Η αντίδραση της Άγκυρας στην απόφαση του Αρείου Πάγου για τη μη έκδοση των οκτώ τούρκων στρατιωτικών που εισήλθαν στη χώρα μας μετά την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου δεν εξέπληξε τους έλληνες αξιωματούχους που ασχολούνταν με την υπόθεση.«Ήταν απολύτως αναμενόμενη» σχολίαζε μιλώντας στο «Βήμα» ανώτερη διπλωματική πηγή λίγη ώρα μετά από την οξεία ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών με την οποία ουσιαστικά χαρακτηρίζει την Ελλάδα ως χώρα που υποθάλπτει την τρομοκρατία!
Πάντως, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών δεν προτίθεται να προχωρήσει στην έκδοση απαντητικής ανακοίνωσης. «Η επόμενη εβδομάδα θα είναι κρίσιμη ώστε να φανεί αν η Τουρκία θα προχωρήσει σε άλλες κινήσεις για να δείξει τη δυσαρέσκειά της» τόνιζαν διπλωματικοί κύκλοι. Αν και καταβάλλεται προσπάθεια να διάτηρηθεί η ψυχραιμία, η νευρικότητα της Τουρκίας δεν παύει να απαιτεί εγρήγορση.
Η Τουρκία είχε εξαρχής πιέσει πολύ την ελληνική πλευρά για την έκδοση των οκτώ στρατιωτικών. Κατά ένα περίεργο τρόπο, η Άγκυρα λειτουργούσε με βάση το σκεπτικό ότι είχαν δοθεί κάποιες διαβεβαιώσεις από την Αθήνα ότι οι «8» θα εκδοθούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο γράφων, σε επίσκεψη ελλήνων δημοσιογράφων στην Τουρκία πριν από μερικούς μήνες, είχε την εμπειρία να ακούσει τον Πρόεδρο της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης να διατυπώνει ουσιαστικά την άποψη ότι η Ελλάδα είχε δεσμευθεί να εκδώσει τους οκτώ άνδρες. Παράλληλα, δεν ήσαν λίγοι όσοι τόνιζαν ότι οι αρχικές δηλώσεις στελεχών της κυβέρνησης, στις οποίες ομιλούσαν με θέρμη για την ανάγκη προάσπισης της δημοκρατίας στην Τουρκία είχαν προκαλέσει αντιδράσεις.
Πάντως, υπηρεσιακοί παράγοντες υπογράμμιζαν ένα στοιχείο που αρχικώς είχε περάσει απαρατήρητο: οι οκτώ στρατιωτικοί δεν αποφυλακίστηκαν. Εξακολουθούν να κρατούνται λόγω της παράνομης εισόδου στην Ελλάδα. Μένει να φανεί πως θα κινηθεί από εδώ και στο εξής η Άγκυρα στο νομικό επίπεδο.
Ορισμένα στοιχεία της τουρκικής ανακοίνωσης παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Όπως σημείωναν διπλωματικές πηγές, η σχετική ανακοίνωση ακολούθησε τη μάλλον ήπια δήλωση του εκπροσώπου του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Χουσεϊν Μουφτούογλου. «Αναμένουμε από την ελληνική Δικαιοσύνη να αποφα σίσει τουλάχιστον με τρόπο που να μη δίνει τη δυνατότητα στους εγκληματίες αυτούς να μένουν ατιμώρητοι. Η μεγαλύτερη προσδοκία μας είναι η έκδοσή τους» τόνιζε.
Η επίσημη ανακοίνωση όμως καταφέρεται πολύ σκληρά εναντίον της ελληνικής Δικαιοσύνης. Δεν διστάζει μάλιστα, σε μία αποστροφή που μάλλον συνιστά πρόκληση, να ομιλεί για την… ανεξαρτησία της τουρκικής Δικαιοσύνης.Επιπλέον, συμπεριλαμβάνοντας τη στάση της Ελλάδος έναντι μελών του ΡΚΚ και της οργάνωσης DHKP/C, επιτίθεται στην Ελλάδα, λέγοντας ότι δεν τηρεί τις δεσμεύσεις της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τοποθετεί τον εαυτό της στην κατηγορία των χωρών που προσφέρουν καταφύγιο και προστασία σε πραξικοπηματίες.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ομιλεί για επανεξέταση των ελλκηνοτουρκικών σχέσεων, τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές πλαίσιο. Ο Γενικός Γραμματέας του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών πρέσβης Δημήτρης Παρασκευόπουλος βρισκόταν τα τελευταία 24ωρα στην Άγκυρα για πολιτικές διαβουλεύσεις, αλλά είναι άγνωστο αν πρόλαβαν να εισέλθουν οι συζητήσεις στο θέμα των «8».
Είναι σαφές ότι με τον απρόβλεπτο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ηγεσία, ουδείς μπορεί να νιώθει ασφαλής. Υπάρχουν ορισμένα πεδία στα οποία η Αθήνα πρέπει να ανησυχεί, όπως πχ η Συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας για το Προσφυγικό, οι προκλήσεις στο Αιγαίο, το Κυπριακό. Δεν είναι όμως σαφές ότι η Άγκυρα θα προχωρήσει σε ακραίες κινήσεις.
Με το κλίμα να είναι βαρύ στις ευρωτουρκικές σχέσεις, η Τουρκία ίσως να μην επιθυμεί απαραίτητα να κλιμακώσει. Στο Αιγαίο, ο κίνδυνος του ατυχήματος είναι υψηλός και δεν υποτιμάται. Στο Κυπριακό όμως, η Αθήνα δεν αναμένει κάποια μείζονα κίνηση από την Άγκυρα στο αμέσως προσεχές διάστημα. Όσο για το Προσφυγικό, αν η Άγκυρα κινηθεί «επιθετικά», η Αθήνα θα έχει πρόβλημα. Είναι όμως διατεθειμένη η τουρκική πλευρά να διακινδυνεύσει τα χρήματα που λαμβάνει από την ΕΕ; Αυτό που σίγουρα θα πρέπει να αναμένεται είναι η σκλήρυνση της τουρκικής ρητορικής. Νέες δηλώσεις περί της Συνθήκης της Λωζάννης δια στόματος Ερντογάν δεν θα εξέπλητταν κανέναν…