Η μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση που ξέσπασε στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο του 2008 έπιασε στην κυριολεξία στον ύπνο την ελληνική πολιτική. Τα περισσότερα κόμματα την προσπέρασαν ως κάτι πολύ μακρινό. Κεντρικά πρόσωπα και κόμματα δεν μπόρεσαν να προσεγγίσουν τους κινδύνους που πήγαζαν από το σκάσιμο της διεθνούς χρηματοπιστωτικής φούσκας.
Ούτε βεβαίως μπορούσαν να φανταστούν τις τρομακτικές συνέπειες που θα μετέφερε εκείνη η κρίση πρώτα στην ελληνική οικονομία και κατ’ επέκταση στην κοινωνία και στην πολιτική. Γι’ αυτό και η αντίδραση υπήρξε υποτονική, στα όρια της απρονοησίας.
Γεγονός που επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια, όταν η χρηματοπιστωτική κρίση μετεξελίχθηκε σε δημοσιονομική και μεταφέρθηκε με τη μορφή κρίσης χρέους στην Ευρώπη, χτυπώντας πρώτη την υπερχρεωμένη, βαριά ελλειμματική και απόλυτα εξαρτημένη από τον εξωτερικό δανεισμό Ελλάδα.
Οσοι έχουν παρακολουθήσει τις πολιτικές εξελίξεις τα τελευταία χρόνια θυμούνται τα ελλείμματα επεξεργασίας και προετοιμασίας. Εύκολες και ηρωικές ρητορείες, ξένες προς την οδυνηρή πραγματικότητα κυριαρχούσαν εκείνα τα πρώτα χρόνια της μετάπτωσης από την εποχή της ευημερίας στον καιρό της ύφεσης και της ανέχειας.
Αλλά δεν ήταν μόνο η πολιτική που πιάστηκε στον ύπνο. Με κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις, και τα μέσα ενημέρωσης δεν μπόρεσαν να προσεγγίσουν το βάθος και την ένταση της μεγάλης κρίσης. Μεμονωμένες ήταν οι φωνές που προειδοποιούσαν μη ακουόμενες και φορές λοιδορούμενες για τα επερχόμενα.
Οι περισσότερες μάλιστα προέρχονταν από τα λεγόμενα «συστημικά» μέσα, που αργότερα ενοχοποιήθηκαν για την κρίση, ιδιαιτέρως από εκείνους που δεν την αναγνώριζαν καν και παρέμειναν προσκολλημένοι σε ένα άκαιρο διεκδικητικό, χωρίς περιεχόμενο, πλαίσιο.
Αντίστοιχο έλλειμμα κατανόησης του βάθους και της έντασης της κρίσης είχαν και οι περισσότεροι των επιχειρηματιών. Η συντριπτική πλειονότητα θεώρησε την κρίση προσωρινή και δεν έλαβε εγκαίρως μέτρα προσαρμογής στις νέες συνθήκες.
Εξελισσόμενη η κρίση και βυθιζόμενη η οικονομία σε μακρόχρονη ύφεση παρέσυρε τους πάντες και τα πάντα.
Το κράτος αυτοπεριορίστηκε, οι τράπεζες στέγνωσαν, τα νοικοκυριά έχασαν εισοδήματα και έσπευσαν να μειώσουν την κατανάλωσή τους, οι επιχειρήσεις που έβλεπαν τις πωλήσεις τους να απομειώνονται άρχισαν να απολύουν εργαζομένους και μαζί να χάνουν δυνάμεις και δυνατότητες.
Με τον καιρό το σπιράλ της κρίσης γενικεύθηκε και έλαβε πανεθνικές διαστάσεις.
Η Ελλάδα στα οκτώ χρόνια της κρίσης περιέπεσε στη φτώχεια, έχασε το πιο εκπαιδευμένο και φιλόδοξο δυναμικό της, απειλείται με πληθυσμιακή συρρίκνωση και μαζί κινδυνεύει να χάσει την εθνική της ανεξαρτησία και το δημοκρατικό κεκτημένο.
Το δυστύχημα είναι ότι η πολιτική παρότι απέκτησε εμπειρίες παραμένει ασταθής, αδρανής και μη επισπεύδουσα.
Οι καιροί δεν επιτρέπουν άλλες ολιγωρίες. Φθάνει για όλους η ώρα της ευθύνης και της προσφοράς.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
