Ευθύνες για την απαράδεκτη κατάσταση στη Μόρια τις μέρες του χιονιά επέρριψε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην ελληνική Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης που υπάγεται στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Ο υπουργός Γιάννης Μουζάλας έχει ήδη αναλάβει την ευθύνη για τις σκηνές μέσα στο χιόνι, αλλά ο Τζιοβάνι Λέπρι, αναπληρωτής αντιπρόσωπος για θέματα στον επιχειρησιακό τομέα της Υ. Α., εξήγησε από την δική του πλευρά τις λεπτομέρειες για το πώς τα hot spots στα νησιά βρέθηκαν ανέτοιμα να αντιμετωπίσουν τις συνθήκες του χειμώνα.
«Η Υ. Α. υπέβαλε τρεις προτάσεις για την προετοιμασία της Μόριας για τον χειμώνα πριν από ένα μήνα. Θεωρούσαμε ότι η απάντηση από τις ελληνικές αρχές θα έπαιρνε δυο μέρες λόγω του επείγοντος του ζητήματος όμως ακόμη αναμένουμε την επίσημη απάντηση από την Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης, ίσως σήμερα», είπε ο κ. Λέπρι μιλώντας σε δημοσιογράφους την Πέμπτη. Διευκρίνισε ότι για την Μόρια, η Υ. Α. δεν λαμβάνει τις αποφάσεις αλλά έχει μόνο υποστηρικτικό ρόλο.
«Η Μόρια έχει καεί τουλάχιστον τρεις φορές, το οποίο έχει προκαλέσει εκτεταμένες ζημιές. Επιπλέον, φιλοξενεί διπλάσιους πρόσφυγες και μετανάστες από την χωρητικότητά της. Ακόμη και τεχνικά, λόγω της πυκνότητας των σκηνών, δεν μπορούμε να μπούμε για να αρχίσουν οι εργασίες αντικατάστασής τους με οικίσκους. Πρέπει πρώτα να μεταφερθούν οι υπεράριθμοι σε διαμερίσματα και ξενοδοχεία. Έχουμε δηλαδή παράλληλο έργο: να βγάλουμε κόσμο από τη Μόρια και να αναβαθμίσουμε τις σκηνές σε κοντέινερ για 1.000-1.100 άτομα που είναι η χωρητικότητά της. Η Υ. Α., ο στρατός, η International Rescue Committee (IRC) και η διευθύντρια της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης βρίσκονται στη φάση οριστικοποίησης του σχεδίου. Αναμένουμε το πράσινο φως από την Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης ακόμα και σήμερα», είπε ο κ. Λέπρι. «Στον Καρά Τεπέ (σ.σ. επίσης στη Λέσβο), εγκαταστήσαμε 70 οικίσκους και θα συνεχίσουμε ώσπου να φθάσουμε τις 500 θέσεις σε οικίσκους».
Έκκληση προς δημάρχους να συνεργαστούν
«Στα νησιά θα μπορούσαμε να είχαμε περισσότερες θέσεις απ’ όσες έχουμε για πρόσφυγες και ευάλωτους σε διαμερίσματα και ξενοδοχεία _ στη Λέσβο 400 πρόσφυγες ζουν εκτός Μόριας και Καρά Τεπέ, στη Χίο λίγο παραπάνω από 300 και στη Σάμο το προσπαθούμε», πρόσθεσε ο κ. Λέπρι. «Θα επιθυμούσαμε να δεχθούμε περισσότερη βοήθεια από τις τοπικές αρχές και τους τοπικούς ιδιωτικούς φορείς. Θα μπορούσαν να πείσουν τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων και τους ξενοδόχους να στηρίξουν την προσπάθεια, ιδίως τώρα που είμαστε εκτός τουριστικής περιόδου».
Για την προετοιμασία για τον χειμώνα των υπόλοιπων περίπου 40 δομών που βρίσκονται στην ηπειρωτική Ελλάδα, ο κ. Λέπρι είπε ότι τον γενικό συντονισμό τον έχει το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. «Η Υ. Α. έλαβε 14 εκατ. ευρώ από την ECHO (σ.σ. τον κύπριο επίτροπο Ανθρωπιστικής Βοήθειας Χρήστο Στυλιανίδη) αποκλειστικά για την προετοιμασία του χειμώνα. Το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και η ECHO κατένειμαν τις ευθύνες στη χώρα. Η Υ. Α. ανέλαβε 15 δομές. Οι υπόλοιπες 25 ήταν ευθύνη άλλων 10 εταίρων της ECHO. Κάθε οργάνωση έλαβε χρηματοδότηση για τις δομές που ανέλαβε. Αλλά η όλη διαδικασία ξεκίνησε με καθυστέρηση. Εμείς είχαμε ζητήσει να ξεκινήσει νωρίτερα».
Ο κ. Λέπρι ξεκαθάρισε ότι η Υ. Α. έφερε εις πέρας εγκαίρως τις εργασίες ξεχειμωνιάσματος σε όλες τις δομές της ευθύνης της πλην εκείνης στον Όλυμπο όπου όμως μετέφερε τους 1.100 Γεζίντι που διέμεναν εκεί προτού πέσει το χιόνι πάνω στις άδειες σκηνές. Άλλος παράγοντας καθυστέρησης ήταν, σύμφωνα με την Υ. Α., η ασάφεια μέχρι τα τέλη φθινοπώρου για το ποιες δομές θα συνέχιζαν να λειτουργούν και ποιες θα έκλειναν.
Η Υ. Α. έχει συμφωνία με τρεις δήμους _ Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Λιβαδειάς _ και επιχειρεί να συνεργαστεί με περισσότερους.
Αύξηση μεταφορών από τα νησιά στην ενδοχώρα
Όσον αφορά τις πιο τελευταίες τάσεις στις προσφυγικές ροές, ο κ. Λέπρι τόνισε ότι από τις αρχές του 2017 έχουν αυξηθεί οι αφίξεις μέσω Έβρου. Στα νησιά του Αιγαίου από την 1η Ιανουαρίου έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα 1.000 αφίξεις (περίπου 15 την ημέρα). Το ίδιο διάστημα, οι αναχωρήσεις από τα νησιά για την ηπειρωτική χώρα (προσφύγων για τους οποίους κρίθηκε ότι μπορούν να υποβάλουν αίτημα ασύλου στην Ελλάδα) αυξήθηκαν σημαντικά καθώς 1.130 πρόσφυγες έχουν ήδη μεταφερθεί σε δομές της ενδοχώρας.
Ενδιαφέρον έχει ότι η Υ. Α. υπολογίζει τους πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται συνολικά στη χώρα (στις δομές των νησιών και της ηπειρωτικής Ελλάδας) στις 50.000 ενώ το συντονιστικό όργανο της κυβέρνησης για το προσφυγικό τους τοποθετεί γύρω στις 63.000.
Τα χρήματα που έλαβε η Υ. Α.
Η Υ. Α. έλαβε συνολικά 166,5 εκατ. το 2016: τα 112 εκατ. από την DG HOME (σ.σ. του επιτρόπου Μετανάστευσης και Εσωτερικών Δημήτρη Αβραμόπουλου) από τα οποία τα 80 εκατ. δαπανήθηκαν για τις 19.343 θέσεις φιλοξενίας που δημιούργησε σε διαμερίσματα και ξενοδοχεία, τα 38 εκατ. από την ECHO (στα οποία περιλαμβάνονται τα 14 εκατ. για το ξεχειμώνιασμα), τα 14 εκατ. από κυβερνήσεις (κυρίως Γερμανίας και Βρετανίας) και τα 2 εκατ. από ιδιώτες δωρητές.
