Σε μια εποχή όπου η αγορά όχι μόνο αναζητεί, αλλά απαιτεί την υπευθυνότητα στις επιχειρήσεις, ο παράγοντας «περιβάλλον» αναδεικνύεται σε βασικό ζητούμενο. Ειδικά στον τουρισμό, η συμμόρφωση σε αρχές αειφορίας δεν προσθέτει μόνο στην εικόνα της επιχείρησης, διασφαλίζει και την ποιότητα στο προϊόν της.
Στην Ελλάδα το διεθνές πρόγραμμα που απονέμει σήμα οικολογικής ποιότητας Green Key υλοποιείται από το 2009 μέσω της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ). Από 165 βραβευμένες τουριστικές επιχειρήσεις το 2015, το 2016 έκλεισε με 240 και σήμερα ανέρχονται στις 260, με στόχο έως το τέλος της χρονιάς να φθάσουν τις 300. Η Ελλάδα έρχεται τρίτη στον κόσμο σε αριθμό μελών Green Key, με το σήμα να είναι πρώτο στην επικράτεια. Ενώ η ετήσια διεθνής συνάντηση των εθνικών χειριστών του προγράμματος φιλοξενείται για δεύτερη φορά στη χώρα από τις 27 έως τις 30 Μαρτίου, με 44 χώρες να συμμετέχουν από τις 53 στις οποίες εφαρμόζεται το διεθνές οικολογικό σήμα ποιότητας.
Πρακτικές αειφορίας
Από τις πρώτες τουριστικές επιχειρήσεις που υιοθέτησαν πρακτικές αειφορίας είναι μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα. Ο όμιλος Aldemar θέσπισε για πρώτη φορά πρόγραμμα εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας στον κλάδο της φιλοξενίας το 1997, το Sani Resort στη Χαλκιδική ξεκίνησε το 2007 το πρόγραμμα SaniGreen, ενώ το 2010 δημιουργήθηκε το ερευνητικό περιβαλλοντικό παρατηρητήριο Navarino Environmental Observatory (ΝΕΟ) στην Costa Navarino. Επίσης, το Electra Metropolis είναι το πρώτο ξενοδοχείο στην Ελλάδα (και το 13ο κτίριο στη χώρα), που μόλις έλαβε την πιστοποίηση Leed Green Plaque από το Αμερικανικό Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων. Η περιβαλλοντική ευαισθησία παρατηρείται πλέον και σε μικρότερες, οικογενειακές μονάδες, επιβεβαιώνοντας ότι δεν είναι μία επιπλέον δαπάνη για την επιχείρηση, αλλά απαραίτητη για την υγιή λειτουργία της.
«Η Ελλάδα είναι ακόμα στην αρχή στην αναγνώριση της ανάγκης σημάτων πιστοποίησης και στη δέσμευση σε ό,τι αφορά την περιβαλλοντική διαχείριση» τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Aldemar Resorts κ. Αλέξανδρος Αγγελόπουλος. «Το να μετέχει μια επιχείρηση σε ένα τέτοιο πρόγραμμα δεν είναι μόνο ανταποδοτικό, είναι μονόδρομος. Τουρισμός χωρίς περιβάλλον δεν υπάρχει». Από το 2010 το Green Key αποτελεί κομμάτι της στρατηγικής και φιλοσοφίας του Ομίλου, ο οποίος έχει δυναμικότητα 5.500 δωμάτια και 1.400 εργαζομένους. Παλαιότερα, τα ξενοδοχεία χρησιμοποιούσαν την περιβαλλοντική ευαισθησία ως ένα ακόμα στοιχείο που θα ενίσχυε θετικά την εικόνα τους.
«Το «eco friendly» λειτουργεί ανάποδα πια» υποστηρίζει ο κ. Αγγελόπουλος, καθώς «ο ίδιος ο πελάτης ρωτάει. Η αγορά είναι ώριμη πλέον για να το ζητήσει. Και μάλιστα το ζητάει ο πελάτης που είναι πιο ευαισθητοποιημένος οικονομικά. Ο μέσος Ευρωπαίος έχει μάθει από το σπίτι του να μην ξοδεύει. Είναι μέρος της συνείδησής του» εξηγεί, επισημαίνοντας ότι αυτό χαρακτηρίζει τους πελάτες κυρίως από τη Βόρεια, τη Δυτική και την Κεντρική Ευρώπη. «Οπου το χρήμα είναι παλιό, υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθησία. Στο νέο χρήμα, όχι». Γι’ αυτό και δεν συμβαίνει το ίδιο σε πελάτες από ανατολικές χώρες.
Πιστοποίηση
«Κάποια πράγματα δεν τα βλέπεις εντελώς επιχειρηματικά» λέει η πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Λαγανά Ζακύνθου και ιδιοκτήτρια του ομίλου Zante Hospitality Group κυρία Χριστίνα Τετράδη. «Το ξενοδοχείο είναι το σπίτι μου. Εφαρμόζω αυτό που θέλω να περάσω στο παιδί μου, στους εργαζομένους μου». Τα ξενοδοχεία Zante Park Resort & Spa και Galaxy Hotel, με δυναμικότητα 300 δωμάτια (περίπου 1.000 κλίνες) πιστοποιήθηκαν με το σήμα Green Key το 2010.
«Σε εμάς έγινε παράλληλα με το πρόγραμμα ανακαίνισης» λέει η κυρία Τετράδη, επισημαίνοντας ότι τα ξενοδοχεία βρίσκονται στον κόλπο του Λαγανά, τη σημαντικότερη περιοχή ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Caretta Caretta. Ομως «δεν χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις για να είσαι φιλικός προς το περιβάλλον» υποστηρίζει. «Είναι θέμα φιλοσοφίας και περισσότερο προσωπικής επιλογής του επιχειρηματία. Αν το δεις μόνο εμπορικά δεν αρκεί». Γι’ αυτό είναι σημαντική η υιοθέτηση της αντίληψης αυτής ευρύτερα στην κοινωνία. Η περιβαλλοντική ευαισθησία και η πιστοποίηση «λειτουργούν ως προστιθέμενη αξία, αλλά ακόμα όχι κατασταλτικά». Υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις tour operators, ειδικά από τη Γερμανία, «που σε υποχρεώνουν να έχεις κάποιο περιβαλλοντικό σήμα». Ομως προς το παρόν επηρεάζει πολύ λίγο την τιμή.
«Είχαμε την περιβαλλοντική φιλοσοφία από την αρχή που ξεκινήσαμε» λέει η κυρία Καρολίνα Αλκαλάι, ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου Kallichoron Art Boutique Hotel στην Αστυπάλαια. Το ξενοδοχείο, δυναμικότητας δέκα διαμερισμάτων, αγοράστηκε και ανακαινίστηκε το 2014 με το σκεπτικό «της συνεχούς απομείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος» και της αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Προστιθέμενη αξία
«Αν ξεκινήσεις έτσι από την αρχή στην υποδομή και στον σχεδιασμό, είναι πιο εύκολο και αποφέρει πιο γρήγορα οφέλη» δηλώνει η κυρία Αλκαλάι. Λίγους μήνες μετά τη λειτουργία του ξενοδοχείου ήρθε η πρώτη βράβευση με την πιστοποίηση Green Key, ενώ τη Δευτέρα διακρίθηκε και για τις προσωποποιημένες υπηρεσίες φιλοξενίας του.
Πέρα όμως από την καλλιέργεια πραγματικής «οικολογικής συνείδησης», αποκτά «προστιθέμενη αξία το πακέτο» τονίζει. Και συμπληρώνει ότι «υπάρχει κόσμος που είναι ευαισθητοποιημένος ως προς το περιβάλλον στη ζωή του», κυρίως Ευρωπαίοι, που στις χώρες τους εφαρμόζουν κανονισμούς περιβαλλοντικής διαχείρισης. Ενώ η επιχείρηση γίνεται πιο αναγνωρίσιμη, καθώς «υπάρχουν δίκτυα που ψάχνουν ξενοδοχεία τα οποία να έχουν μια πιστοποίηση τύπου Green Key».
Κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού και της κατασκευής του πολυτελούς Daios Cove στην Κρήτη «υιοθετήσαμε πρακτικές και τεχνικές που ουσιαστικά βασίστηκαν πάνω στις περιβαλλοντικές αρχές» λέει ο γενικός διευθυντής του Daios Cove Luxury Resort & Villas στην Κρήτηκ. Πάνος Αλμυράντης. Πρόκειται «περισσότερο για τη δέσμευση και κατανόηση του καθενός από το προσωπικό μας των θεμελιωδών στοιχείων των περιβαλλοντικών αρχών», μια και «κύριος στόχος μας είναι να επιτύχουμε τη χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας και να αποφευχθεί η σπατάλη θερμότητας και νερού. Για να το πετύχουμε αυτό έχουμε ηλιακούς συλλέκτες για τη θέρμανση περίπου 30% του νερού μας, ενεργειακές λάμπες LED παρέχουν τον φωτισμό μας, έχουμε το δικό μας εργοστάσιο αφαλάτωσης, και χρησιμοποιούμε τζάμια και μονωτικά υλικά εξοικονόμησης ενέργειας σε όλο το θέρετρο. Ενώ χρησιμοποιούμε πρακτικές ανακύκλωσης πρώτων υλών (χαρτί, γυαλί, μπαταρίες, γυαλί) σε καθημερινή λειτουργική βάση» καταλήγει.
Οικολογικό σήμα ποιότητας ως εργαλείο μάρκετινγκ
«Η τουριστική ανάπτυξη οφείλει και πρέπει να είναι βιώσιμη» δηλώνει ο πρόεδρος της ΕΕΠΦ κ. Νίκος Πέτρου, σημειώνοντας ότι «η οικονομική συγκυρία της Ελλάδας έχει οδηγήσει τους επιχειρηματίες στο να αναζητούν τρόπους μείωσης εξόδων και σωστής λειτουργίας των ξενοδοχειακών τους μονάδων». Η συνεχής αύξηση στην απήχηση του προγράμματος Green Key «οφείλεται τόσο στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των επιχειρηματιών όσο και στην αναγκαιότητα βράβευσης με ένα οικολογικό σήμα ποιότητας, ως εργαλείο μάρκετινγκ και προσέλκυσης πελατών» εξηγεί και προσθέτει ότι το σήμα είναι αναγνωρισμένο και από το Παγκόσμιο Συμβούλιο για τον Αειφόρο Τουρισμό (Global Sustainable Tourism Council).
«Το να γίνει μια επιχείρηση πράσινη είναι περισσότερο ένα μονοπάτι, μια διαρκής διαδικασία» υπογραμμίζει ο γενικός διευθυντής του Sonia Village Family Resort στη Χαλκιδική κ. Μαργαρίτης Κουγιώνης. «Το πρόγραμμα περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης Green Key είναι διεθνούς εμβέλειας και υψηλού κύρους. Αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τη διεύρυνση των συνεργασιών μας με μεγάλους tour operators σε αγορές-στόχους» σημειώνει, συμπληρώνοντας ότι το ξενοδοχείο βραβεύτηκε για την ενεργειακή αναβάθμιση των εγκαταστάσεών του και τη φιλοπεριβαλλοντική συμπεριφορά του με το 1ο Πανευρωπαϊκό Βραβείο «Relacs 2013».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
