Γκουρμέ και ξερό ψωμί
Στη γαστρονομική πραγματικότητα της Ελλάδας, η οποία διαμορφώθηκε την τελευταία δεκαπενταετία περνώντας μέσα από φάσεις νεοπλουτισμού και επιδειξιμανίας, η λέξη γκουρμέ συνυφάνθηκε με τις πανάκριβες πρώτες ύλες, τους μαγειρικούς ακροβατισμούς και τους δυσπρόφερτους, ξενικούς όρους στην κάρτα των εστιατορίων. Το βοδινό έγινε beef, η σάλτσα έγινε coulis, ενώ οι «πέρλες» και τα «μενταγιόν» μετατράπηκαν σε γαστρονομικές χάντρες και καθρεφτάκια στα χέρια των ανυποψίαστων ιθαγενών που πλήρωναν όσο-όσο προκειμένου να διεκδικήσουν μια θέση στο πάνθεον των connaiseurs.
Ομως γκουρμέ δεν σημαίνει επιτηδευμένο. Στα γαλλικά gourmet λέγεται εκείνος που αγαπά το καλό φαγητό, που εκτιμά ένα ωραίο κρασί ή ένα υλικό εξαιρετικής νοστιμιάς, στοιχεία που υπήρχαν στην υψηλή γαλλική κουζίνα, και έτσι έφτασε ο όρος να αναφέρεται διεθνώς σε αυτό το επίπεδο μαγειρικής και σε όλη μαζί την εμπειρία του λεγόμενου fine dining. Οι ψαγμένες πρώτες ύλες, η δημιουργική σύνθεσή τους, η εμπειρία ενός καλοσχεδιασμένου γεύματος με προσοχή στη λεπτομέρεια, όλα αυτά εντάσσονται στην έννοια της λέξης. Και αναμφισβήτητα υπάρχουν αρκετά εστιατόρια δημιουργικής μαγειρικής, στην Αθήνα και στην υπόλοιπη Ελλάδα, που είναι πραγματικά γκουρμέ.
Η αφρόκρεμα της γεύσης
Ενα κακομαγειρεμένο πιάτο από έναν σεφ που το μετατρέπει σε αφρό, δεν είναι σε καμία περίπτωση γκουρμέ. Και αν θεωρήσουμε ότι μια καλοφτιαγμένη σφαίρα τζατζικιού είναι γκουρμέ, το ίδιο μπορούμε να θεωρήσουμε και για το ίδιο το τζατζίκι, αν είναι καλοφτιαγμένο, με ένα καλό στραγγιστό γιαούρτι, ένα αγγούρι αρωματικό, λίγες σταγόνες εξαιρετικού ελαιολάδου και μια σκελίδα σκόρδου που του δίνει την απαραίτητη σπιρτάδα, χωρίς να πυρπολεί τον ουρανίσκο.
Διότι μόνο η καλή γαστρονομία είναι γκουρμέ. Και αυτή δεν κάνει διάκριση σε ακριβά ή φτηνά υλικά, σε σπάνιες ή καθημερινές πρώτες ύλες, σε ευφάνταστους ή συνηθισμένους συνδυασμούς και γεύσεις, αλλά σε καλό και κακό φαγητό. Ενα χωριάτικο προζυμένιο ψωμί βουτηγμένο σε έναν χυλωμένο ξινό τραχανά, δίπλα σε ένα κομμάτι φέτα, μπορεί να είναι εξίσου καλή γαστρονομία με μια αέρινη μουσλίν από τοπιναμπούρ δίπλα σε ένα χτένι Σεν Ζακ. Ολες οι κουζίνες και τα στυλ μαγειρικής έχουν τη θέση τους στη ζωή και στο τραπέζι μας. Εκείνο που κάνει ένα γεύμα ξεχωριστό, είναι το μεράκι για το φαγητό, είτε εκφράζεται στο πιάτο από έναν τριάστερο σεφ είτε από μια νοικοκυρά. Και αν το γεύμα αυτό είναι εν τέλει τόσο ξεχωριστό, τότε είναι σίγουρα και γκουρμέ.
*Δημοσιεύθηκε στο BΗΜΑ GOURMET την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2016.
