«Σπασμένο καράβι» η κυβέρνηση – Προετοιμασία ακόμη και για ρήξη

Οι οριακές ισορροπίες στο εσωτερικό της κυβέρνησης έρχονται στην επιφάνεια έπειτα από την τελευταία φάση της διαπραγμάτευσης του κυβερνητικού κλιμακίου με τους θεσμούς στις Βρυξέλλες. Οι υπουργοί Ευ. Τσακαλώτος, Εφη Αχτσιόγλου, Γ. Χουλιαράκης και Γ. Σταθάκης που βρέθηκαν στο καθεστώς της ιδιότυπης ομηρείας σε μια ύστατη προσπάθεια να διατηρηθεί ανοιχτή η προοπτική ολοκλήρωσης της αξιολόγησης σύμφωνα με πληροφορίες κινήθηκαν χωρίς ουσιαστική επικοινωνία με την Αθήνα και το Μέγαρο Μαξίμου.

Τσακαλώτος μόνος

Ειδικότερα στην περίπτωση του Ευ. Τσακαλώτου κάποιες πηγές αναφέρουν ότι ο δίαυλος με την Ηρώδου Αττικού 19 έχει κλείσει και ότι ο υπουργός Οικονομικών στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης κινείται σχεδόν αυτόνομα, με το ενδιαφέρον του να εστιάζεται μόνο στα δημοσιονομικά μεγέθη, χωρίς καμία συμμετοχή στις συζητήσεις για τα άλλα θέματα που είναι και πολιτικά επιζήμια.

Με τον τρόπο αυτό ο κ. Τσακαλώτος φαίνεται ότι μπαίνει στην τελική ευθεία της θητείας του στο υπουργείο Οικονομικών και διαμηνύει ότι όσο πλησιάζει η ώρα της απόφασης για το αν η κυβέρνηση θα υπογράψει τη νέα συνθηκολόγηση ή όχι η ευθύνη πέφτει στους ώμους του Αλέξη Τσίπρα και όχι αποκλειστικά στους δικούς του. Τα πολιτικά αποτελέσματα της στάσης αυτής εκτιμάται ότι δεν θα αργήσουν να φανερωθούν.

Την ίδια στιγμή στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν ενταθεί οι συζητήσεις για τον σχεδιασμό της επόμενης ημέρας. Είναι φανερό από τις τοποθετήσεις βουλευτών, ευρωβουλευτών και στελεχών του κόμματος ότι το σενάριο των εκλογών δεν διαψεύδεται πλέον –αντιθέτως καλλιεργείται και υποδαυλίζεται, για οποιονδήποτε λόγο: είτε προκειμένου να διατηρείται σε εγρήγορση η ΚΟ, είτε με την εντύπωση ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα δημιουργήσει ανησυχία στους δανειστές.

Ο βουλευτής Δωδεκανήσου Δ. Γάκης ανέφερε σε τηλεοπτική του συνέντευξη την προηγούμενη Τετάρτη ότι «οι εκλογές είναι ένα χρήσιμο εργαλείο», εκτιμώντας πάντως ότι «δεν θα χρειαστούν», ενώ ο Ν. Φίλης προανήγγειλε τη συνεδρίαση κομματικών οργάνων τα οποία θα αποφασίσουν για όλα, ο Κ. Χρυσόγονος είπε ότι οι εκλογές θα είναι ομολογία αποτυχίας, ο Στ. Κούλογλου ότι αυτή η κυβέρνηση δεν πρέπει να υπογράψει τα μέτρα που προτείνονται και αν θέλει να το κάνει μια επόμενη… Και ο Π. Σκουρλέτης επισήμανε ότι είναι αμφίβολο αν η αξιολόγηση θα κλείσει μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδουν πρόσωπα που έχουν μια εικόνα για τα όσα συζητούνται στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ, απόφαση και συγκεκριμένο σχέδιο δεν υπάρχει. Ομως υπάρχει μια στοιχειώδης προετοιμασία για ένα καταστροφικό σενάριο νέας ρήξης. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει τη στάση πληρωμών προς τον ιδιωτικό τομέα και τη συγκέντρωση διαθεσίμων που εκτιμάται ότι ως το καλοκαίρι μπορεί και να φθάσουν τα 10 δισ. ευρώ. Με αυτά υπολογίζεται ότι η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να καλύψει τις δανειακές υποχρεώσεις του Ιουλίου και να έχει και δυνατότητα καταβολής μισθών του Δημοσίου έως και το φθινόπωρο, για την περίπτωση που προκριθεί το σενάριο των εκλογών.

Σε ένα διαφορετικό επίπεδο πάντως, κάποια γραμμή πληροφόρησης μεταδίδει πως οι αποφάσεις του κ. Τσίπρα έχουν πλέον ένα μάλλον στενό χρονοδιάγραμμα που καθορίζεται από τις επόμενες συνεδριάσεις του Eurogroup και τους δύο γύρους των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία στις 23 του επόμενου μηνός και στις 7 Μαΐου.

Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, σε αυτό το διάστημα θα έχει ληφθεί κάποια απόφαση από την ηγεσία της κυβέρνησης ως προς το αν θα επιλέξει τη ρήξη με τους δανειστές, τις εκλογές, τον εκβιασμό της αντιπολίτευσης, κάτι από όλα αυτά ή και όλα μαζί…

Στις συνθήκες αβεβαιότητας που διαμορφώνει η κυβερνητική αδράνεια στο οικονομικό πεδίο, νέα διάσταση παίρνει η διαχείριση του προσφυγικού και μεταναστευτικού προβλήματος.

Με το θέμα να βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων για όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και πάντως για τις χώρες στις οποίες διεξάγονται εκλογές το προσεχές διάστημα, τα μηνύματα προς την ελληνική κυβέρνηση για μια διαφορετική πολιτική πληθαίνουν.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση του Βερολίνου αναμένεται σε σύντομο χρονικό διάστημα να εντείνει τις πιέσεις της προς την Αθήνα προκειμένου να υπάρξει ένας διαφορετικός τρόπος αντιμετώπισης των ροών. Το θέμα συζητήθηκε και στην πρόσφατη συνάντηση του κ. Τσίπρα με τον αντικαγκελάριο της Γερμανίας και υπουργό Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ στην Αθήνα.

Κατά τα όσα μετέδιδαν τις προηγούμενες ημέρες καλά πληροφορημένες πηγές, η γερμανική κυβέρνηση και οι αρμόδιοι σύμβουλοί της έχουν εκπονήσει ήδη ένα σχέδιο δράσης, το οποίο προβλέπει αλλαγές στη διαχείριση του προσφυγικού/μεταναστευτικού. Κατά μία έννοια δε, το σχέδιο αυτό υποκρύπτει σοβαρούς κινδύνους να μετατραπεί η Ελλάδα σε χώρο μαζικής συγκέντρωσης πληθυσμών, χωρίς δυνατότητα μετακίνησης στην υπόλοιπη Ενωση.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η φιλοσοφία της νέας γερμανικής πρότασης περιλαμβάνει μια πίεση που θα ασκηθεί από το Βερολίνο προς τις κυβερνήσεις της Αθήνας και της Ρώμης, ώστε να διαμορφωθεί μια κοινή πρόταση των δύο χωρών. Η πρόταση αυτή θα πρέπει να προβλέπει και να περιγράφει κοινές δράσεις και συντονισμό κινήσεων και να υποβληθεί στα ευρωπαϊκά όργανα ως ενιαίο σχέδιο και πρωτοβουλία Ελλάδας – Ιταλίας.

Στον πυρήνα του σχεδίου βρίσκονται η επανενεργοποίηση του κανονισμού του Δουβλίνου (επιστροφή μεταναστών στις χώρες πρώτης εισόδου), η δημιουργία επαρκώς αξιοπρεπών χώρων υποδοχής και η ανάπτυξη των υποδομών καταγραφής και ταυτοποίησης.

Απαιτεί δέσμευση από τη Σύνοδο Κορυφής

Ενδεικτική των προθέσεων του Αλ. Τσίπρα είναι η στάση που κρατά στο θέμα της κοινής διακήρυξης για τα 60 χρόνια της ΕΕ, όπου ζητεί να υπάρχει σαφής αναφορά στο ευρωπαϊκό κεκτημένο των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Με επιστολή του προς τους κ.κ. Γιούνκερ και Τουσκ ο έλληνας πρωθυπουργός ζητεί «ξεκάθαρη απάντηση» για το κατά πόσον το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, ειδικά σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, ισχύει σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ ή αν ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη εκτός της Ελλάδας.

Σημειώνει επίσης ότι η Αθήνα σέβεται και τηρεί τις δεσμεύσεις της, αλλά «δεν μπορούμε να κατανοήσουμε απαιτήσεις πέραν των δεσμεύσεων αυτών, όπως αυτή της παράτασης της εξαίρεσης της Ελλάδας από το ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο». Την επιστολή δε την κοινοποίησε σε όλους τους ομολόγους του, δηλαδή στους υπόλοιπους 26 ηγέτες της ΕΕ.

Η στάση αυτή του έλληνα πρωθυπουργού έχει προκαλέσει την αντίδραση των Ευρωπαίων. Σύμφωνα με τηλεγράφημα του Ρόιτερ ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε ότι «δεν θα μας εκβιάσει ένα κράτος-μέλος το οποίο συνδέει ένα θέμα της ΕΕ με ένα εντελώς διαφορετικό ζήτημα». Παράλληλα στο Βερολίνο ο εκπρόσωπος της Καγκελαρίας κ. Ζάιμπερτ επισήμανε μιλώντας σε δημοσιογράφους ότι το ελληνικό πρόγραμμα και η Σύνοδος της Ρώμης δεν πρέπει να συνδέονται και ζήτησε από την Αθήνα να μη «χρησιμοποιήσει» τη Σύνοδο Κορυφής της Ρώμης για να πιέσει για το κλείσιμο της αξιολόγησης.