Τεστ αντοχής για τη δημοκρατία των ΗΠΑ η διακυβέρνηση Τραμπ

Απόφαση που θα κρατήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες ασφαλείς από την ισλαμιστική τρομοκρατία ή τυφλός εθνικισμός, ξενοφοβία και πράξη ρατσιστικής βαναυσότητας ενάντια σε όλους ανεξαιρέτως τους μουσουλμάνους; Ισως μόνο ο Ντόναλντ Τραμπ και ορισμένοι στενοί συνεργάτες του πιστεύουν το πρώτο. Στην πραγματικότητα, όπως προειδοποιούν ειδικοί, το προεδρικό διάταγμα με το οποίο επιβάλλεται η προσωρινή απαγόρευση εισόδου σε υπηκόους επτά μουσουλμανικών κρατών και η αναστολή του ομοσπονδιακού προγράμματος επανεγκατάστασης προσφύγων όχι μόνο δεν πρόκειται να καταστήσουν τις ΗΠΑ ασφαλέστερες αλλά ενδέχεται να επιτείνουν τα φαινόμενα ισλαμιστικής ριζοσπαστικοποίησης.

Δικαιολογώντας την πολιτική του, ο Τραμπ δήλωσε ότι «δεν θα ξεχάσει ποτέ το μάθημα της 11ης Σεπτεμβρίου». Με μία διαφορά: το προεδρικό διάταγμα, το οποίο φέρει τον πομπώδη τίτλο «Προστατεύοντας το έθνος από τρομοκρατικές επιθέσεις ξένων υπηκόων», απαγορεύει την είσοδο στους υπηκόους του Ιράν, του Ιράκ, της Λιβύης, της Σομαλίας, του Σουδάν, της Συρίας και της Υεμένης. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου διεξήχθησαν από αεροπειρατές από τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο και τον Λίβανο. Λεπτομέρεια για τον Τραμπ και το ακροδεξιό επιτελείο του, οι οποίοι είτε δρουν με γνώμονα κοντόφθαλμα πολιτικά κέρδη είτε με γνώμονα την πραγματική απέχθεια προς όλους τους μουσουλμάνους, το ερώτημα του κατά πόσο αυτή η απόφαση μπορεί να επιφέρει έστω και οριακά κέρδη στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, τίθεται επιτακτικό.

Τι όμως ακριβώς ορίζει το αμφιλεγόμενο προεδρικό διάταγμα του Τραμπ; Ο ίδιος λέει ότι σχεδιάστηκε «για να εμποδίσει την είσοδο των ριζοσπαστών τρομοκρατών στη χώρα». Ωστόσο επιβάλλει την προσωρινή αναστολή εισόδου στις ΗΠΑ σε οποιονδήποτε πρόσφυγα. Η απαγόρευση για πρόσφυγες από τη Συρία ισχύει επ’ αόριστον, ενώ για τις υπόλοιπες έξι χώρες για 120 ημέρες. Καμία νέα βίζα από τις επτά προαναφερθείσες χώρες δεν μπορεί να εκδοθεί όσο ισχύει η απαγόρευση. Πρόκειται για κράτη τα οποία ήδη, σύμφωνα με έναν νόμο που πέρασε στο Κογκρέσο το 2015, αναγνωρίζονταν ως «θερμοκήπια» τρομοκρατών με σημαντική παρουσία και δράση τρομοκρατικών οργανώσεων στο έδαφός τους.

Ιδιαίτερα ενοχλημένοι με την απόφαση του Τραμπ είναι οι Ιρανοί –όπως χαρακτηριστικά είπε ο Τρίτα Πάρσι, ιδρυτής και πρόεδρος του Εθνικού Ιρανο-Αμερικανικού Συμβουλίου (NIAC), οι ΗΠΑ έχουν «γεννήσει» περισσότερους μαχητές του (σουνιτικού) Ισλαμικού Κράτους σε σχέση το Ιράν, όπου το 90%-95% του πληθυσμού είναι σιίτες και εχθροί των σουνιτών. Οι σχέσεις με το Ιράν γνώρισαν περαιτέρω κλιμάκωση όταν η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι πραγματοποίησε με επιτυχία δοκιμή βαλλιστικού πυραύλου. Ο Τραμπ απάντησε μέσω Twitter ότι το Ιράν «έχει προειδοποιηθεί επίσημα» και ότι «θα έπρεπε να είναι ευγνώμονες για τη φρικτή συμφωνία που συνήψαν μαζί τους οι ΗΠΑ», για να πάρει την απάντηση από την Τεχεράνη πως «η αμερικανική κυβέρνηση θα καταλάβει ότι το να απειλεί το Ιράν είναι ανώφελο».

Σύμφωνα με ειδικούς, το εν λόγω προεδρικό διάταγμα θα αποτελέσει ένα αρχικό τεστ «δημοκρατίας» για τις ΗΠΑ, καθώς θα κριθεί σε τι βαθμό οι αμερικανικοί θεσμοί θα μπορέσουν να «χαλιναγωγήσουν» την προεδρία του Τραμπ. Οπως γράφει η αμερικανική εφημερίδα «Washington Post», ο πραγματικός στόχος του Τραμπ δεν είναι ο περιορισμός της τρομοκρατίας αλλά «να ταλαιπωρηθούν ορισμένοι μουσουλμάνοι που είναι εύκολοι στόχοι και η επέκταση του κακόβουλου αφηγήματος περί παγκόσμιας σύγκρουσης μεταξύ του μουσουλμανικού και του χριστιανικού κόσμου». Ο Ντάνιελ Μπάιμαν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν και συνεργάτης του Ινστιτούτου Brookings, έγραψε ότι η απαγόρευση εισόδου στις ΗΠΑ δεν είναι μόνο ανήθικη και ενάντια στις αμερικανικές αξίες, αλλά ενδέχεται να έχει και το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που ευαγγελίζεται: την αύξηση των επιθέσεων εναντίον αμερικανών πολιτών.

Οπως χαρακτηριστικά λέει, οι σύροι πρόσφυγες έχουν συνδεθεί με μηδενικά περιστατικά τρομοκρατικών επιθέσεων στις ΗΠΑ, καθώς οι πρόσφυγες στο σύνολό τους περνάνε από αυστηρούς ελέγχους, και πιο πολύ εκείνοι από τη Συρία. Αντίθετα, το μήνυμα που ο Τραμπ στέλνει σε όλους τους μουσουλμάνους ανά τον κόσμο είναι ότι οι Αμερικανοί τούς μισούν –ρητορική που εκμεταλλεύεται ιδιαίτερα το Ισλαμικό Κράτος στις προσπάθειες στρατολόγησης νέων μελών. Αλλα στοιχεία είναι εξίσου αποκαλυπτικά: τα τελευταία 40 χρόνια, μέχρι και το τέλος του 2015, κανείς σε αμερικανικό έδαφος δεν έχει χάσει τη ζωή του από τρομοκρατική επίθεση που να έχει πραγματοποιηθεί από υπήκοο των επτά κρατών που αφορά το προεδρικό διάταγμα του Τραμπ. Στα 15 σχεδόν χρόνια που ακολούθησαν την 11η Σεπτεμβρίου 123 άτομα στις ΗΠΑ έχουν χάσει τη ζωή τους από ισλαμιστές τρομοκράτες, τη στιγμή που περισσότεροι από 90 Αμερικανοί κατά μέσο όρο σκοτώνονται καθημερινά από την αδυναμία επιβολής κανόνων για τον περιορισμό της οπλοκατοχής.