«Είμαι γιατρός και έχω γνωρίσει πάρα πολλούς γιατρούς της επαρχίας, όπως αυτούς που βλέπουμε στην ταινία. Ο γιατρός της επαρχίας πρέπει να κάνει μεγάλες αποστάσεις, οι ασθενείς του είναι κυρίως ηλικιωμένοι, οι εγκαταστάσεις είναι φτωχές, ο ίδιος πρέπει να είναι διαθέσιμος 24 ώρες το 24ωρο, χωρίς συναδέλφους στους οποίους μπορεί να βασιστεί. Ξέρω λοιπόν πολύ καλά τι σημαίνει να εργάζεσαι σε μια κλειστή κοινότητα και εκτιμώ βαθύτατα τη δουλειά όλων αυτών των συναδέλφων. Ηθελα, με κάποιον τρόπο, να αποτίσω έναν φόρο τιμής σε αυτό το επάγγελμα. Γι’ αυτό έκανα την ταινία».
Ο Τομά Λιλτί, ένας βραχύσωμος άνθρωπος με μούσι και αραιά μαύρα μαλλιά, ύφος όχι ακριβώς αυστηρό, ούτε όμως και εγκάρδιο, κάθεται στο δωμάτιο 2123 του ξενοδοχείου InterContiental Le Grand Hotel του Παρισιού και μοιράζεται μαζί μου σκέψεις για την τελευταία ταινία του, «Γιατρός στο χωριό» όπως πολύ καλά μεταφράστηκε στην Ελλάδα ο τίτλος «Médecin de campagne». Η ταινία είναι μια από τις αρκετές γαλλικές που έχουν αγοραστεί για προβολή στην Ελλάδα (ανοίγει την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου) και παρουσιάστηκε στο τελευταίο φεστιβάλ γαλλικού κινηματογράφου της Unifrance τον περασμένο Ιανουάριο στο Παρίσι.
Στο χωριό που βλέπουμε στην ταινία του Λιλτί, όλοι μπορούν να βασιστούν στον γιατρό Ζαν-Πιερ (Φρανσουά Κλουζέ). Ακούραστος, μαχητικός και παρά τις αποστάσεις που κρατά αξιαγάπητος, ο Ζαν-Πιερ είναι στο πόστο του όποτε οι ασθενείς του τον χρειάζονται. Τους ακροάζεται, τους γιατρεύει μέχρι και τους παρηγορεί. Ωστόσο, τα δεδομένα θα αλλάξουν όταν μια επίσκεψη του ιδίου του Ζαν-Πιερ στο νοσοκομείο αποκαλύπτει ότι πλέον εκείνος είναι που χρειάζεται περίθαλψη. Και τότε μια άλλη γιατρός, πολύ νεότερή του (Μαριάν Ντενικούρ) αναλαμβάνει τη δύσκολη αποστολή να σταθεί αντάξια στο πόστο του.
«Ενα μεγάλο πρόβλημα που έχω ζήσει προσωπικά» λέει ο Λιλτί. «Οταν είσαι νέος, είναι πολύ δύσκολο να κερδίσεις την εμπιστοσύνη του άλλου. Δεν είσαι ο… πραγματικός γιατρός, είσαι ο «άλλος». Πρέπει να περάσεις τις εξετάσεις!».
O Tομά Λιλτί γεννήθηκε το 1976 στη Γαλλία. Ξεκίνησε σπουδές ιατρικής, κατά τη διάρκεια των οποίων σκηνοθέτησε τρεις ταινίες μικρού μήκους («Quelques heures en hiver», «Après l’enfance», «Roue libre»). Λέει πάνω σε αυτό: «Η ενασχόλησή μου με το σινεμά δεν ήταν στην πραγματικότητα επιλογή, ή μια αλλαγή πλεύσης. Εκανα πάντα και τα δύο μαζί. Παράλληλα. Ενώ όμως έλεγα στον κόσμο του σινεμά ότι είμαι και γιατρός, δεν έλεγα ποτέ στον κύκλο των γιατρών ότι είμαι και σκηνοθέτης».
Χάρη στις μικρού μήκους ταινίες τράβηξε το ενδιαφέρον των παραγωγών Aλέν Μπενγκουιγκί και Toμά Βερέγκ. Παράλληλα με την άσκηση της ιατρικής, το 2006 έκανε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, «Les Yeux bandés», όπου πρωταγωνιστούσε ο Γκιγιόμ Ντεπαρντιέ. Η ταινία βγήκε στις αίθουσες στις αρχές του 2008.
Η αλήθεια είναι ότι όταν ο ο Τομά Λιλτί εγκατέλειψε την ιατρική ως επάγγελμα, είδε ότι η ιατρική όχι μόνον δεν εγκατέλειψε εκείνον αλλά έγινε εργαλείο στη νέα του δουλειά, την κινηματογραφία. Η αμέσως προηγούμενη ταινία του «Hippocrate» είχε επίσης «νοσοκομειακό περιεχόμενο», ασκώντας ταυτόχρονα κριτική προς την ιεραρχία του ιατρικού επαγγέλματος και γενικότερα στο νοσοκομειακό σύστημα. «Κατά κάποιον τρόπο με τον «Γιατρό στο χωριό» έκανα ένα reset (επαναφορά), εστιάζοντας στην ανθρώπινη πλευρά του θέματος».
Ο σκηνοθέτης δεν πιστεύει ότι η ανθρωπιά «πνίγεται» στα μεγάλα κέντρα σε αντίθεση με την επαρχία. «Υπάρχουν εξαίρετοι γιατροί στις μεγάλες πόλεις που αγωνίζονται όσο και οι γιατροί της επαρχίας τους οποίους δείχνω στην ταινία. Μεταφέρουν ηρωικά στους ώμους τους όλα τα προβλήματα των ασθενών τους».
Ενας από τους βαθύτερους στόχους του σκηνοθέτη όμως ήταν να επισημάνει και την ερημοποίηση των ανθρώπων της επαρχίας –και όχι μόνο των γιατρών. «Η αποκέντρωση είναι ένα φαινόμενο, θα συμφωνήσω, όμως ο κόσμος που αφήνει την πρωτεύουσα ή το μεγάλο αστικό κέντρο για την επαρχία δεν είναι τόσο πολύς. Στις βιομηχανοποιημένες χώρες και συμπεριλαμβάνω τη δική σας χώρα που έχει περάσει πολλά δεινά λόγω της κρίσης, η πλειοψηφία πηγαίνει από την επαρχία προς την πρωτεύουσα».
Και τώρα; Θα ακολουθήσει μήπως μια ακόμη ταινία με «ιατρικό» θέμα; «Λιγάκι» λέει χαμογελώντας ο Τομά Λιλτί που δεν θέλει να μοιραστεί το μυστικό του, πέρα από το ότι ο χρόνος εξέλιξης της ταινίας θα είναι το πρώτο έτος των φοιτητικών του χρόνων στο Πανεπιστήμιο.
HeliosPlus
