Τα άτομα με διαβήτη ξεχνούν να ελέγξουν την όρασή τους

Μολονότι οι διαβητικοί έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν σοβαρές οφθαλμολογικές παθήσεις, κινδυνεύουν ακόμη και με απώλεια όρασης, εντούτοις οι περισσότεροι πάσχοντες δεν ελέγχουν τακτικά την όρασή τους.

Από τους 2.000 ασθενείς, ηλικίας 40 ετών και άνω, που συμμετείχαν σε έρευνα επιστημόνων από το Wills Eye Hospital στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ και το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), σχεδόν οι έξι στους δέκα (το 58%) είπαν ότι δεν ελέγχουν την όρασή τους μία φορά τον χρόνο, παρά τις συστάσεις των ειδικών.

Δραματική αύξηση του σακχαρώδους διαβήτη παρατηρείται τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με εκπροσώπους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη(ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ), περίπου 11% του γενικού πληθυσμού πάσχει από τη νόσο. Οι πάσχοντες από διαβήτη τύπου Ι υπολογίζονται σε 190.000 και όσοι πάσχουν από διαβήτη τύπου ΙΙ σε 990.000.

«Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να υποβάλλονται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο σε λεπτομερή έλεγχο των εσωτερικών δομών των ματιών με βυθοσκόπηση» λέει ο καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Διαθλαστικής Χειρουργικής για την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας (ISRS/ΑΑΟ) κ. Αναστάσιος – Ι. Κανελλόπουλος. «Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι ο τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος μπορεί να αποτρέψει κατά 95% την απώλεια όρασης που σχετίζεται με τον σακχαρώδη διαβήτη. Δυστυχώς, ο ένας στους 10 πάσχοντες με διαβήτη σε όλο τον κόσμο πάσχει από οφθαλμικά προβλήματα που απειλούν άμεσα την όρασή του» τονίζει. Αυτό οφείλεται στις βλάβες που προκαλεί η περίσσεια γλυκόζης (σακχάρου) στον οργανισμό και η συναφής με αυτή μικροφλεγμονή, εξηγεί ο καθηγητής.

«Ο σακχαρώδης διαβήτης καταστρέφει τα αιμοφόρα αγγεία και συγκεκριμένα τα μικρά αρτηρίδια σε όλο το σώμα και ειδικά στα μάτια, αλλά και στους νεφρούς, στο νευρικό σύστημα και αλλού. Η αγγειακή καταστροφή οδηγεί στις επονομαζόμενες διαβητικές οφθαλμικές παθήσεις, που είναι μια ομάδα από προβλήματα των οφθαλμών τα οποία οφείλονται στον σακχαρώδη διαβήτη, και κατά κύριο λόγο συμπεριλαμβάνουν τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, τον καταρράκτη και το γλαύκωμα».

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια οφείλεται άμεσα στη βλάβη των αγγείων του αμφιβληστροειδούς χιτώνα η οποία οδηγεί στη διαφυγή αίματος από αυτά, ειδικά εάν συνδυάζεται με αρτηριακή υπέρταση.

Ο καταρράκτης εκδηλώνεται πρώιμα στα άτομα με διαβήτη (ο φακός των ματιών τους θολώνει σε νεότερη ηλικία από ό,τι στους μη διαβητικούς), τα οποία έχουν επίσης δύο ως πέντε περισσότερες πιθανότητες εμφάνισής του σε σύγκριση με τους μη διαβητικούς.

Οσον αφορά το γλαύκωμα, που οφείλεται στην αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης και οδηγεί σε βλάβη του οπτικού νεύρου, τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη έχουν διπλάσιο κίνδυνο να το εμφανίσουν.

Από τα νοσήματα αυτά, η πιο συχνή είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια που αποτελεί την κύρια αιτία τύφλωσης στις αναπαραγωγικές ηλικίες (20-64 ετών) και είναι η πέμπτη πιο συχνή αποτρέψιμη αιτία τύφλωσης στον κόσμο. Το 2010, από τα 285 εκατομμύρια διαβητικών σε όλο τον κόσμο, πάνω από το ένα τρίτο είχε ενδείξεις διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας και σχεδόν 31 εκατομμύρια είχαν απειλητική για την όραση αμφιβληστροειδοπάθεια, είτε επειδή αυτή ήταν προχωρημένη είτε επειδή είχαν παρουσιάσει εξαιτίας της οίδημα στο κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς, την ωχρά κηλίδα (η πάθηση αυτή λέγεται διαβητική ωχροπάθεια ή διαβητικό οίδημα ωχράς).

«Τα άτομα με διαβήτη, είτε αυτός είναι τύπου Ι είτε τύπου ΙΙ, πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν πρέπει να περιμένουν να αναπτύξουν συμπτώματα στα μάτια πριν πάνε στον οφθαλμίατρο, γιατί αυτά κατά κανόνα εκδηλώνονται όταν έχει ήδη συμβεί κάποια απώλεια της όρασης» τονίζει ο κ. Κανελλόπουλος. «Ο προληπτικός έλεγχος μπορεί να αποκαλύψει τις δυνητικές βλάβες πολύ προτού γίνουν αντιληπτές από τον ασθενή, επομένως έχει ζωτική σημασία για την όρασή του».

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι δέκα χρόνια μετά τη διάγνωση του διαβήτη όλοι οι ασθενείς εμφανίζουν από ελάχιστες έως βαρύτατες αλλοιώσεις στον αμφιβληστροειδή. Επιπρόσθετα, έχει υπολογιστεί ότι οι ασθενείς μεαθεράπευτο διαβήτη διατρέχουν 25 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για απώλεια όρασηςαπό ό,τι ο γενικός πληθυσμός.