Κατά 2,5%, κατά μέσο όρο, μειώθηκε το ποσοστό των καπνιστών, παγκοσμίως, την τελευταία δεκαετία, αλλά όχι παντού στον ίδιο βαθμό και όχι σε όλες τις χώρες, σύμφωνα με καναδική μελέτη που δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Γουότερλου, με επικεφαλής τον Τζιόφρι Φονγκ, αξιολόγησαν στοιχεία που αφορούσαν τη δεκαετία 2005-2015, ως προς τον βαθμό επιτυχίας της διεθνούς Σύμβασης-Πλαισίου για τον Έλεγχο του Καπνίσματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η οποία υπογράφηκε από 180 χώρες το 2005.
Η Σύμβαση-Πλαίσιο υποχρεώνει τα κράτη να επιβάλλουν υψηλούς φόρους στα τσιγάρα και στα άλλα καπνικά προϊόντα, να απαγορεύουν το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους, να τοποθετούν προειδοποιητική σήμανση στα πακέτα για τους κινδύνους του καπνίσματος, να περιορίσουν δραστικά τις διαφημίσεις των τσιγάρων κ.α.
Από την επεξεργασία των δεδομένων προέκυψε, λοιπόν, ότι κάπνισμα εμφανίζει μείωση σε 90 χώρες, αύξηση σε 24 και στασιμότητα σε 12 (δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τις υπόλοιπες χώρες).
Μεγάλες μειώσεις σε Βόρεια Ευρώπη και Νότια Αμερική, μεγάλες αυξήσεις σε Αφρική
Οι μεγαλύτερες μειώσεις μεταξύ 2005-2015 έχουν καταγραφεί στη Βόρεια Ευρώπη και στη Νότια Αμερική (κατά 7,1% και 6,8% αντίστοιχα), ενώ αντίθετα οι μεγαλύτερες αυξήσεις στα ποσοστά των καπνιστών σημειώθηκαν στην Κεντρική Αφρική (12,6%) και στη Βόρεια Αφρική (4,6%).
Οι επιστήμονες αποδίδουν τα αποτελέσματα στο γεγονός ότι όσο πιο αυστηρά εφαρμόζονται από μία χώρα τα μέτρα κατά του καπνίσματος, τόσο μειώνεται το ποσοστό του πληθυσμού που καπνίζει. Κάθε πρόσθετο μέτρο που εφαρμόζεται πλήρως στην πράξη, μειώνει τους καπνιστές κατά σχεδόν 1,6%.
Το μέτρο με την ευρύτερη εφαρμογή διεθνώς είναι η απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους δημόσιους χώρους, που έχει ήδη υλοποιηθεί από το 28% των χωρών. Το μέτρο με την μικρότερη εφαρμογή είναι η διαφημιστική απαγόρευση, στην οποία έχουν προχωρήσει μόνο το 13% των χωρών. Το 22% των χωρών έχουν επιβάλει στα προϊόντα καπνού υψηλή φορολογία, η οποία είναι τουλάχιστον το 75% της τιμής του πακέτου.
Πρόοδος κατώτερη των προσδοκιών
Σπεύδουν πάντως να επισημάνουν ότι ενώ έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος ενάντια στην «παγκόσμια επιδημία του καπνού», παρόλα αυτά η πρόοδος είναι ακόμη κατώτερη των αρχικών προσδοκιών που είχε καλλιεργήσει η υπογραφή της διεθνούς σύμβασης. Επισημαίνουν δε ότι, είναι εφικτό να υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη μείωση στη χρήση των προϊόντων καπνού, αν υπάρξει περισσότερη επιμονή στις αντικαπνιστικές πολιτικές.
Να σημειωθεί ότι το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο των πνευμόνων και αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για διάφορες άλλες χρόνιες παθήσεις, όπως οι καρδιαγγειακές. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αποτελεί αιτία θανάτου περίπου έξι εκατομμυρίων ατόμων ετησίως.
Newsroom ΔΟΛ