Χαμηλά ο πήχης για τις αποδείξεις με πλαστικό χρήμα

Με έναν ελιγμό της τελευταίας στιγμής, το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε να δώσει τη δυνατότητα στο σύνολο των μισθωτών, των συνταξιούχων αλλά και των κατ’ επάγγελμα αγροτών να μπορέσουν να συγκεντρώσουν με ευκολία το ελάχιστο ποσό αποδείξεων που απαιτείται για το χτίσιμο του αφορολογήτου με πλαστικό χρήμα, χωρίς να κινδυνεύουν να πληρώσουν έξτρα φόρο –πέναλτι 22% σε περίπτωση λιγότερων αποδείξεων.

Σύμφωνα με την απόφαση της υφυπουργού Οικονομικών κυρίας Κατερίνας Παπανάτσιου, στο καλάθι των αποδείξεων που αναγνωρίζει η Εφορία για το χτίσιμο του αφορολογήτου εντάσσονται σχεδόν όλες οι οικονομικές συναλλαγές, ακόμη και αυτές που δεν ανήκουν στις περιπτώσεις επαγγελματιών και επιχειρήσεων ύποπτων για φοροδιαφυγή. Ομως, με αυτόν τον τρόπο, όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα χιλιάδες φορολογούμενοι να συγκεντρώσουν τους πρώτους μήνες του έτους το απαιτούμενο ποσό για το χτίσιμο του αφορολογήτου και στη συνέχεια να μην δείχνουν τον ίδιο «ζήλο» για συγκέντρωση αποδείξεων, καθώς δεν θα κινδυνεύουν με κάποιο πρόστιμο ή φορολογική επιβάρυνση. Κατά συνέπεια, το μέτρο να μην έχει την αποτελεσματικότητα στην οποία βασίζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για την περιστολή της φοροδιαφυγής.

Ειδικότερα, στον κατάλογο των δαπανών οι οποίες «μετρούν» για το χτίσιμο του αφορολογήτου, που διαμορφώνεται στο 10%-20% του ετήσιου εισοδήματος (πραγματικού ή τεκμαρτού) των φορολογουμένων, το υπουργείο Οικονομικών ενέταξε τα τιμολόγια των ΔΕΚΟ (φως, νερό, φυσικό αέριο) και της σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, δραστηριότητες για τις οποίες ουδέποτε έχει τεθεί θέμα φοροδιαφυγής.

Ωστόσο, πρόβλημα θα αντιμετώπιζαν για τη συγκέντρωση του απαραίτητου ποσού αποδείξεων όσοι δεν έχουν υψηλά πραγματικά εισοδήματα αλλά πιάνονται στην τσιμπίδα των τεκμηρίων. Η συγκεκριμένη κατηγορία φορολογουμένων, αν δεν εντάσσονταν στις αποδείξεις και αυτές των ΔΕΚΟ και της τηλεφωνίας, θα κινδύνευαν να πληρώσουν πρόσθετους φόρους, αφού θα ήταν πολύ πιθανόν να μην μπορούσαν να συγκεντρώσουν τις δαπάνες εκείνες που αντιστοιχούν στο πλασματικό –τεκμαρτό –εισόδημα και όχι στο πραγματικό.

Τα «ναι» και τα «όχι»

Σύμφωνα με τη λίστα «Παπανάτσιου», η Εφορία δεν θα αναγνωρίζει για το χτίσιμο του αφορολογήτου τις εξής δαπάνες: ενοίκια, δόσεις δανείων (στεγαστικών, καταναλωτικών, κάρτας), πληρωμές φόρων (ΕΝΦΙΑ, φόρου εισοδήματος, τελών κυκλοφορίας), αγορές ακινήτων (καινούργιων και μεταχειρισμένων), αγορές αυτοκινήτων (καινούργιων και μεταχειρισμένων), αγορές μοτοσικλετών και σκαφών αναψυχής, καθώς και αγορές επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κ.λπ.).

Αντίθετα, στις αποδείξεις που θα μετρούν για το χτίσιμο του αφορολογήτου με πλαστικό χρήμα ή ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές εντάσσονται μεταξύ άλλων οι εξής: Λογαριασμοί ρεύματος, νερού, φυσικού αερίου, λογαριασμοί σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, ασφάλιστρα ΙΧ & διόδια, κοινόχρηστα, αγορές από σουπερμάρκετ, ψιλικατζίδικα, περίπτερα, λαϊκές αγορές, καύσιμα και κόμιστρα ταξί, συνδρομητική τηλεόραση, είδη διατροφής, οινοπνευματώδη ποτά, καπνικά, ένδυση – υπόδηση, εισιτήρια κινηματογράφων και θεάτρων, δίδακτρα, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, έπιπλα και είδη οικιακής χρήσης. Επίσης, θα λαμβάνονται υπόψη αποδείξεις από εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ, κέντρα διασκέδασης, κομμωτήρια, γυμναστήρια, ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, συνεργεία αυτοκινήτων, υδραυλικούς, ηλεκτρολόγους, ελαιοχρωματιστές, ψυκτικούς κ.τ.λ. Με ηλεκτρονικό τρόπο απαιτείται να γίνονται οι πληρωμές σε δικηγόρους, μηχανικούς, συμβολαιογράφους, προκειμένου να μετρούν στο χτίσιμο του αφορολογήτου, ενώ η Εφορία για να αναγνωρίζει ως εκπιπτόμενη δαπάνη τις επισκέψεις σε γιατρούς και τα φάρμακα θα πρέπει υποχρεωτικά να έχουν πληρωθεί με πλαστικό χρήμα.

Επισημαίνεται ότι η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής δεν απαλλάσσει τις επιχειρήσεις από την υποχρέωση έκδοσης αποδείξεων.

Με την υπουργική απόφαση της κυρίας Παπανάτσιου δόθηκαν σημαντικές διευκρινίσεις για κατηγορίες φορολογουμένων όπου ήταν θολό το τοπίο για το πώς θα μπορούσαν να χτίσουν το αφορολόγητο. Μια τέτοια κατηγορία είναι τα παντρεμένα ζευγάρια στην περίπτωση που ο σύζυγος ή η σύζυγος δεν συγκέντρωνε για το εισόδημά της το απαραίτητο ποσό αποδείξεων, αλλά αντίθετο ο άλλος σύζυγος είχε συγκεντρώσει παραπάνω αποδείξεις.

Τα ζευγάρια

Στην απόφαση διευκρινίζεται ότι το ποσό των δαπανών δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση που καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά την εκκαθάριση να μεταφερθεί στον άλλον σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του ελάχιστου απαιτούμενου ποσού δαπανών.

Αν η σύζυγος δεν έχει μαζέψει αποδείξεις αλλά ο σύζυγος εμφανίσει στη φορολογική δήλωση το ποσό των 2.550 ευρώ, τότε δεν θα υπάρξει πέναλτι φόρου 800 Χ 22% = 176 € για τη σύζυγο, γιατί καλύπτει το απαιτούμενο ποσό αποδείξεων το υπερβάλλον ποσό που θα δηλώσει ο σύζυγος.

Εξάλλου, με την υπουργική απόφαση διευκρινίζεται ότι ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων δεν θα χρειαστεί να εμφανίζουν αποδείξεις με πλαστικό χρήμα αλλά με μετρητά, λύνοντας έτσι τα χέρια σε περιπτώσεις ανέργων, ανηλίκων που υποβάλλουν φορολογική δήλωση γιατί έχουν μισθό ή σύνταξη χηρείας, φοιτητών κ.τ.λ.

Οι εξαιρέσεις

Ετσι, εξαιρούνται από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, αλλά υποχρεούνται να προσκομίσουν αποδείξεις ίσης αξίας:

¢ Οι φορολογούμενοι 70 ετών και άνω και άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80%.

¢ Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.

¢ Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.

¢ Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.

¢ Οι φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους.

¢ Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).

¢ Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.

¢ Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).

15 εκατ. κάρτες έχουν στο πορτοφόλι τους οι Ελληνες