«Ακυρώθηκε προτού καν εφαρμοστεί το ασφαλιστικό Κατρούγκαλου!»

Συχνά ακούμε σήμερα να τίθεται το ερώτημα γιατί καμία κυβέρνηση στο παρελθόν δεν έκανε τίποτα για να σώσει το ασφαλιστικό σύστημα. Η αλήθεια είναι ότι η μεταρρύθμιση έπρεπε να είχε γίνει εδώ και πολλά χρόνια, καθώς για πολλές δεκαετίες ήταν κατακερματισμένο, γεμάτο αδιαφάνεια, στρεβλώσεις, ανισότητες και υπέρμετρα γαλαντόμο. Ενα μωσαϊκό εξαιρέσεων και ειδικών καθεστώτων. Γεγονός που το καθιστά κατεξοχήν υπεύθυνο για το υπέρμετρο δημόσιο χρέος.

Στο παρελθόν όποτε και όταν επιχειρήθηκαν προσπάθειες εξυγίανσης και μεταρρύθμισης , συναντούσαν πάντα τη λυσσαλέα αντίδραση μιας ιδεοληπτικής Αριστεράς. Ωστόσο, μεταρρύθμιση στο Ασφαλιστικό έγινε. Ξεκίνησε το 2010 –Ν. 3863/10 -, ολοκληρώθηκε το 2014 με την κυβέρνηση Σαμαρά και η εφαρμογή της θα ξεκινούσε από την 1/1/2015. Με την αναλογιστική μελέτη που έγινε το 2014 από το Ageing Working Group της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την Εθνική Αναλογιστική Αρχή και κάτω από τις πιο δύσκολες δημοσιονομικές παραδοχές, επιτεύχθηκαν οι όροι εκπλήρωσης βιωσιμότητας του συστήματος μέχρι το 2060, όπως προβλεπόταν στο άρθρο 11 της εθνικής συμφωνίας για το Ασφαλιστικό. Επιπλέον, με ένα τολμηρό πλαίσιο διαρθρωτικών αλλαγών επιτεύχθηκε νοικοκύρεμα, επήλθε η διαφάνεια και διασφαλίστηκαν δισ. ευρώ πόροι από τον εξορθολογισμό του συστήματος. Μάλιστα, οι εταίροι είχαν συμφωνήσει ακόμη και για τη διατήρηση 3 ξεχωριστών Ταμείων (μισθωτών, επιστημόνων και αγροτών)! Εξαίρεση ήταν μόνο οι οριακές παρεμβάσεις που τέθηκαν στο e-mail Χαρδούβελη, ύψους 310 εκατ. ευρώ.

Δυστυχώς, ο λαϊκισμός, η αλαζονεία και τα εγκληματικά λάθη του ΣΥΡΙΖΑ οδήγησαν σήμερα σε ένα σύστημα που κυριολεκτικά είναι στον αέρα. Ο Ν. 4387/2016 (Κατρούγκαλου) ακύρωσε την επιτευχθείσα εθνική συμφωνία για το Ασφαλιστικό. Μεταφέρθηκε σε αυτό μέρος του δημοσιονομικού εκτροχιασμού της χώρας του 1ου εξαμήνου 2015, ύψους 3,5 δισ. ευρώ, και παράλληλα εισήχθη στη διαπραγμάτευση η έννοια της «προσωπικής διαφοράς», για την κατάργηση της οποίας η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί!

Επισημαίνεται ότι είχαν προηγηθεί 13 άδικες και αχρείαστες μειώσεις στις συντάξεις. Επιπλέον, οι νέες συντάξεις –μετά τις 12.5.2016 –θα είναι περαιτέρω μειωμένες μεσοσταθμικά 20% σε όλους τους νέους συνταξιούχους. Η απώλεια με την ολοκλήρωση ενός πλήρους ασφαλιστικού κύκλου κυμαίνεται περίπου στα 6,5 δισ. ευρώ. Συνεπώς, η συνολική δημοσιονομική προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ πάνω στο Ασφαλιστικό με το 3ο Μνημόνιο και τις «ουρές» του αγγίζει τα 10 δισ. ευρώ. Δηλαδή, ξεπερνά και τα δύο προηγούμενα μνημόνια μαζί (€3,5 δισ. το πρώτο μνημόνιο και €3,9 δισ. το δεύτερο)!

Σήμερα, η εικόνα του Ασφαλιστικού είναι χαοτική. Για πρώτη φορά ασφαλιστικός νόμος ακυρώνεται προτού καν εφαρμοστεί, ωθεί ταυτόχρονα σε εισφοροδιαφυγή και φοροδιαφυγή, λειτουργεί ως τροχοπέδη στην ανάπτυξη και την απασχόληση. Οργανωτική ανεπάρκεια, νόμοι και εγκύκλιοι γραμμένοι στο γόνατο, ασφαλισμένοι που πληρώνουν διπλές εισφορές, απώλεια στοιχείων ασφαλισμένων, λανθασμένα χρεωστικά σημειώματα εισφορών, 150.000 κύριες συντάξεις που παραμένουν σε εκκρεμότητα, έλλειμμα €300 εκατ. από τη μη καταβολή αναδρομικών στις επικουρικές συντάξεις και, το κυριότερο, εξοντωτικές εισφορές. Επιπλέον, από 1/1/2015 έχει μπλοκάρει η έκδοση κάθε νέας επικουρικής σύνταξης, καθώς δεν έχει ακόμη εκδοθεί η υπουργική απόφαση.

Η κυβέρνηση έχει μετατρέψει το Ασφαλιστικό σε ένα άδικο και μη ανταποδοτικό σύστημα. Με συντελεστές αναπλήρωσης που δεν ανταποδίδουν δίκαια τις καταβαλλόμενες εισφορές, λειτουργώντας περισσότερο ως προνοιακό σύστημα και λιγότερο ως ασφαλιστικό. Ενα σύστημα που αυτοϋπονομεύεται, καθώς δημιουργεί αντικίνητρα για παραμονή σε αυτό μετά το 20ό και το 25ο έτος. Ενα σύστημα που αντιστρατεύεται την επιδιωκόμενη ανάπτυξη, με σοβαρές επιπτώσεις στην απασχόληση.

Επιβάλλεται, λοιπόν, άμεσα η ανάγκη για αλλαγές. Κρατώντας τα όποια θετικά, όπως π.χ. ενιαίοι κανόνες, θα πρέπει να γίνουν δομικές παρεμβάσεις, με στόχο ένα πιο δίκαιο, ανταποδοτικό και βιώσιμο σύστημα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με: μείωση των εισφορών, βελτίωση της ανταποδοτικότητας με πιο αναλογικούς συντελεστές αναπλήρωσης, ολοκλήρωση διαρθρωτικών αλλαγών στην αγορά εργασίας (εκσυγχρονισμός συνδικαλιστικού νόμου, κατάργηση του νόμου για βέτο υπουργού, κωδικοποίηση εργατικής νομοθεσίας), επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων μέσα σε ένα σύγχρονο πλαίσιο που θα λαμβάνει όμως υπόψη τις αντοχές της οικονομίας, αυτοματοποίηση των παροχών σύνταξης στη βάση του συστήματος «ΑΤΛΑΣ», δημιουργία ενός μηχανισμού αποτροπής της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας στη βάση του συστήματος «ΑΡΤΕΜΙΣ», καθώς και επανεξέταση των αναπηρικών συντάξεων και των συντάξεων χηρείας ώστε να αρθούν αδικίες και ανισότητες.