Η 6η Μαρτίου 2017 θα μείνει στην Ιστορία, ως η ημέρα που τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες κήρυξαν το τέλος της μεγάλης Ευρώπης, εξήντα χρόνια μετά την ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων το 1957, από περισσότερες, τότε, χώρες της Γηραιάς Ηπείρου, μόλις δώδεκα χρόνια μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου!
Η χθεσινή επίσημη ανακήρυξη της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην πολυκύμαντη σύγχρονη ευρωπαϊκή – και διεθνή – ιστορία, η πορεία του οποίου έχει πλήθος από αβεβαιότητες τόσο για τις ίδιες όσο και για όλες τις άλλες χώρες της Ε.Ε. και μία μόνον βεβαιότητα: ότι έκλεισε οριστικά την πόρτα ακριβώς στο ιστορικό ενδεχόμενο μιας μεγάλης Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Το τι θα συμβεί από εδώ και πέρα, ουδείς το γνωρίζει, ούτε καν οι ηγέτες των κρατών που προχώρησαν στις χθεσινές εξαγγελλίες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι φυγόκεντρες τάσεις θα ενισχυθούν, πιθανώς δε ακόμα και μέσα σε αυτές τις ίδιες τις χώρες που οι ηγέτες τους έλαβαν αυτές τις αποφάσεις.
Δεν πρέπει κανείς να ξεχνά ότι το 2005, πριν ακόμα καν υπάρξουν ούτε η διεθνής κρίση του 2008, ούτε η ευρωπαϊκή που ακολούθησε, ούτε το Ουκρανικό ζήτημα, ούτε το μεταναστευτικό πρόβλημα, ούτε η τρομοκρατία, ούτε η άνοδος της ακροδεξιάς, ούτε η έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας, ούτε η εκλογή Τραμπ, δηλαδή τίποτα από όσα αποτελούν σήμερα τα μείζονα ζητήματα παντού στην Ευρώπη, ο γαλλικός λαός ήταν ο πρώτος ο οποίος απέρριψε με την ψήφο του το λεγόμενο «ευρωπαϊκό Σύνταγμα», το οποίο είχε μάλιστα σχεδιάσει ένας Γάλλος, ο πρώην πρόεδρος της χώρας Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εσταίν.
Μετά τις χθεσινές εξαγγελίες, τώρα είναι που πραγματικά η Ευρώπη εισέρχεται στην περίοδο της απόλυτης αβεβαιότητας σχεδιασμών επί χάρτου οι οποίοι θα καταστεί πιθανότατα αδύνατον να οργανωθούν θεσμικά και πολιτικά πάνω στο υφιστάμενο οικοδόμημα.
Κι αυτό είναι το μικρό και άδοξο τέλος μιας Ενωσης που, εξήντα χρόνια πριν, είχε ξεκινήσει με τις λαμπρότερες ελπίδες, για να ενταφιαστεί χθες, έπειτα από μία δεκαετία στην οποία το Βερολίνο έχει αναλάβει ουσιαστικά τη διοίκηση της πορείας της.
Οσο για την Ελλάδα, θα πρέπει σύντομα η χώρα να αντιληφθεί τη νέα πραγματικότητα, πολύ πιο σύνθετη και πολυδιάστατη από την προηγούμενη, να θυμηθεί ότι η ίδια πρώτα υπήρξε Ατλαντική και στη συνέχεια Ευρωπαϊκή χώρα, να δει τι είναι το νέο που διαμορφώνεται και να συνειδητοποιήσει ότι έρχονται μεγάλες, κρίσιμες και δύσκολες αποφάσεις στον κοντινό ορίζοντα…