«Εως ότου αρχίσουν πραγματικά οι διαπραγματεύσεις, η συζήτηση για το Brexit θα συνεχίσει να αποτελεί μια επίπλαστη αντιπαράθεση. Η βρετανική κυβέρνηση συντάσσει μια ατζέντα για ένα «σκληρό» Brexit, ενώ την ίδια ώρα προβαίνει σε αντιφατικές δηλώσεις που περιπλέκουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Πρέπει να ακούσουμε την επίσημη θέση των «27». Μόνον μετά την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής των ευρωπαίων ηγετών θα μπορούμε να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα» λέει μιλώντας στο «Βήμα» ο Κέβιν Φεδερστόουν, κάτοχος της έδρας Νεοελληνικών Σπουδών στο London School of Economics όπου διευθύνει το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο.
Σύμφωνα με τον βρετανό πανεπιστημιακό που έχει γράψει εκτενώς για ζητήματα Ευρωπαϊκής Ενωσης, «το Brexit είναι πολύ πιθανό να πλήξει αμφότερες τις πλευρές: να είναι κακό για τους «27» της Ενωσης και ακόμα χειρότερο για τη Βρετανία».
«Κάποιες δηλώσεις από το Λονδίνο ακούγονται κάθε άλλο παρά πιστευτές. Η βρετανή πρωθυπουργός είπε ότι «η μη συμφωνία είναι καλύτερη από μια κακή συμφωνία». Υπουργοί έχουν αναφέρει πως δεν υπάρχει πρόβλημα να αποχωρήσει η Βρετανία από την ΕΕ δίχως κάποια συμφωνία και πως η χώρα θα βασιστεί στους διεθνείς κανονισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι, ωστόσο, δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι η Βρετανία θα επιδιώξει ένα τόσο φτωχό αποτέλεσμα. Στην πραγματικότητα οι κανονισμοί του ΠΟΕ δεν καλύπτουν τις υπηρεσίες και ο κλάδος παροχής υπηρεσιών συνεισφέρει περίπου το 80% του βρετανικού ΑΕΠ. Μια συμφωνία, ωστόσο, για το εμπόριο αγαθών είναι πολύ πιθανή, καθώς είναι η Ευρώπη των «27» που έχει πλεόνασμα εξαγωγών σε σχέση με τη Βρετανία» μας εξηγεί ο Φεδερστόουν.
Η ενεργοποίηση του Αρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας αποτελεί πλέον γεγονός, πράγμα που σημαίνει ότι τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για την Τερέζα Μέι και την κυβέρνησή της. Οσον αφορά τα κύρια ζητήματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει άμεσα η Ντάουνινγκ Στριτ ο συνομιλητής μας επισήμανε τα εξής:
«Μεγάλη πρόκληση για το Λονδίνο είναι τα χρονικά περιθώρια. Προβλέπεται ένα διάστημα διάρκειας δύο ετών για τις διαπραγματεύσεις. Αλλά στην πραγματικότητα η περίοδος για τις συνομιλίες δεν ξεπερνά τους 18 μήνες καθώς αναμένεται πως θα αρχίσουν με καθυστέρηση, ενώ θα πρέπει και να ολοκληρωθούν εγκαίρως, ώστε να επικυρωθεί η όποια συμφωνία και από την κάθε χώρα-μέλος της Ενωσης ξεχωριστά και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη συνέχεια. Ελάχιστοι είναι οι ειδικοί που θεωρούν πως είναι δυνατή η διαπραγμάτευση, η σύναψη και η έγκριση μιας τελικής συμφωνίας μέσα σε 18 μήνες. Η ατζέντα του Brexit είναι εξαιρετικά πολύπλοκη, οπότε, αυτό που συμφέρει πραγματικά τη Βρετανία είναι η συνομολόγηση μιας μεταβατικής συμφωνίας που θα επιτρέψει τη διεξαγωγή περαιτέρω και πιο λεπτομερών διαπραγματεύσεων.
Παρ’ ότι μια συμφωνία όσον αφορά το εμπόριο αγαθών είναι πιθανή, στις επιμέρους διατάξεις πρέπει να καθοριστούν πολλά τεχνικά ζητήματα, όπως οι τεχνικές προδιαγραφές των προϊόντων, οι εφοδιαστικές αλυσίδες, οι μηχανισμοί επίλυσης διαφορών, και άλλα. Μια δεύτερη, οπότε, πρόκληση για την Τερέζα Μέι είναι να καθορίσει τις προσδοκίες των Βρετανών με πιο ρεαλιστικό τρόπο. Πρέπει επίσης να διαχειριστεί το κόμμα της. Προς το παρόν ακούμε περίεργες ιδέες. Κατά την κύρια ομιλία της για το Brexit, η πρωθυπουργός υπαινίχθηκε ότι η Βρετανία ενδέχεται να επιδιώξει μια μερική τελωνειακή ένωση με την Ευρώπη των «27». Νομικά και πρακτικά αυτό είναι σχεδόν αδύνατον. Μιλάει για ανοιχτά σύνορα μεταξύ της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, αλλά η Δημοκρατία της Ιρλανδίας θα έχει πρόσβαση στην ενιαία αγορά ενώ η Βρετανία όχι. Αναφέρει επίσης ότι το Λονδίνο θα σταματήσει να δεσμεύεται από τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, αλλά η ΕΕ επιμένει ότι οι εμπορικές συμφωνίες με χώρες εκτός της Ενωσης υπάγονται στη δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου».
«Σύμφωνα με εκτιμήσεις του κέντρου αναλύσεων Bruegel, η Βρετανία ενδέχεται να απολέσει έως και το 17% επί του συνόλου των τραπεζικών εργασιών στην περίπτωση ενός «σκληρού Brexit». Ο εν λόγω κλάδος είναι καίριας σημασίας για τη βρετανική οικονομία και τα φορολογικά έσοδα. Και αυτό είναι το πιο λεπτό από τα ζητήματα. Οι οικονομικές απώλειες στο City, για παράδειγμα, ενδεχομένως να αφορούν την απώλεια επενδύσεων στο μέλλον και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά ακόμη και μια τέτοια αρνητική έκβαση δεν πρόκειται να μεταλλάξει εύκολα τη στάση των βρετανών πολιτών. Η ΕΕ κατά πάσα πιθανότητα θα θέσει σκληρούς όρους ώστε να αποτρέψει τις όποιες επιπτώσεις του Brexit. Εάν συμβεί αυτό, τότε θα αυξηθεί η υποστήριξη της κοινής γνώμης για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ» καταλήγει ο συνομιλητής μας.
HeliosPlus