Καλλιτέχνες και επιχειρηματίες πίσω από τον γρίφο του Παναμά

Δεκάδες έλληνες καλλιτέχνες αλλά και επιχειρηματίες που βρίσκονται πίσω από σκοτεινές offshore έχουν εντοπίσει οι εισαγγελικές αρχές στην υπόθεση των Panama Papers –τη μεγαλύτερη διαρροή δεδομένων στην Ιστορία, με περισσότερα από 1 εκατομμύριο αρχεία, μέσω του δικηγορικού γραφείου Μossack-Fonseca στον Παναμά.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η έρευνα έχει αποδώσει καρπούς, αποκαλύπτοντας γνωστά πρόσωπα του ελληνικού θεάματος, και όχι μόνον, τα οποία ωστόσο δεν έχουν εμπλακεί ξανά σε οικονομικά σκάνδαλα. Η είδηση έχει πυροδοτήσει, όπως ήταν αναμενόμενο, φορολογικούς ελέγχους για κάποιους από τους εμπλεκομένους και αναμένονται εξελίξεις.

Το ελληνικό σκέλος της λίστας των Panama Papers εμπεριέχει συνολικά 223 υπεράκτιες εταιρείες, με τις οποίες σχετίζονται 400 ονόματα δικαιούχων-στελεχών και 77 μεσαζόντων, σε 313 διευθύνσεις, οι περισσότερες στην Αθήνα. Την έρευνα έχουν αναλάβει από την άνοιξη του 2016, πάντα υπό τον οικονομικό εισαγγελέα κ. Παναγιώτη Αθανασίου, οι εισαγγελείς κυρία Ελένη Τουλουπάκη, κ. Χρήστος Ντζούρας και κ. Γιώργος Καλούδης.

Τα «φρέσκα» ονόματα πίσω από τις offshore ανακαλύφθηκαν ύστερα από αίτημα των Αρχών στην Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία απευθύνθηκε με τη σειρά της σε ιδιωτικές τράπεζες, προκειμένου να παρασχεθούν στους εισαγγελείς όλες οι δυνατές πληροφορίες για τα εμβάσματα που έχουν αποσταλεί από το 2006 και εντεύθεν. Και τα εμβάσματα «μίλησαν».

Πηγή που είναι σε θέση να γνωρίζει την υπόθεση τονίζει τη βαρύτητα που έχει δοθεί από τις εισαγγελικές αρχές στην έρευνα για τους κάθε λογής μεσάζοντες.

«Δεν είναι λίγες οι φορές που τα ευρήματα χρήζουν πολλαπλής ανάγνωσης» σημειώνει. «Υπάρχει, για παράδειγμα, εταιρεία που διαφημίζει ως και στο Διαδίκτυο τις υπηρεσίες της για την ίδρυση offshore, η οποία τυχαίνει(;) να δηλώνει ως έδρα της κτίριο στο οποίο εδρεύει και υποκατάστημα εμπορικού επιμελητηρίου. Πολλά μπορεί να φαίνονται ύποπτα, απαιτείται ωστόσο ενδελεχής έρευνα, και στην παραμικρή λεπτομέρεια».

«Το σίγουρο πάντως είναι ότι η υπόθεση των Panama Papers συνδέεται στενά με τη λίστα Λαγκάρντ, και δεν θα αργήσουν να βγουν στο φως στοιχεία που να αποδεικνύουν τη σχέση αυτή» επισημαίνει ο ίδιος άνθρωπος.

Προς το παρόν η έρευνα σκοντάφτει στο γεγονός ότι οι δικαστικές συνδρομές –ιδίως στο κρατίδιο του Παναμά –για νομικά και φυσικά πρόσωπα δεν αποδίδουν. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό, διαπίστωση που οδηγεί σε συντονισμένη δράση τα κράτη-μέλη της ΕΕ που εμπλέκονται στην υπόθεση των Panama Papers, προκειμένου να έλθουν στο φως οι πραγματικοί δικαιούχοι των υπεράκτιων εταιρειών.

Ηδη έχει προγραμματιστεί συνάντηση των οικείων εισαγγελικών αρχών στη Χάγη, στις 3 και 4 Απριλίου, με πρωτοβουλία της Γερμανίας και της Ιταλίας και υπό το βλέμμα της Eurojust, ώστε να ληφθούν αποφάσεις που θα δώσουν ώθηση στην έρευνα, σε διεθνές επίπεδο. Δεν αποκλείεται μάλιστα και απόφαση περί κοινής δικαστικής συνδρομής που θα φέρει στα χέρια των εισαγγελέων πολύτιμο υλικό· η ισχύς εν τη ενώσει.

Στη συνάντηση της Χάγης θα δώσουν το «παρών» εισαγγελείς από τον Παναμά, ενώ με ενδιαφέρον αναμένεται η συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι ΗΠΑ εμπλέκονται με ιδιότυπο τρόπο στο σκάνδαλο, καθώς τα ονόματα που αναφέρονται δεν είναι τρανταχτά, είναι κατά κύριο λόγο απλών ιδιωτών, με λιγοστές εξαιρέσεις, όπως αυτό του Ντέιβιντ Γκέφεν, μεγιστάνα της μουσικής βιομηχανίας και συνιδρυτή του κινηματογραφικού στούντιο Dreamworks –με τον Στίβεν Σπίλμπεργκ.

Η συνεργασία με την Ουάσιγκτον επιδιώκεται εξάλλου ποικιλοτρόπως. Μέλη της Εξεταστικής Επιτροπής που έχει συσταθεί για το σκάνδαλο, σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με πρόεδρο τον γερμανό ευρωβουλευτή κ. Βέρνερ Λάνγκεν, έχουν προγραμματίσει την προσεχή εβδομάδα σειρά συναντήσεων, μεταξύ άλλων με εκπροσώπους του αμερικανικού Κογκρέσου, τόσο της Γερουσίας όσο και της Βουλής των Αντιπροσώπων, αναζητώντας προοπτικές και διεξόδους στην έρευνα του οικονομικού εγκλήματος.

Η απάντηση Τσακαλώτου που άργησε δύο μήνες

Η αφοσίωση των ελλήνων εισαγγελέων στην έρευνα για τα Panama Papers είναι σε πλήρη αντιδιαστολή με τη στάση που επιδεικνύει το υπουργείο Οικονομικών. Ο κ. Λάνγκεν, πρόεδρος της Εξεταστικής Επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου, γνωστής ως PANA, περιμένει ακόμη τα στοιχεία που ζήτησε από το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών από τον Νοέμβριο· με τελική προθεσμία τα μέσα Ιανουαρίου.

«Το Βήμα» έχει στη διάθεσή του το έγγραφο που απεστάλη προσωπικά στον υπουργό Οικονομικών κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο, μέσω του οποίου ζητείται – ματαίως – πλήθος πληροφοριών τόσο για το πλαίσιο στο οποίο κινείται η έρευνα όσο και για την ίδια την ταυτότητά της.

Ο ίδιος ο κ. Λάνγκεν, σε ηλεκτρονικό ενημερωτικό έντυπο, εκφράζει μάλιστα την απογοήτευσή του για την έλλειψη συνεργασίας εθνικών αρχών (της Ελλάδας περιλαμβανομένης) καθώς και πλείστων όσων τραπεζών με την Επιτροπή.

Η ολιγωρία του επιτελείου του κ. Τσακαλώτου δεν έχει βεβαίως επηρεάσει τον πυρήνα της έρευνας που διενεργεί η Εξεταστική: ενώπιόν της έχουν ήδη καταθέσει ερευνητές δημοσιογράφοι καθώς και σημαντικοί μεσάζοντες στην ίδρυση offshore, τραπεζίτες, δικηγόροι, λογιστές.

Τα μέλη της έχουν, δε, ταξιδέψει – εκτός από τη Μεγάλη Βρετανία και το Λουξεμβούργο – ως τη Μάλτα, κάνοντας συναντήσεις με πολιτικά πρόσωπα πλήρως εκτεθειμένα από τα Panama Papers, όπως τον υπουργό Konrad Mizzi και τον επικεφαλής του επιτελείου του πρωθυπουργού Keith Schembri, καθώς αμφότεροι εμφανίζονται να έχουν ιδρύσει – με τη συνδρομή του γραφείου Mossack – Fonsecka – υπεράκτια σχήματα στον Παναμά και στη Νέα Ζηλανδία, συνδεόμενα με τραπεζικό λογαριασμό στο Ντουμπάι.

Ενδιαφέρον σε κάθε περίπτωση είναι ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός της Μάλτας Τζόζεφ Μούσκατ αρνήθηκε να δει την αποστολή, αμφισβητώντας με γραπτή δήλωσή του την εντολή της Eξεταστικής Επιτροπής.