Αποτελεί διατροφή – πρότυπο και όλο και περισσότερα ερευνητικά στοιχεία «υποκλίνονται» στα πολλαπλά οφέλη της στην υγεία. Τώρα μια νέα ελληνική μελέτη δείχνει άλλη μια σημαντική προσφορά τής άκρως υγιεινής και ισορροπημένης μεσογειακής διατροφής, περί ης ο λόγος, αυτή τη φορά σε ό,τι αφορά τη… διαιώνιση του είδους μας. Τι εννοούμε; Ερευνητές του Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου ανακάλυψαν, όπως ανέφεραν προσφάτως στο επιστημονικό περιοδικό «Human Reproduction», ότι υπογόνιμοι άνδρες που καταφεύγουν με τις συντρόφους τους σε κλινικές εξωσωματικής γονιμοποίησης προκειμένου να αποκτήσουν παιδί έχουν σχεδόν τριπλάσιες πιθανότητες να εμφανίζουν καλύτερη ποιότητα σπέρματος όταν ακολουθούν το μεσογειακό πρότυπο διατροφής.
Στην Ελλάδα υπολογίζεται πως ένα στα έξι ζευγάρια αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογονιμότητας, ενώ περίπου στο 40% των περιπτώσεων το πρόβλημα αφορά αποκλειστικά τον άνδρα. Η ανάλυση σπέρματος (σπερμοδιάγραμμα) αποτελεί τη βασική διαγνωστική εξέταση της υπογονιμότητας στον άνδρα και μεταξύ των παραγόντων που φαίνεται πως επηρεάζουν την ποιότητα του σπέρματος είναι και η ανθυγιεινή διατροφή. Η ομάδα των ερευνητών του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου (Δ. Καραγιάννης, Μ. Κοντογιάννη, Ν. Γιαννακούρης), σε συνεργασία με Κλινική Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής στην Αθήνα, συνέλεξε στοιχεία για 245 υπογόνιμα ζευγάρια (άνδρες και γυναίκες) που ακολούθησαν πρόγραμμα εξωσωματικής γονιμοποίησης κατά το χρονικό διάστημα 2013-2016, στο πλαίσιο μελέτης που αποσκοπούσε στο να διερευνήσει παράγοντες του τρόπου ζωής οι οποίοι είναι πιθανό να επηρεάζουν τη γονιμότητα. Ολα τα ζευγάρια συμμετείχαν εθελοντικά στη μελέτη, η οποία περιελάμβανε, μεταξύ άλλων, αξιολόγηση των διαιτητικών συνηθειών τους.
Μακριά από τη μεσογειακή διατροφή «χειρότερο» το σπέρμα
Οπως εξηγεί στο «Βήμα» ο επικεφαλής της μελέτης, αναπληρωτής καθηγητής Βιολογίας – Φυσιολογίας κ. Νίκος Γιαννακούρης: «Διαπιστώσαμε ότι οι άνδρες με τη χαμηλότερη συμμόρφωση στο μεσογειακό πρότυπο διατροφής είχαν 2,6 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα, σε σχέση με αυτούς που είχαν καλύτερη συμμόρφωση, να εμφανίζουν μη φυσιολογικές τιμές παραμέτρων του σπέρματος, όπως η συγκέντρωση και η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η σχέση αυτή ήταν ανεξάρτητη από άλλους παράγοντες που έχουν συσχετισθεί με κακή ποιότητα σπέρματος και αυξημένο κίνδυνο υπογονιμότητας, όπως η ηλικία, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή και τα υψηλά επίπεδα άγχους, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Ιανουάριο στο «Human Reproduction» (η online δημοσίευση έγινε έναν μήνα νωρίτερα, τον Δεκέμβριο του 2016 –οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν ολόκληρη τη δημοσίευση στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://humrep.oxfordjournals.org/content/early/2016/11/09/humrep.dew288.full?keytype=ref&ijkey=QX9hLLprpgYhmVN).
Αντιοξειδωτικός ευεργετικός ρόλος
Οι ερευνητές αποδίδουν τον ευεργετικό ρόλο της μεσογειακής δίαιτας στην ποιότητα σπέρματος κυρίως στο γεγονός ότι χαρακτηρίζεται από υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής άλεσης και καρπών, τροφίμων που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και άλλα σημαντικά θρεπτικά συστατικά, ενώ παράλληλα χαρακτηρίζεται από χαμηλή κατανάλωση κρέατος, επεξεργασμένων τροφίμων και ζωικών λιπαρών, τα οποία έχει δειχθεί μέσα από πολυάριθμες μελέτες ότι επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα του σπέρματος. «Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης μελέτης εξετάσαμε ολιστικά το μεσογειακό πρότυπο διατροφής και όχι τα επιμέρους «συστατικά» του. Δημιουργήσαμε ένα άκρως αξιόπιστο σκορ υιοθέτησης της μεσογειακής δίαιτας και είδαμε ποιοι άνδρες είχαν υψηλότερο και ποιοι χαμηλότερο σκορ» διευκρινίζει ο καθηγητής.
Οπως σχολιάζουν οι συγγραφείς, τα αποτελέσματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες προς την ενίσχυση της συμμόρφωσης στη μεσογειακή δίαιτα μπορεί να συμβάλουν στη βελτίωση κάποιων παραμέτρων της ποιότητας του σπέρματος, τουλάχιστον μεταξύ ανδρών με πρόβλημα υπογονιμότητας. Ωστόσο, κατά πόσο κάτι τέτοιο μεταφράζεται και σε αυξημένη γονιμότητα των ανδρών χρειάζεται να διερευνηθεί.
Βραβευμένη ερευνητική δουλειά
Σίγουρα πάντως, «παράσημο» για τους ερευνητές αποτελεί το γεγονός ότι προσφάτως η εργασία αυτή βραβεύθηκε από την Alpro Foundation (https://www.alprofoundation.org/) ως η καλύτερη επιστημονική δημοσίευση για το 2016. Επόμενο βήμα για την ερευνητική ομάδα είναι η δημοσίευση μελέτης σχετικά με την επίδραση της μεσογειακής διατροφής και σε γυναίκες που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση –η συγκεκριμένη ερευνητική δουλειά βρίσκεται στο στάδιο της συγγραφής.
Παρότι οι επιστήμονες δεν είναι σε θέση αυτή τη στιγμή να δώσουν περαιτέρω λεπτομέρειες για τη γυναικεία παράμετρο, το γενικό μήνυμα (που αποστέλλεται συνεχώς από διαφορετικές ομάδες ανά τον κόσμο) φαίνεται να είναι ένα: στρώστε μεσογειακό τραπέζι για το καλό το δικό σας αλλά και των… εν δυνάμει επόμενων γενεών!
HeliosPlus
