Ψαλίδι σε απαλλαγές και φορο-εκπτώσεις από ιατρικές δαπάνες

Τον κατάλογο των φοροαπαλλαγών ξεσκονίζει το υπουργείο Οικονομικών αναζητώντας πρόσθετα έσοδα που θα εξασφαλίσουν στον κρατικό προϋπολογισμό τα υψηλά πλεονάσματα των επόμενων ετών (3,5% του ΑΕΠ) όπως απαιτούν οι δανειστές.

Την ίδια στιγμή συζητείται ανοικτά νέα μείωση του αφορολόγητου ορίου των εισοδημάτων για το 2018 και τα επόμενα έτη.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες η ηγεσία του υπουργείου έχει στα χέρια της τη λίστα με φοροαπαλλαγές, η κατάργηση των οποίων θα μπορούσε να λειτουργήσει ως αντιστάθμισμα στη μείωση του αφορολογήτου. Πρόκειται για φοροαπαλλαγές όπως είναι για παράδειγμα η έκπτωση φόρου από ιατρικές δαπάνες ή η μείωση του φόρου 1,5% λόγω της μηνιαίας παρακράτησης σε μισθούς και συντάξεις. Συνολικά οι φοροεκπτώσεις στα φυσικά πρόσωπα σε ετήσια βάση ανέρχονται σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2017 σε 388 εκατομμύρια ευρώ ενώ αν σε αυτό το κόστος συνυπολογιστούν και οι φοροαπαλλαγές των νομικών προσώπων (699 εκατ. ευρώ) τότε το σύνολο των φοροαπαλλαγών κοστίζει ετησίως στον προϋπολογισμό 1,1 δισ. ευρώ.

Πιο αναλυτικά, 1.875.005 φορολογούμενοι έχουν ετήσια έκπτωση φόρου από ιατρικές δαπάνες (επισκέψεις σε γιατρούς, φάρμακα κτλ.) 120,6 εκατ. ευρώ.

Ταυτόχρονα, 44.768 φορολογούμενοι που δηλώνουν στην Εφορία δωρεές και χορηγίες έχουν έκπτωση φόρου 1,7 εκατ. ευρώ, δηλαδή το συνολικό κόστος για το κράτος από τις δύο αυτές φοροαπαλλαγές είναι 211,6 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα, 193.787 φορολογούμενοι έχουν έκπτωση φόρου λόγω αναπηρίας συνολικού κόστους 15,1 εκατ. ευρώ, ενώ η ειδική φορολογική μεταχείριση των ναυτικών μας έχει ετήσιο κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό 91,2 εκατ. ευρώ.

Σημαντική δαπάνη για το κράτος αποτελεί η έκπτωση φόρου λόγω της μηνιαίας παρακράτησης σε μισθούς και συντάξεις. Συνολικά 2.935.737 μισθωτοί και συνταξιούχοι που βρίσκονται πάνω από το αφορολόγητο των 8.636 ευρώ διαπιστώνουν κάθε μήνα στο εκκαθαριστικό σημείωμα που λαμβάνουν μειωμένο φόρο από 1 ευρώ έως και 30 ευρώ σε υψηλά εισοδήματα λόγω της έκπτωσης 1,5% που έχει θεσπίσει το κράτος επειδή οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι προπληρώνουν κατά τη διάρκεια του έτους τον φόρο που κανονικά θα πλήρωνα μετά από αρκετούς μήνες όταν θα υπέβαλαν τη φορολογική δήλωσή τους και θα γινόταν η τελική εκκαθάριση.

Η συγκεκριμένη φοροαπαλλαγή που θεωρείται δίκαιη εφόσον καταργηθεί θα εξασφαλίσει στα δημόσια έσοδα περισσότερα από 68 εκατ. ευρώ.

Σημαντικό είναι και το ποσό των φοροαπαλλαγών για τον ΕΝΦΙΑ που δίνονται με αυστηρά εισοδηματικά και οικογενειακά κριτήρια. Σύμφωνα με τον πίνακα του κρατικού προϋπολογισμού το ετήσιο κόστος για το κράτος ανέρχεται σε 107 εκατ. ευρώ. Στο υπουργείο Οικονομικών δηλώνουν ότι από τη στιγμή που τα συνολικά έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ πιάνουν κάθε χρόνο τον στόχο δεν υπάρχει περίπτωση να καταργηθούν οι συγκεκριμένες φοροαπαλλαγές. Ομως οι δανειστές έχουν αντίθετη άποψη.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Βήματος» δύο είναι τα σενάρια για τη μείωση του αφορολογήτου και σε αυτό δεν πρόκειται να κάνουν πίσω οι δανειστές ακόμη και αν κυβερνητικά στελέχη ξορκίζουν αυτό το ενδεχόμενο και δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία μεταβολή τα επόμενα χρόνια.

Το πρώτο σενάριο έχει να κάνει με τον κατώτατο μισθό όσων είναι πάνω από 25 ετών, δηλαδή τα 586 ευρώ μεικτά τον μήνα. Οι δανειστές εκτιμούν ότι σε πρώτη φάση αυτό θα μπορούσε να είναι το όριο πάνω από το οποίο να επιβάλλεται φορολογία. Αυτό σημαίνει ότι σε δωδεκάμηνη βάση (και όχι σε δεκατετράμηνη όπως θα έπρεπε κανονικά) τα αφορολόγητα εισοδήματα θα ανέρχονται λίγο πάνω από 7.000 ευρώ.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Αν σήμερα για άγαμο – έγγαμο χωρίς παιδιά το αφορολόγητο είναι 8.636 ευρώ, αν πέσει στις 7.000 ευρώ σε ετήσια βάση τότε η πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση θα ανέλθει σε 360 ευρώ.

Αντίστοιχα αν πρόκειται για έγγαμο με ένα παιδί για τον οποίο το αφορολόγητο σήμερα είναι 8.863 ευρώ τότε η πρόσθετη επιβάρυνση θα διαμορφωθεί ετησίως σε 410 ευρώ, ενώ αν πρόκειται για έγγαμο με δύο παιδιά ο πρόσθετος ετήσιος φόρος θα είναι 460 ευρω. Στην περίπτωση οικογένειας με τρία παιδιά που σήμερα το αφορολόγητο διατηρείται στις 9.545 ευρώ ο πρόσθετος φόρος θα είναι 560 ευρώ. Και αυτό μπορεί να θεωρηθεί το «αισιόδοξο» σενάριο.

Το δεύτερο σενάριο και πιο απαισιόδοξο και επιβαρυντικό για τα νοικοκυριά είναι να υπολογιστεί το νέο αφορολόγητο σε σύγκριση με τον κατώτατο μισθό των νέων, δηλαδή 511 ευρώ επί 12 (και όχι επί 14) ίσον λίγο πάνω από 6.100 ευρώ.

Εφόσον προκριθεί αυτό το σενάριο, και όχι αυτό του ΔΝΤ που ζητεί να πέσει το αφορολόγητο στις 5.000 ευρώ ή και παρακάτω, τότε ο άγαμος –έγγαμος χωρίς παιδιά θα πληρώσει παραπάνω φόρο σε ετήσια βάση 580 ευρώ, ο έγγαμος με ένα παιδί θα επιβαρυνθεί ετησίως με 630 ευρώ, ο έγγαμος με δύο παιδιά με 680 ευρώ και ο έγγαμος με τρία παιδιά με 780 ευρώ.

Για κάθε 1.000 ευρώ μείωση του αφορολογήτου το ετήσιο όφελος για τα δημόσια έσοδα εκτιμάται σε περίπου 600 εκατ. ευρώ. Κατά συνέπεια αν πέσει από τις 8.636 στις 6.000 ευρώ τότε το κράτος θα έχει ετήσια αύξηση εσόδων περίπου 1,5 δισ. ευρώ.

Τις επόμενες ημέρες είναι βέβαιο ότι θα ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με τη μείωση ή μη του αφορολόγητου ορίου καθώς τόσο οι δανειστές όσο και το υπουργείο Οικονομικών θα αναγκαστούν να ανοίξουν τα χαρτιά τους. Αλλωστε το ΔΝΤ σε κάθε ευκαιρία δεν κρύβει δύο πράγματα. Το πρώτο ότι θέλει να διευρυνθεί η φορολογική βάση με γενναία μείωση του αφορολογήτου και το δεύτερο ότι θέλει να μειωθεί σημαντικά η συνταξιοδοτική δαπάνη με μείωση ή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για περίπου 2.700.000 συνταξιούχους.