Σύμφωνοι, τα χρόνια δεν είναι για πέταμα. Αλλά αν ζεις σε μια χώρα με υψηλή παραγωγικότητα και προσδόκιμο ζωής –και επιπλέον είσαι και νέος στην ηλικία –θα μπορούσες να παρηγορηθείς ότι σε μια δεκαετία θα έχεις ανακτήσει το επίπεδο ευημερίας που είχες προτού κάνεις την αποκοτιά: προτού δηλαδή καταληφθείς από ιερή αγανάκτηση για τους κυβερνώντες και την παλιοζωή εν γένει και ψηφίσεις «αντισυστημικά» προσχωρώντας στο κίνημα της «fuck them vote» ή του «στείλ’ τους όλους με την ψήφο σου στον αγύριστο», όπως κοσμίως θα μεταφράζαμε στα ελληνικά.
Είναι η περίπτωση των Βρετανών, όπως την ανέλυσε ο Τζέιμι Μάρεϊ, επικεφαλής οικονομολόγος του Bloomberg Intelligence. Επειτα από μια επιβράδυνση του αναπτυξιακού ρυθμού της Βρετανίας στο 1,3% το 2018, εξαιτίας ασφαλώς του Brexit, η οικονομία της Γηραιάς Αλβιώνας θα επιστρέψει σε ρυθμούς ανάπτυξης 2% και υψηλότερα, με αποτέλεσμα το 2027 να γίνει η ισχυρότερη και υγιέστερη τόσο από τις οικονομίες της Γαλλίας, της Ιταλίας ή της Ισπανίας, αλλά και από εκείνη της Γερμανίας. Θα ξεπεράσει δηλαδή σε ΑΕΠ η Βρετανία τη Γερμανία, τη μοναδική χώρα στην ΕΕ που την ξεπερνά σήμερα.
«Η βρετανική οικονομία θα αναπτυχθεί με χαμηλότερο ρυθμό συγκριτικά με το παρελθόν, αλλά παρά ταύτα ταχύτερα από άλλες χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης όπου η παραγωγική διαδικασία θα επιβραδυνθεί» σημειώνει ο Μάρεϊ. Και εξηγεί ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Ευρώπη «γκριζάρει». Παρατηρείται, δηλαδή, το φαινόμενο αύξησης του προσδόκιμου ζωής και μείωσης των γεννήσεων.
Ειδικότερα, η Ευρώπη θα έχει τα χρόνια που έπονται την εμπειρία της «άνισης ανάπτυξης», προβλέπει ο βρετανός οικονομολόγος. Από τη μια πλευρά η γερμανική οικονομία θα αναπτυχθεί με ισχυρούς ρυθμούς που θα την απειλήσουν ακόμα και με υπερθέρμανση. Από την άλλη, οικονομίες όπως η ιταλική θα πορευθούν με ρυθμούς χαμηλότερους από τον μέσον όρο ανάπτυξης που εμφάνισαν τα τελευταία χρόνια.
Ακόμη ταχύτερα από τη γερμανική οικονομία θα αναπτυχθεί, όμως, κατά την επόμενη δεκαετία, η βρετανική. Γι’ αυτό και το 2027 θα έχει ξεπεράσει σε ΑΕΠ την, κορυφαία σήμερα, γερμανική. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τις προβλέψεις του οικονομολόγου του Bloomberg, η «απογείωση» της βρετανικής οικονομίας δεν θα είναι κάθετη. Το 2021, για παράδειγμα, το βρετανικό ΑΕΠ θα είναι 2% χαμηλότερο από όσο θα ήταν αν τη μοιραία 23η Ιουνίου 2016 οι αγανακτισμένοι Βρετανοί ψηφοφόροι δεν τους είχαν… στείλει όλους στον αγύριστο πηγαίνοντας κι οι ίδιοι, βέβαια, για κάποια χρονάκια μια βόλτα –μένει να αποδειχθεί ότι θα είναι μετ’ επιστροφής.
Ανισότητα και εκλογές
Το ερώτημα, αν επαληθευθούν οι προβλέψεις του Μάρεϊ, είναι τι θα πράξει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στη ζώνη του ευρώ. Πώς δηλαδή ο Μάριο Ντράγκι και οι επιτελείς του θα διαχειριστούν την επικείμενη ακόμα μεγαλύτερη αναπτυξιακή απόκλιση των κρατών-μελών. Προεξοφλώντας ως δεδομένη και αδιαμφισβήτητη τη γερμανική επιρροή στον χώρο του ευρώ, ο αναλυτής του Bloomberg Intelligence θεωρεί ότι η περίοδος της χαλαρής νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ θα τερματιστεί, καθώς ο πληθωρισμός στη Γερμανία αλλά και σε άλλες χώρες θα πλησιάσει το 2%, που έχουν θέσει ως ανώτατο αποδεκτό όριο οι ευρωτραπεζίτες.
Κρατά μερικές επιφυλάξεις, πάντως, ο Τζέιμι Μάρεϊ σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις του για τη συγκριτική πορεία των οικονομιών της Βρετανίας και της ηπειρωτικής Ευρώπης αναφέροντας ως πιθανούς αποσταθεροποιητικούς για την οικονομία παράγοντες τις εκλογικές αναμετρήσεις της χρονιάς αυτής κατά χρονολογική σειρά στην Ολλανδία, στη Γαλλία και στη Γερμανία. Είναι αλήθεια ότι οι οικονομολόγοι δεν συμπαθούν τις εκλογές, τα δημοψηφίσματα και εν γένει ό,τι μπορεί να διαταράξει την οικονομική συνέχεια και κανονικότητα. Αλλά τι να κάνουμε, τα έχει αυτά η δημοκρατία.
HeliosPlus