Να οριστεί σαφές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου αποκατάστασης ζητά ο δήμαρχος Διδυμότειχου, Παρασκευάς Πατσουρίδης, για το μοναδικής αρχιτεκτονικής τέμενος Βαγιαζήτ που χρονολογείται από τον 14ο αιώνα και υπέστη σοβαρή ζημιά από τη φωτιά που ξέσπασε την Τετάρτη.
Ο κ. Πατσουρίδης γνωστοποιεί το πάγιο αίτημα της επιτάχυνσης των εργασιών ώστε «ένα μνημείο παγκόσμιας εμβέλειας» να συνεχίσει να κοσμεί την περιοχή προσελκύοντας επισκέπτες και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη.
«Έχουμε εκδώσει ψήφισμα ως δημοτικό συμβούλιο το οποίο θα κοινοποιήσουμε στον πρωθυπουργό, την υπουργό Πολιτισμού και τη γενική γραμματέα του υπουργείου. Θα κατέβουμε μέσα στον Απρίλιο στην Αθήνα για την υλοποίηση της απόφασης. Ζητάμε να αρθούν οι ετοιμορροπίες, να εκπονηθούν οι μελέτες πλήρους αποκατάστασης και να ενταχθεί άμεσα το έργο στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ», δηλώνει ο κ. Πατσουρίδης στο in.gr μεταφέροντας τη θλίψη μιας κοινότητας για ένα μνημείο που κουβαλά τη δική του ιστορία, που ξεκίνησε να κτίζεται από το σουλτάνο Βαγιαζήτ Α’ τον Γιλντιρίμ (Κεραυνό) και για το λόγο αυτό ονομάζεται τόσο από τους ντόπιους όσο και τους οθωμανούς περιηγητές «Μπαγιαζήτ Τζαμισί». Το άλλο του όνομα είναι «Μπουγιούκ» (Μεγάλο) ή «Ουλού» Τζαμί.
Το τέμενος, το οποίο οι Βούλγαροι μετέτρεψαν – περί το 1912- σε ναό αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο και κατά το μεσοπόλεμο πωλήθηκε από τη μουσουλμανική κοινότητα σε ιδιώτη, παρουσιάζει σημαντικό ιστορικό ενδιαφέρον στο εσωτερικό του.
Από ένα απαράμιλλης αισθητικής διακοσμητικό θόλο καλύπτεται ο κεντρικός χώρος. Ο θόλος αναρτάται από τον ξύλινο σκελετό της στέγης, καταλήγοντας σε τέσσερις πεσσούς μέσω ισάριθμων διακοσμητικών, ξύλινων τριγώνων.
Μια μοναδική στην ισλαμική τέχνη παράσταση προσευχόμενης γυναίκας μπορούσε να αντικρίσει ο επισκέπτης πριν από μερικά χρόνια στο βόρειο τοίχο, καταστράφηκε όμως από την υγρασία.
Ξεχωριστή και η σωζόμενη στον νότιο τοίχο τοιχογραφία – παράσταση της ουράνιας πόλης, η οποία επαναλαμβάνει το θέμα του περίφημου ψηφιδωτού του Τεμένους Ομάρ στη Δαμασκό
Διακοσμημένοι με ρητά και γνωμικά από το Κοράνι οι τοίχοι, όπου παρουσιάζονταν σύντομες προσευχές και επικλήσεις ιερών προσώπων, δοσμένες με παχιά καλλιγραφικά γράμματα σε ασυνήθιστη διάταξη.
Για το θλιβερό περιστατικό της πυρκαγιάς που απείλησε την ιστορία του τεμένους, κινητοποιήθηκε ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων ζητώντας να ξεκινήσουν άμεσα οι εργασίες για την αποκατάσταση της ζημιάς, και η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη διαβεβαίωσε ότι θα αποκατασταθεί η ζημιά αφότου επισκέφθηκε το τέμενος για να επιθεωρήσει την καταστροφή.
Ο δήμαρχος Διδυμότειχου, από την πλευρά του, αξιολογώντας το μέγεθος της ζημιάς, επισημαίνει ότι όλη η στέγη έχει καταπέσει εντός του τεμένους. «Τα αποκαΐδια έχουν πέσει μέσα. Μιλάμε για μια δυσάρεστη εικόνα. Σημαντικό είναι που η τοιχοποιία δεν υπέστη σοβαρές ζημιές, που έχει βάθος δύο μέτρα και δέκα εκατοστά. Μπορεί να ξαναδημιουργηθεί λοιπόν η στέγη που είχε καεί».
»Η αρχική στέγη που ήταν μολύβδινη έχει καταπέσει εδώ και δεκαετίες και καλύφθηκε από έναν μουσαμά. Ήταν μοναδική στον κόσμο αυτή η ξύλινη στέγη όσον αφορά στην αρχιτεκτονική και την κατασκευή της».
Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία του τεμένους, όπως αναφέρει ο κ. Πατσουρίδης, είναι μια μοναδική τοιχογραφία η οποία απεικονίζει τον παράδεισο των μουσουλμάνων.
Στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ έχει συμπεριληφθεί το τέμενος από το 2011 για να επισκευαστεί. Μέχρι στιγμής, όπως λέει ο δήμαρχος Διδυμότειχου, καθηγητές του πανεπιστημίου της Θράκης έχουν εκφράσει την έμπρακτη στήριξή τους λέγοντας ότι μπορούν να συμβάλλουν στις εργασίες αποκατάστασης.