλλον της Ευρώπης, πολύ πιο πρόσφατο και, πιθανότατα, πολύ πιο μεγάλο: την ανακοίνωση από τις τέσσερις μεγάλες χώρες που απέμειναν στην Ε.Ε. ότι βαδίζουν στην Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων. Γι αυτό, όχι μόνον κραυγές δεν ακούστηκαν, αλλά, επί της ουσίας, ούτε ψίθυρος…
Το εν λόγω γεγονός αποδεικνύει πολλά, αλλά, περισσότερο απ’ όλα, ότι οι λαοί της σημερινής Ευρώπης έχουν αποκοπεί δραματικά από τις εξελίξεις που καθορίζουν το μέλλον τους τόσο ψυχικά όσο και σε επίπεδο κατανόησής τους. Γιατί πώς αλλιώς να εξηγηθεί αυτή η πλατιά σιωπή που σκέπασε εκείνες τις ανακοινώσεις των τεσσάρων χωρών οι οποίες οδηγούν σε ένα μοντέλο που ουδεμία σχέση θα έχει με πραγματικά ενωμένη Ευρώπη, αν υποτεθεί ότι μπορεί να εφαρμοστεί, πράγμα πολύ δύσκολο, αν όχι θεσμικά και πολιτικά αδύνατο;
Αυτοί που φώναζαν για τους κινδύνους μίας εξόδου της Βρετανίας θα έπρεπε να είχαν πέσει κάτω και μόνον στο άκουσμα των όσων είπαν οι ηγέτες των τεσσάρων μεγάλων κρατών της Ε.Ε. για το σχέδιο των πολλών ταχυτήτων, το οποίο κινείται στον αντίποδα της βαθύτερης ενοποίησης της Ευρώπης και εγγυάται τον πολυμερισμό της, καθώς συνιστά την πιο τρανταχτή νίκη του ευρωσκεπτικισμού στην εξηντάχρονη ιστορία της Ενωσης.
Όμως στην εξαγγελία της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων, που η σημασία της, αν υποτεθεί ότι προχωρήσει, υπερβαίνει κατά πολύ την υπόθεση του Brexit, ουσιαστικά, ουδείς έδωσε την παραμικρή σημασία…
Και όσο η Αγγλία θα προχωρά στην ανασύνταξή της έχοντας ήδη πίσω της τις διαψεύσεις του τρόμου, τόσο η Ευρώπη θα βαδίζει, στο ίδιο διάστημα, στον νομοτελειακό αυτοχειριασμό της εν μέσω νεκρικής σιγής…
