Αμέσως μετά το Brexit του περασμένου Ιουνίου, η Διεθνής των λαϊκιστών, βαθιά πεισμένη ότι η Ιστορία βρίσκεται στο πλευρό της και ότι επίκειται το τέλος της μισητής ευρωπαϊκής ενοποίησης, συντόνιζε τα βήματά της και ετοίμαζε τις μάχες του 2017: ολλανδικές, γαλλικές, γερμανικές και ίσως ιταλικές εκλογές. Η Μαρίν Λεπέν είχε δεσμευτεί ότι μέσα στους πρώτους έξι μήνες από την εκλογή της στην προεδρία θα έθετε σε κίνηση τη διαδικασία αποχώρησης της Γαλλίας από την ΕΕ. (Παρότι το γαλλικό Σύνταγμα προβλέπει ότι η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στην Εθνοσυνέλευση.)
Στην Ολλανδία ωστόσο η «νίκη» στις εκλογές δεν επρόκειτο ποτέ να δώσει στον Βίλντερς τόση εξουσία: σε μια πλουραλιστική πολιτεία που ψηφίζει με απλή αναλογική και εκλέγει κυβερνήσεις συνασπισμού, το πιο τρελό όνειρο του Κόμματος της Ελευθερίας ήταν να πάρει 20% και να έρθει πρώτο. (Τελικά πήρε 13% και ήρθε δεύτερο.) Οπότε στην προεκλογική του εκστρατεία δεν υποσχόταν την αποχώρηση της Ολλανδίας από την ΕΕ – ζητούσε απλώς δημοψήφισμα, ώστε να αποφανθεί ο λαός. Μέχρι τις τελευταίες εβδομάδες. Καθώς η μία μετά την άλλη οι δημοσκοπήσεις επιβεβαίωναν ότι το 75% με 80% των ψηφοφόρων τασσόταν κατά ενός τέτοιου δημοψηφίσματος, ο Βίλντερς άλλαξε τακτική. Αφησε κατά μέρος τα περί Nexit, συνέχισε τη ρητορική για την Ολλανδία που ανήκει στους Ολλανδούς και επικεντρώθηκε στο προσφιλές του θέμα: τον κίνδυνο ισλαμοποίησης.
Εάν κάτι δείχνει αυτό το μικρό περιστατικό είναι ότι η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη παραμένει φιλοευρωπαϊκή. Λιγότερο από τη μακάρια εποχή της παθητικής συναίνεσης και της γενικευμένης αδιαφορίας των πολιτών για όσα διαδραματίζονταν στις Βρυξέλλες. Αλλά πολύ περισσότερο από όσο θα πίστευε κανείς διαβάζοντας τα πρωτοσέλιδα και ακούγοντας τα δελτία ειδήσεων. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση του Πανεπιστημίου του Μιλάνου για τις διαθέσεις της κοινής γνώμης σε επτά χώρες (Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία, Σουηδία και Βρετανία) ενισχύει αυτό το συμπέρασμα.
Η έρευνα καλούσε τους ερωτηθέντες να τοποθετηθούν επάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα της επικαιρότητας. Τι θα ψηφίζατε σε ένα υποθετικό δημοψήφισμα για την αποχώρηση της χώρας σας από την ΕΕ; Η μεγάλη πλειοψηφία (από 57% στη Γαλλία έως 75% στη Γερμανία) θα ψήφιζε υπέρ της παραμονής. (Ακόμη και στη Βρετανία, το 53% των ερωτηθέντων θα ψήφιζε σήμερα κατά του Brexit.)
Πρέπει να δίνεται οικονομική βοήθεια σε κράτη-μέλη που δοκιμάζονται από μια κρίση; 36% απαντά «Ναι, υπό όρους» (δηλαδή με Μνημόνια), 35% δηλώνει υπέρ της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, μόνο 22% πιστεύει ότι η αντιμετώπιση μιας κρίσης θα έπρεπε να είναι ευθύνη του κάθε κράτους χωριστά. Συμφωνείτε να έχουν δικαίωμα εργασίας στη χώρα οι πολίτες των άλλων κρατών-μελών της ΕΕ; Το 49% λέει «Ναι, όπως εσύ κι εγώ», το 20% «Μόνο εάν έχουν δουλειά» (όπως οι Gastarbeiter της δεκαετίας του ’60), το 30% πιστεύει ότι οι δουλειές πρέπει να δίνονται πρώτα στους κατοίκους της χώρας. Ποιοι πρέπει να έχουν δικαίωμα σε κοινωνικές παροχές; Μόνο οι πολίτες της χώρας –19%. Μόνο οι πολίτες των κρατών-μελών της ΕΕ –43%. Ολοι οι ξένοι από οποιαδήποτε χώρα του κόσμου –39% (!) Ποια εικόνα για την Ευρωπαϊκή Ενωση σας αντιπροσωπεύει καλύτερα; Κοινό σπίτι όπου συγκατοικούμε όλοι: 24%. Πολυκατοικία όπου ο καθένας ζει σε δικό του διαμέρισμα: 30%. Τόπος συνάντησης για αμοιβαία επωφελείς συναλλαγές: 26%. Πλοίο που βυθίζεται: 20%.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
