Μετά την είσοδο μας στο «δίχτυ ασφαλείας» της Τρόικα, βρεθήκαμε, καλώς ή κακώς, μπροστά σε συνεχείς αξιολογήσεις. Επειδή όμως αλλεπάλληλες κυβερνήσεις φοβούνται το πολιτικό κόστος, καμμία αξιολόγηση δεν κλείνει στην ώρα της. Αφού λοιπόν δεν θέλουμε να τιμήσουμε την υπογραφή μας (πάρε για πάραδειγμα ότι στην εν εξελίξει αξιολόγηση μόνο το 1/3 των συμφωνημένων έχει πραγματοποιηθεί), οι της Τρόικα απαντάνε ζητώντας (και παράλογα) μέτρα (όπως 3,5% πρωτογενές πλεόνασμα) για σειρά ετών μετά το…2018.
Το «χιλιοπαιγμένο» αυτό έργο οδηγεί σε απελπισία τον έλληνα πολίτη και δίνει πρόσφορο έδαφος στους «Δραχμοφρουρούς» οι οποίοι, γνωρίζοντας βέβαια ότι το βραχυπρόθεσμο σοκ από μια επιστροφή στην Δραχμή θα είναι καταστροφικό, μας δηλώνουν ότι η Δραχμή θα ωφελήσει…μακροπρόθεσμα.
Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να αποφύγουμε το κονταροκτύπημα με τους «Δραχμοφρουρούς». Ας κοιτάξουμε, για παράδειγμα τι συνέβηκε, από ιστορική άποψη, στον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ, την ανταγωνιστικότητα τιμών (σε πραγματικούς όρους), το πολιτικό/επενδυτικό ρίσκο (ήτοι spread μεταξύ των ελληνικών 10-ετών και των αντίστοιχων γερμανικών ομολόγων) και τον δείκτη κυβερνητικής αποτελεσματικότητας (που καταγράφει τις διαρθρωτικές αλλαγές). Η μείωση του δείκτη ανταγωνιστικότητας τιμών (από την βάση δεδομένων της Bank of International Settlements) υποδηλώνει βελτίωση της ανταγωνιστικής μας εικόνας.
Γράφημα: Ρυθμός ανάπτυξης, ανταγωνιστικότητα, spread και κυβερνητική αποτελεσματικότητα
Σε μακροχρόνιο ορίζοντα (από το 1964 μέχρι και σήμερα), και χωρίς να κουράσω με τεχνικές λεπτομέρειες, η ανάπτυξη σχετίζεται θετικά με την ανταγωνιστικότητα και τις διαρθρωτικές αλλαγές και (βέβαια) αρνητικά με το πολιτικό/επενδυτικό ρίσκο.
Από στατιστική άποψη, το επενδυτικό ρίσκο και οι διαρθρωτικές αλλαγές επηρεάζουν την ανάπτυξη πολύ περισσότερο από την ανταγωνιστικότητα τιμών. Από το Γράφημα, οι υποτιμήσεις του νομίσματος (επί Ανδρέα Παπανδρέου το 1983 και το 1985) δεν αντέστρεψαν την μείωση της ανταγωνιστικότητας. Έλα όμως που, επί Μνημονίων, η ανταγωνιστικότητα βελτιώθηκε!
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, την οποία προκρίνουν οι «Δραχμοφρουροί» ως πανάκεια για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και επιστροφή σε ισχυρή ανάπτυξη, δεν αποτελεί «βιώσιμη» λύση για έξοδο από την οικονομική μας μιζέρια.
Η λύση περνάει μέσα από την κατάρρευση του πολιτικού/επενδυτικού ρίσκου και τις διαρθρωτικές αλλαγές (οι οποίες βέβαια ωφελούν και την ανταγωνιστικότητα). Μπορούν, οι «Δραχμοφρουροί», να μας πείσουν ότι, σπάζοντας τα δεσμά της Τρόικα, η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα θα συνδυασθεί με επίσπευση διαρθρωτικών αλλαγών και κατάρρευση του πολιτικού ρίσκου; Όχι βέβαια! Γιατί απλούστατα, η επιστροφή στη Δραχμή θα αποτελέσει θρίαμβο των γνωστών παθογενειών του ελληνικού πολιτικού συστήματος που ευθύνονται για όσα τραγικά συμβαίνουν σήμερα στη χώρα μας!
Επειδή όμως (εαν και εφόσον κλείσει η αξιολόγηση) θα ακολουθήσουν…νέες δραματικές αξιολογήσεις, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι οι «Δραχμοφρουροί» θα πολλαπλασιάσουν τις φωνές τους έτσι ώστε ενδεχομένως κάποια στιγμή να τεθεί το δίλλημα «Ευρώ ή Δραχμή». Ας κονταροκτυπηθούμε λοιπόν μαζί τους το συντομότερο δυνατόν με σειρά επιχειρημάτων που θα λαμβάνουν υπόψιν (και) τα παραπάνω!
O κ. Κώστας Μήλας είναι καθηγητής και Πρόεδρος του Ερευνητικού Τομέα στο Τμήμα Οικονομικών, Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής, University of Liverpool.