Η εικονική πραγματικότητα ξεφεύγει από την ψυχαγωγία και την εκπαίδευση και αποκτά νέες διαστάσεις εφαρμογής που ξεπερνούν κάθε φαντασία σε διάφορους τομείς της υγείας. Το ασφαλές τρισδιάστατο περιβάλλον που προσφέρει η νέα τεχνολογία της εμβύθισης χρησιμοποιείται πλέον από τους ειδικούς ως πολύτιμο «εργαλείο» ενάντια στην κατάθλιψη, στο σύνδρομο μετατραυματικού στρες και στις φοβίες, ενώ νέες μελέτες αποκαλύπτουν την αποτελεσματικότητά του στην αντιμετώπιση μιας σειράς παθήσεων, τόσο νοητικών όσο και σωματικών. Οι χρήστες φορούν τις μάσκες τους και ταξιδεύουν από την άνεση του καναπέ τους σε ειδυλλιακά τοπία τονώνοντας την ψυχική τους υγεία, οι λάτρεις της γυμναστικής γίνονται… Σούπερμαν, οι γονείς μπορούν να συναντήσουν το παιδί τους πριν από τη γέννησή του και άτομα με κινητικά προβλήματα στέκονται και πάλι στα πόδια τους!

Ως τώρα συσχετίζαμε την εικονική πραγματικότητα με την ψυχαγωγία, την εκπαίδευση και το gaming. Πέρα από ατελείωτες ώρες διασκέδασης και μάθησης όμως, τα αληθοφανή περιβάλλοντα 360 μοιρών θα μπορούσαν κατά τους επιστήμονες να προσφέρουν πολύτιμη βοήθεια στην αντιμετώπιση μιας σειράς προβλημάτων υγείας υπό μορφήν προηγμένων θεραπειών ή εικονικών… υπερήχων.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας χαρακτήρισε το 2017 «έτος εικονικής πραγματικότητας». Πριν από μερικές ημέρες η 19χρονη πλέον Σάνον Μακί αποκάλυψε στο ραδιόφωνο του BBC πώς η θεραπεία εικονικής πραγματικότητας της έμαθε και πάλι να περπατάει, έπειτα από εγκεφαλικό επεισόδιο. Στα 17 της και ενώ βρισκόταν στο τέλος του κύκλου ακτινοβολιών της, στο πλαίσιο της αντικαρκινικής της θεραπείας για την αντιμετώπιση ενός όγκου στον εγκέφαλο, η Μακί έπαθε εγκεφαλικό, με αποτέλεσμα να καθηλωθεί σε αναπηρικό αμαξίδιο. Οι γιατροί τής πρότειναν σε συνδυασμό με την παραδοσιακή φυσικοθεραπεία να ξεκινήσει θεραπεία εικονικής πραγματικότητας στο Κέντρο Κακώσεων Εγκεφάλου και Σπονδυλικής Στήλης (Brain and Spinal Injury Center – BASIC). Πρόκειται για ένα σύστημα που αποτελείται από έναν ειδικό ιμάντα που αγκαλιάζει και κρατάει το σώμα του ασθενούς, μια σειρά από αισθητήρες και έναν διάδρομο, μπροστά από τον οποίο υπάρχει μια γιγαντοοθόνη. «Μπήκα λοιπόν σε μια διαδικασία να παίζω παιχνίδια που απαιτούσαν τη σωματική μου δραστηριότητα, με αποτέλεσμα να χτίζω σιγά-σιγά και πάλι τα πόδια μου» δήλωσε στη ραδιοφωνική συνέντευξή της η Μακί. «Θεωρώ ότι η εικονική πραγματικότητα με βοήθησε πάρα πολύ. Αν δεν είχα τολμήσει τη θεραπεία αυτή, δεν θα ήμουν εκεί που είμαι σήμερα». Στα πόδια της…
Αποχαιρετώντας την κατάθλιψη

Στη δοκιμή του University College του Λονδίνου, οι ασθενείς είχαν αρχικά τον ρόλο ενός ενηλίκου που παρηγορούσε ένα στενοχωρημένο παιδί και στη συνέχεια πέρασαν στον ρόλο του παιδιού

Παρά το γεγονός ότι η αντιμετώπιση της κατάθλιψης με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητας βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα, οι ειδικοί εμφανίζονται ιδιαίτερα αισιόδοξοι. Στο πλαίσιο κλινικής δοκιμής που πραγματοποίησαν πρόσφατα ερευνητές του University College του Λονδίνου έλαβαν μέρος 15 ασθενείς με κατάθλιψη, οι οποίοι «ταξίδεψαν» σε έναν εικονικό κόσμο με τη βοήθεια μιας μάσκας VR. Οι συμμετέχοντες έβλεπαν το avatar τους, το οποίο μιμούνταν τις κινήσεις τους –μια διαδικασία γνωστή και ως ενσάρκωση. Στην πορεία οι ασθενείς συναντούσαν έναν καθρέφτη στον οποίο μπορούσαν να διακρίνουν ένα παιδάκι που έκλαιγε. Στόχος τους ήταν να παρηγορήσουν το παιδί χρησιμοποιώντας συμπονετικές φράσεις. Αμέσως μετά οι ασθενείς άλλαξαν ρόλους, αφήνοντας τον ρόλο του ενηλίκου και αναλαμβάνοντας εκείνον του μικρού, στενοχωρημένου παιδιού. Ο εικονικός ενήλικος που είχαν τώρα απέναντί τους τούς έλεγε τα ίδια λόγια με τα οποία εκείνοι είχαν νωρίτερα παρηγορήσει το παιδί. Οι ειδικοί παρατήρησαν ότι η οπτικοποιημένη συμπόνια ήταν ικανή να μαλακώσει την αυστηρή αυτοκριτική των ασθενών, με αποτέλεσμα οι εννέα από τους συνολικά 15 να εμφανίσουν σημαντική βελτίωση μέσα σε διάστημα ενός μήνα μετά τη λήξη της δοκιμής.

Εικονική άσκηση με… φτερά

O Icaros ετοιμάζεται να απογειώσει το γυμναστήριο

Για όσους έχουν βαρεθεί τη μονοτονία και τη στατικότητα ενός διαδρόμου γυμναστικής, η εταιρεία Icaros αποκαλύπτει μια σειρά εικονικών εμπειριών που υπόσχονται να απογειώσουν κυριολεκτικά τα αποτελέσματα της σωματικής άσκησης. Στις αρχές του μήνα, στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης τεχνολογίας CES 2017 του Λας Βέγκας, η γερμανική εταιρεία με το ελληνικό όνομα παρουσίασε ένα σύστημα εκγύμνασης για όλο το σώμα. Πρόκειται για μια οριζόντια κινούμενη πλατφόρμα επάνω στην οποία «ξαπλώνει» ο χρήστης λαμβάνοντας τη γνωστή στάση σανίδας, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιεί κυρίως τον κορμό για να περιηγηθεί στο περιβάλλον που ξεδιπλώνεται μπροστά του κάθε φορά. Κουνώντας τους ώμους του προς τα εμπρός, η πλατφόρμα υποκλίνεται, ενώ μεταθέτοντάς τους προς τα πίσω ο χρήστης έχει την ψευδαίσθηση ότι κινείται προς τα επάνω. Μια κίνηση των γοφών δεξιά ή αριστερά αρκεί για τις αντίστοιχες κινήσεις στο παιχνίδι.


«Πρόκειται για ένα μηχάνημα γυμναστικής το οποίο υπόσχεται να κάνει τον χρήστη του Σούπερμαν! Ο ίδιος στο πλαίσιο της άσκησής του μπορεί να πετάξει με μαχητικό αεροσκάφος, να καταδυθεί στον βυθό, να οδηγήσει μοτοκρός ή ακόμα να πέσει με αλεξίπτωτο» εξηγεί ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Icaros, Γιοχάνες Σολ. H εντυπωσιακή πλατφόρμα για εικονική γυμναστική με πραγματικά αποτελέσματα αναμένεται στο μέλλον να κάνει την εμφάνισή της στα γυμναστήρια.
Απόδραση, χαλάρωση και διαλογισμός

Επιλέξτε παραλία και καλή χαλάρωση!

Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε βρεθεί υπό πίεση και ευχόμαστε να μπορούσαμε να δραπετεύσουμε σε μια μακρινή εξωτική παραλία, να αποκοπούμε από τους πάντες και τα πάντα με σκοπό να ηρεμήσουμε. Εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας, όπως οι The Guided Meditation και Perfect Beach, υπόσχονται να ταξιδέψουν τους χρήστες σε χρυσές αμμουδιές με κρυστάλλινα νερά. Στο πίσω μέρος, μια χαλαρωτική μουσική θα τους συνοδεύει, ενώ μια ήρεμη φωνή θα τους καθοδηγεί υπό τον νανουριστικό ήχο των κυμάτων.

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα εικονικά μαθήματα ενσυνειδητότητας (mindfulness) ενισχύουν την ικανότητα της συγκέντρωσης των χρηστών, μειώνοντας σημαντικά τις αρνητικές σκέψεις που μπορεί να σχετίζονται με αυτοκτονικές τάσεις ή ακόμα και τη λαχτάρα για τη χρήση ναρκωτικών ή άλλων ουσιών. Η αμερικανική εταιρεία Provata Health πάλι βασίζεται στη δύναμη της τεχνολογίας ως μέσο απόδρασης από τη δύσκολη και σκληρή πραγματικότητα με στόχο την εσωτερική γαλήνη. Για τον λόγο αυτόν, δημιούργησε τη δική της VR εφαρμογή για συσκευές iOS η οποία καθοδηγεί τον χρήστη στη διαδικασία του διαλογισμού μέσα από ένα εικονικό περιβάλλον 360 μοιρών πλημμυρισμένο από χαλαρωτικούς ήχους και οπτικά ερεθίσματα, όπως π.χ. μια ήρεμη παραλία ή ένας ειδυλλιακός καταρράκτης. Το Provata VR app μπορεί να συνδεθεί ακόμα με wearables, όπως το Apple Watch, για την καταγραφή της επίδρασης που έχει η εικονική συνεδρία διαλογισμού στον χρήστη (μέσω καρδιακών παλμών κ.τ.λ.).
Θάρρος στο μυαλό

Το Bravemind δημιουργήθηκε για αμερικανούς βετεράνους που βασανίζονται από σύνδρομο μετατραυματικού στρες

Το αμερικανικό πρόγραμμα Bravemind αναπτύχθηκε από τους ειδικούς του Ινστιτούτου για Δημιουργικές Τεχνολογίες (ICT) του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, για την αντιμετώπιση του συνδρόμου μετατραυματικού στρες (PTSD) σε στρατιώτες που επέστρεψαν από πολέμους στο Ιράκ ή στο Αφγανιστάν. Πρόκειται για ένα εικονικό «εργαλείο» που βασίζεται στη θεραπεία έκθεσης με στόχο την ανάσυρση και αντιμετώπιση τραυματικών εμπειριών των ασθενών, το οποίο πλέον χρησιμοποιείται σε περίπου 60 σημεία στις ΗΠΑ –μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται νοσοκομεία, στρατιωτικές βάσεις και πανεπιστημιακά κέντρα.

Η εν λόγω θεραπεία, σύμφωνα με τους επιστήμονες, προσφέρει σημαντική βοήθεια στα άτομα που πάσχουν από PTSD και συνήθως αφορά τη σταδιακή «αναβίωση» του τραυματικού γεγονότος σε ασφαλές περιβάλλον και πάντα υπό την επίβλεψη ειδικών, ούτως ώστε να μπορέσουν να επεξεργαστούν τα συναισθήματα που προκύπτουν και να αποδομήσουν σιγά-σιγά το γεγονός.
Μωρό από μάσκα

Με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητας οι γονείς θα μπορούν να δουν το μωρό τους προτού αυτό γεννηθεί

Σε λίγο καιρό οι μέλλοντες γονείς μπορεί να έχουν τη δυνατότητα να… γνωρίσουν το παιδί τους προτού αυτό γεννηθεί. Πρόσφατη μελέτη ερευνητών από την Clinica de Diagnostico por Imagem, στο Ρίο ντε Τζανέιρο, στη Βραζιλία, έχει δείξει ότι με τη βοήθεια μιας μάσκας εικονικής πραγματικότητας Oculus Rift οι ειδικοί θα μπορούσαν να εντοπίζουν με ακρίβεια τυχόν γενετικά προβλήματα, ενώ παράλληλα θα προσφέρουν στους γονείς τη δυνατότητα να βλέπουν την ανάπτυξη του μωρού τους σαν να ήταν μέσα στη μήτρα.

Οι συσκευές VR, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες, μπορούν να μετατρέψουν τα δεδομένα που προκύπτουν από τη σάρωση μαγνητικής τομογραφίας (MRI) σε ένα αληθοφανές έμβρυο. Κάτι τέτοιο θα προσφέρει στους γιατρούς αλλά και στους γονείς μια πιο ρεαλιστική εικόνα του εμβρύου, σε σχέση με τη θολή εικόνα των υπερήχων.

«Τα τρισδιάστατα εμβρυϊκά μοντέλα σε συνδυασμό με την τεχνολογία της εικονικής πραγματικότητας θα μπορούσαν να βελτιώσουν την κατανόηση των ειδικών γύρω από τα ανατομικά τους χαρακτηριστικά. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε πέρα από εκπαιδευτικούς σκοπούς να εξυπηρετήσει και την περιέργεια των γονιών οι οποίοι επιθυμούν να δουν το αγέννητο παιδί τους» εξηγεί ο κύριος ερευνητής της μελέτης δρ Χερόν Βέρνερ.
«Φρένο» στις φοβίες

Αράχνες στην αγκαλιά των χρηστών ρίχνει η Arachnophobia

Μια βουτιά σε ένα εικονικό περιβάλλον θα μπορούσε να μας φέρει πρόσωπο με πρόσωπο με τον χειρότερο εφιάλτη μας, και μάλιστα σχετικά ανώδυνα.

Στη λογική ότι η εικονική πραγματικότητα θα μπορούσε να βοηθήσει τους χρήστες να ξεπεράσουν τις φοβίες τους, η ολλανδική εταιρεία IgnisVR ανέπτυξε το Arachnophobia: μια εικονική θεραπεία υπό μορφή παιχνιδιού που απευθύνεται σε όσους τρέμουν τα αρθρόποδα και βασίζεται στην έκθεση του ασθενούς στον φόβο του, δηλαδή στις αράχνες.
Στο Arachnophobia, ο παίκτης καλείται να καθίσει σε ένα τραπέζι όπου υπάρχουν αράχνες κλεισμένες σε γυάλες, ενώ δίπλα του υπάρχει μια ένεση αντιδότου για να νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια. Κοιτάζοντας ένα χαρτί που έχει μπροστά του, μπορεί εστιάζοντας στο πράσινο κουτάκι να ελευθερώνει όλο και περισσότερες αράχνες και εστιάζοντας στο κόκκινο να αφαιρέσει μερικές, προκειμένου να νιώθει άνετα στο εικονικό περιβάλλον.
Το παιχνίδι κατά της αραχνοφοβίας είναι διαθέσιμο μέσω SteamVR για Oculus Rift και HTC Vive.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ