Happy birthday?

«Υστερα η μισητή Ερις γέννησε τον Πόνο τον αλγεινό. Γέννησε τη Λήθη, τον Λιμό, τις Πληγές που φέρνουν δάκρυα πολλά. Τις πολιτικές Διαμάχες, τις Συγκρούσεις, τα Φονικά, τις Σφαγές των ανθρώπων, τις Φιλονικίες. Γέννησε τα ψεύτικα Λόγια, τον υποκριτικό Λόγο, τις αμφιλεγόμενες Δίκες. Τη Δυσνομία και την Απάτη (αυτές οι δυο γνωρίζονται πολύ καλά). Γέννησε και τον ψεύτικο Ορκο που βλάπτει τόσο πολύ τους ανθρώπους εδώ πάνω στη γη. Τον ψεύτικο όρκο που παίρνει κάποιος εν γνώσει του». Αυτή η περιγραφή του Κακού, του πολιτικού Κακού και όχι μόνο, προέρχεται από την ησιόδεια Θεογονία (στ. 226-235) που εδώ μεταγράφουμε πρόχειρα. Ειδικότερα, η περιγραφή των ανθρώπινων δεινών προέρχεται από εκείνο το τμήμα του Ποιήματος όπου γίνεται λόγος για το αποτρόπαιο Γένος της Νύχτας. Η Νύχτα, σύμφωνα με τον Ποιητή, είναι που γέννησε την Απάτη, μαζί την ερωτική Ηδονή, τα άθλια Γεράματα και, τέλος, την καταραμένη Εριδα. Από αυτήν γεννήθηκαν, στη συνέχεια, τα μύρια όσα δεινά των ανθρώπων.

Οι παραπάνω στίχοι του βοιωτού ποιητή δεν αναφέρονται σε φαινόμενα μεταφυσικά. Πολιτικής φύσεως είναι τα όσα ανιστορούνται. Ειδικά για εμάς σήμερα, όλα αυτά δείχνουν, μετωνυμικά ή παραβολικά, τον εξαθλιωμένο βίο μας.

Αλλωστε, η πολιτική Ερις είναι ιδιαιτέρως καρπερή στον τόπο μας, αφού χρόνια τώρα γεννά τέρατα. Από τις απαρχές του νεοελληνικού κράτους (για να ξεκινήσουμε από κάπου), η Ερις γεννοβολά ακατάπαυστα το Κακό που συνεχώς μεταλλάσσεται, παίρνει νέα πρόσωπα και υπηρετεί νέους αυθάδεις αφεντάδες. Στις μέρες μας αυτά τα μιαρά τέκνα της Εριδας εμφανίζονται να μας βλάπτουν ακόμη περισσότερο, να μας παιδεύουν, να μας πληγώνουν. Και τους πολίτες έναν έναν και την Πολιτεία την ίδια. Εμφανίζονται στη Βουλή, στο Σύνταγμα, στην οδό Ηρώδου του Αττικού. Στα κομματικά γραφεία. Είναι μάλιστα φορές που αυτά τα γεννήματα του σκότους παρουσιάζονται κουκουλοφόρα.

Δεν αναφέρομαι ειδικά και αποκλειστικά στα δεινά που έχει γεννήσει η πολιτική κατάσταση των ημερών μας. Τα οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά, εκπαιδευτικά, πολιτισμικά, και όσα άλλα δεινά μας έχουν βρει τα τελευταία δύο χρόνια είναι σπορές δεκαετιών. Υπήρχαν και πριν. Απλώς τώρα, μέσα στις παρούσες πολιτικές καταστάσεις, θέριεψαν και φάνηκαν καθαρότερα. Τώρα τα βλέπουμε όλο και συχνότερα στην καθημερινή ζωή. Κυκλοφορούν στον δρόμο μαζί μας. Μπαίνουν στα σχολεία. Κάθονται στην αγορά. Σουλατσάρουν στους διαδρόμους της Βουλής και λερώνουν τα βουλευτικά έδρανα. Πρόκειται για στοιχειά τερατώδη. Είναι μορφές απαίδευτες. Φανατικές, αδίστακτες. Αναιδείς. Βρίσκονται σε όλες τις παρατάξεις. Σε όλες τις πτέρυγες της Βουλής. Το κυριότερο: τα περισσότερα από αυτά τα δεινά προβάλλονται ως αγαθά όντα από τους κυβερνητικούς ρήτορες. Κατέχουν κυβερνητικά έδρανα, σιτίζονται στο Πρυτανείο, παχαίνουν και ογκώνονται. Σκοτεινά γεννήματα της ησιόδειας νύχτας παίρνουν μέρος σε επιτροπές. Συντάσσουν νόμους. Υπογράφουν αποφάσεις. Ενορχηστρώνονται, διαπλέκονται και εκπέμπονται από ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, ντουντούκες. Εφημερίδες, Facebook, twitter, blogs.

Υπήρχαν χρόνια, μέσα στη μεταπολίτευση, που, όπως πιστεύαμε, ζούσαμε καλά. Αλλά, όπως φάνηκε, τελικά είχαμε μια καλοπέραση δανεική. Ζούσαμε μια δημοκρατία φτηνιάρικη, αλλά πολύ ακριβή. Ραμμένη στα γούστα μας. Και περνούσαμε καλά, όπως πιστεύαμε. Μερικοί μάλιστα περνούσαν όντως πάρα πολύ καλά. Ωσπου ήρθε το Χρέος. Οχι κάποιο χρέος υψηλό, πατριωτικό δα, ιδεολογικό τάχατες… Ηρθε το Μεγάλο Χρέος, αυτό που τώρα, οκτώ και παραπάνω χρόνια, μας οδηγεί σε κοινωνική, πολιτική, εθνική αποσύνθεση. Μας φέρνει στην ολοκληρωτική χρεοκοπία που δεν σχετίζεται μόνο με το ΑΕΠ και το κατά κεφαλήν εισόδημα. Το χρέος αυτό έχει υπονομεύσει τις όποιες αξίες και αρετές μάς είχαν απομείνει.

Και ενώ όλα αυτά μας συμβαίνουν, ιδού που κάποιοι, στερημένοι μνήμη και αιδώ πολιτική, μας θύμισαν και τη γενέθλια ημέρα της σημερινής κυβέρνησης. Αναιδώς. Απρεπώς. Ομως τι όντως μας θύμισαν; Μας θύμισαν πως η απάτη και η δυσνομία κυβερνούν τώρα και δύο συναπτά έτη. Μακριά, λοιπόν, από εμάς αυτή η επέτειος. Ούτε πάνε τα χείλη μας για ευχές. Ούτε και οι παραπάνω στίχοι της Θεογονίας προορίζονται για αυτούς. Ούτε τους ξέρουν. Ούτε τους κατανοούν. Ούτε τους ενδιαφέρουν. Αφορούν εμάς και μόνο. Ιστορούν τα πάθη και τα σφάλματά μας. Μας υπενθυμίζουν τον τρόπο με τον οποίο ζούμε. Μας προτρέπουν να τον αλλάξουμε.