Οι γυναίκες που έχουν μολυνθεί με τον ιό του έρπητα των γεννητικών οργάνων (HSV-2) κατά τα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης, έχουν διπλάσια πιθανότητα να γεννήσουν παιδί που αργότερα θα διαγνωσθεί με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού, σύμφωνα με διεθνή μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο mSphere.

Ερευνητές από τις ΗΠΑ και τη Νορβηγία, με επικεφαλής τη δρα Μιλάντα Μάχιτς της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, μελέτησαν τον κίνδυνο αυτισμού σε περίπτωση λοίμωξης της μητέρας από πέντε παθογόνα τα οποία είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στα έμβρυα: κυτταρομεγαλοϊός, τοξόπλασμα, rubella, HSV-1 και ΗSV-2.

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα από το αρχείο σχετικά με τον αυτισμό της Νορβηγίας. Εντόπισαν 442 μητέρες με παιδιά που αργότερα διαγνώσθηκαν με αυτισμό καθώς και 464 μητέρες που έφεραν στον κόσμο παιδιά ίδιου φύλου χωρίς αυτισμό, τον ίδιο μήνα και έτος (τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν αφορούσαν την περίοδο 1999-2008). Για όλες τις γυναίκες υπήρχαν διαθέσιμα δείγματα αίματος τα οποία είχαν ληφθεί τόσο κατά την 18η εβδομάδα της κύησης, όσο και κατά τον τοκετό. Οι γιατροί αναζήτησαν αντισώματα για τους πέντε μικροοργανισμούς.

Στις μητέρες των παιδιών με αυτισμό εντοπίστηκαν υψηλά επίπεδα αντισωμάτων μόνο για τον ιό HSV-2. Συγκεκριμένα οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα υψηλά επίπεδα αντισωμάτων ενάντια στον HSV-2 στα δείγματα που ελήφθησαν τη 18η εβδομάδα της κύησης συνδέονταν με διπλάσιο κίνδυνο διάγνωσης του αγοριού που θα ερχόταν στον κόσμο με διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού (στη μελέτη περιλαμβάνονταν πολύ λίγα κορίτσια ώστε να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για αυτά).

Η συσχέτιση του ιού του έρπητα των γεννητικών οργάνων και του αυτισμού ήταν σαφής στο αρχικό στάδιο της κύησης, όταν το νευρικό σύστημα του εμβρύου βρίσκεται σε φάση ταχείας ανάπτυξης, ενώ η ίδια σχέση δεν διαπιστώθηκε στα δείγματα αίματος που είχαν ληφθεί κατά τον τοκετό.

Οι περισσότερες λοιμώξεις χωρίς συμπτώματα

Από τις εγκύους, μόνο η μία στις δέκα είχε αναφέρει συμπτώματα του HSV-2 πριν την εγκυμοσύνη ή κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης, πράγμα που σημαίνει ότι οι περισσότερες λοιμώξεις ήταν χωρίς ορατά συμπτώματα.

Οι ερευνητές εξηγούν ότι το ζήτημα χρειάζεται περαιτέρω μελέτη, ώστε να διευκρινιστεί κατά πόσο είναι αναγκαία πλέον η διάγνωση και η θεραπεία του ιού του έρπητα των γεννητικών οργάνων στις εγκύους. Επίσης, τονίζουν ότι η μελέτη δεν τεκμηριώνει σε καμιά περίπτωση ότι όλες οι έγκυοι με ενεργή λοίμωξη HSV-2 θα γεννήσουν παιδιά με διαραχές του φάσματος του αυτισμού.

«Η συγκεκριμένη λοίμωξη μπορεί να αποτελεί έναν από τους εν πολλοίς άγνωστους παράγοντες που πυροδοτούν τη νευροαναπτυξιακή διαταραχή. Αυτό, αφορά κυρίως τις γυναίκες που έχουν γενετική προδιάθεση για έντονη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματός τους απένταντι στο παθογόνο με συνέπεια να προκαλείται στον οργανισμό τους έντονη φλεγμονή, η οποία τελικά μπορεί να βλάψει την ανάπτυξη του εμβρύου», διευκρινίζουν.

«Πλήττει» το 1% ως 2% του πληθυσμού

Από διαταραχές του φάσματος του αυτισμού πάσχει το 1% έως 2% του πληθυσμού στις ανεπτυγμένες χώρες, με μεγαλύτερη αναλογία στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες. Η αιτία των περισσότερων περιπτώσεων παραμένει άγνωστη. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πρόκειται για συνδυασμό περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων.

Ο ιός του έρπητα των γεννητικών οργάνων μπορεί να είναι μία από αυτές τις συνήθως αφανείς αιτίες. Οι ερευνητές δεν πιστεύουν πάντως ότι ο κίνδυνος οφείλεται στην απευθείας μόλυνση του εμβρύου από τον ιό HSV-2, επειδή τέτοιες λοιμώξεις συνήθως είναι θανατηφόρες.

Αντίθετα, θεωρούν ότι η νευροαναπτυξιακή διαταραχή προκαλείται λόγω της φλεγμονής στην περιοχή των γεννητικών οργάνων που βρίσκεται κοντά στη μήτρα, είτε πρόκειται για μια αρχική λοίμωξη με τον ιό, είτε για μια «αφύπνιση» του ιού. Άλλοι, πάντως, επιστήμονες εξέφρασαν τον σκεπτικισμό τους κατά πόσο μια φλεγμονώδης αντίδραση, ακόμη και στη μήτρα, μπορεί να προκαλέσει αυτισμό.

Newsroom ΔΟΛ