Ως προϋπόθεση για να αποφύγει η χώρα επικίνδυνες εξελίξεις θεωρεί το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής την εφαρμογή του τρίτου Μνημονίου «ως το τέλος». Στην νέα τριμηνιαία έκθεση που κατέθεσε τονίζεται
Ως προϋπόθεση για να αποφύγει η χώρα επικίνδυνες εξελίξεις θεωρεί το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής την εφαρμογή του τρίτου Μνημονίου «ως το τέλος». Στην νέα τριμηνιαία έκθεση που κατέθεσε τονίζεται χαρακτηριστικά ότι «αν το Μνημόνιο εφαρμοσθεί ως το τέλος η χώρα έχει τη δυνατότητα να ξεφύγει από τα σημερινά αδιέξοδα», σημειώνοντας, ωστόσο, ότι αυτό δεν σημαίνει πως «δεν χρειάζονται διαπραγματεύσεις π.χ. για ρεαλιστικούς δημοσιονομικούς στόχους». «Σημαίνει όμως ότι το κλειδί είναι οι μεταρρυθμίσεις», τονίζεται.
Δεύτερη αξιολόγηση
Όσον αφορά την δεύτερη αξιολόγηση επισημαίνεται ότι «τ οικονομικό κόστος των καθυστερήσεων και αναβολών στις διαδικασίες αξιολόγησης, δηλαδή μιας τελικής συμφωνίας για το πρόγραμμα προσαρμογής, μπορεί να αποδειχθεί μεγαλύτερο για την Ελλάδα από το πιθανό όφελος, το οποίο επιπλέον θα αποδειχθεί προσωρινό». Όπως αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης αν τελικά η αξιολόγηση επιτευχθεί σε εύλογο χρονικό διάστημα (το αργότερο εντός Φεβρουαρίου), «θα δώσει την δυνατότητα στην Ελλάδα να ενταχθεί ήδη στο πρώτο τρίμηνο του 2017 (πιθανότατα τον Μάρτιο) στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ που θα επιτρέψει φθηνότερη και πιο άνετη χρηματοδότηση της οικονομίας». Έτσι, εξηγούν, «οι τράπεζες θα μπορέσουν να αντλήσουν ανετότερα ρευστότητα από την ΕΚΤ και η κυβέρνηση θα αποσύρει βαθμιαία τους κεφαλαιουχικούς ελέγχους», ενώ στη συνέχεια, «ρεαλιστικό θα ήταν να επιδιώξει η κυβέρνηση, δοκιμαστικά έστω, την έξοδο στις αγορές».
Έτσι, «η χώρα θα μπορούσε να αποφύγει την εφαρμογή του περιβόητου “κόφτη”, την υποχρέωση δηλαδή να περικόψει πρωτογενείς δαπάνες (μισθούς και συντάξεις κυρίως του Δημοσίου)», ενώ υπογραμμίζεται ότι «με το κλείσιμο της αξιολόγησης επίσης θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στην οικονομική πολιτική και θα διευρυνθούν οι προοπτικές της οικονομίας», κάτι που θα βοηθούσε σε συνθήκες βαθμιαίας εξομάλυνσης της οικονομικής κατάστασης και αυξημένης εμπιστοσύνης να λυθεί το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων («κόκκινων») δανείων αλλά και να αποκτηθούν μερικά «μαξιλάρια» στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) για την περίπτωση ανάγκης και ακολούθως να προχωρήσει το σχέδιο για ελάφρυνση του χρέους.
Τρίτη αξιολόγηση
Αλλά δεν είναι μόνον η δεύτερη αξιολόγηση, η οποία ούτως ή άλλως είναι προς το παρόν «στον αέρα». Το Γραφείο Προϋπολογισμού υπενθυμίζει ότι «με την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης δεν τελειώνει το μονοπάτι εφαρμογής του τρίτου προγράμματος προσαρμογής (=Μνημονίου) και η ομαλή εκταμίευση των προβλεπόμενων δόσεων της τρέχουσας δανειακής σύμβασης για τους εξής λόγους: Πρώτον, θα χρειασθεί χρόνος για την πλήρη εφαρμογή των νομοθετικών μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση και των τυχόν εκκρεμοτήτων που θα μεταφερθούν στο επόμενο στάδιο, και δεύτερον, ακολουθεί αμέσως μετά τη δεύτερη, η τρίτη αξιολόγηση προόδου, που αν ερμηνεύσουμε το Μνημόνιο κατά γράμμα και μετά τις καθυστερήσεις των προηγούμενων θα πρέπει να τελειώσει σε ασφυκτικά σύντομο χρονικό διάστημα».
«Αυτό σημαίνει πιθανόν ότι ο πολιτικός χρόνος για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης θα
είναι σαφώς πιο περιορισμένος σε σχέση με τον πολιτικό χρόνο των προηγούμενων δύο αξιολογήσεων», επισημαίνεται, ενώ διατυπώνεται η ανησυχία σχετικά με τον στόχο των πρωτογενών πλεονασμάτων που τίθεται, διαπιστώνοντας ότι βάσει των ευρημάτων που υπάρχουν «δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και υποστηρικτικά της άποψης ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να πετύχει τα υψηλά και διαρκή πρωτογενή πλεονάσματα που πρόσφατα συμφωνήθηκαν με τους δανειστές». «Υπάρχουν τόσο πολιτικοί όσο και οικονομικοί λόγοι που θέτουν εν αμφιβόλω την επίτευξη τόσο υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων», τονίζεται.
Και στο βάθος 4ο Μνημόνιο;
Όσον αφορά την προοπτική ενός τέταρτου Μνημονίου, το Γραφείο Προϋπολογισμού υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα μετά το 2018 θα χρειαστεί δάνεια για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών τής μετέπειτα περιόδου «διαφορετικά οδηγείται σε διακοπή της εξυπηρέτησης των υποχρεώσεών της». «Αυτά μπορούν να εξευρεθούν είτε από τις αγορές, εφόσον έχει καταφέρει να βγει σε αυτές, είτε από τον ΕΜΣ. Και αυτό το γεγονός αποτελεί πεδίο που δυσκολεύει και το κλείσιμο της αξιολόγησης λόγω των διαφορετικών προσεγγίσεων μεταξύ ΔΝΤ, Ε.Ε και ελληνικής κυβέρνησης».
«Προφανώς, ένα νέο αίτημα το 2018 για δάνειο από τον EΜΣ θα συνοδευθεί σύμφωνα με τους κανόνες του από ένα νέο, το τέταρτο Μνημόνιο (=πρόγραμμα προσαρμογής). Αλλά οι δυσκολίες έγκρισης ενός νέου προγράμματος από τους εταίρους που θα βρίσκονται υπό σημαντικές πολιτικές πιέσεις καθιστά επίφοβους τους όρους που θα το συνοδεύουν», αναφέρεται.
