Σήμα κινδύνου για άμεση νομοθέτηση από την Πολιτεία ρυθμίσεων που θα διευκολύνουν τις αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών οφειλών και τη διάσωση υπερδανεισμένων εταιρειών που σήμερα απειλούνται με «ξαφνικό θάνατο» εκπέμπουν οι τραπεζικές διοικήσεις.
Το σχετικό νομοσχέδιο, που αποτελεί προαπαιτούμενο για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, αναμενόταν στη Βουλή ως και τα τέλη του έτους, ωστόσο ακόμη δεν έχει γίνει καμία ενέργεια προς αυτή την κατεύθυνση από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Τραπεζικοί κύκλοι σημειώνουν ότι οι διατάξεις του είναι «ήδη γραμμένες», έχοντας λάβει το «πράσινο φως» από τους δανειστές, αλλά και από την Τράπεζα της Ελλάδος που υπέδειξε τις αναγκαίες τροποποιήσεις στη νομοθεσία.
Παρ’ όλα αυτά παρατηρείται «μια ανεξήγητη καθυστέρηση από τα συναρμόδια υπουργεία», όπως τονίζουν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές.
Ξεμπλοκάρισμα υποθέσεων
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας θεωρεί ότι είναι κομβικής σημασίας η βελτίωση του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου διαχείρισης επισφαλών απαιτήσεων, προκειμένου να ξεμπλοκάρουν υποθέσεις επιχειρήσεων με υψηλό δανεισμό, που υπό προϋποθέσεις μπορούν να ξαναζωντανέψουν.
Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων ο κεντρικός τραπεζίτης πραγματοποίησε δύο παρεμβάσεις μέσω εκθέσεων της ΤτΕ, ζητώντας από την κυβέρνηση να προωθήσει άμεσα τις αλλαγές που είναι απαραίτητες για την ενεργητικότερη διαχείριση των «κόκκινων» ανοιγμάτων και τη δημιουργία μιας αποτελεσματικής δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Οι 5 παρεμβάσεις
Ο κ. Στουρνάρας υποστηρίζει σε αυτές τις εκθέσεις πως ο περιορισμός των προβληματικών χορηγήσεων, όπως προβλέπεται και από τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει οι ελληνικές τράπεζες απέναντι στην ΕΚΤ, αποτελεί προϋπόθεση για την εκ νέου χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση.
Οι αλλαγές που πρέπει να θεσμοθετηθούν, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, είναι οι εξής:

Πρώτον, η παροχή νομικής κάλυψης στα τραπεζικά στελέχη που θα υπογράψουν αναδιαρθρώσεις μεγάλων επιχειρηματικών οφειλών.
Δεύτερον, η καθιέρωση διαδικασιών ταχείας έξωσης μη συνεργάσιμων μετόχων από σχήματα που έχουν πιθανότητες επιβίωσης, εφόσον αναδιαρθρωθεί ο δανεισμός τους.
Τρίτον, η παροχή φορολογικών διευκολύνσεων για τις διαγραφές δανείων, ώστε οι ζημιές να μπορούν να συμψηφίζονται με τα κέρδη μιας μακράς περιόδου, που μπορεί να φτάνει ακόμη και τα 20 έτη, έναντι 5 ετών που ισχύει σήμερα.
Τέταρτον, η προώθηση νέων εργαλείων αναδιάρθρωσης χρέους, όπως π.χ. οι τιτλοποιήσεις οφειλών.
Πέμπτον, η οριστικοποίηση των νέων κανόνων για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, μέσω του οποίου θα αναδιαρθρωθούν τα επιχειρηματικά δάνεια.
Νέες άδειες
διαχείρισης
Με τις παραπάνω παρεμβάσεις, εκτιμά ο κ. Στουρνάρας, θα υπάρξουν δυνατότητες ταχείας, αποτελεσματικής και διαφανούς ρύθμισης χρεών προς ιδιώτες και φορείς του Ελληνικού Δημοσίου. «Η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση θα ολοκληρώσει τον κύκλο των απαιτούμενων νομοθετημάτων της Πολιτείας» σημειώνει ο ίδιος στην τελευταία έκθεση της νομισματικής αρχής για τον τραπεζικό κλάδο.
Από την πλευρά της, η Τράπεζα της Ελλάδος είναι έτοιμη για τη χορήγηση νέων αδειών σε εταιρείες διαχείρισης και απόκτησης απαιτήσεων, καθώς τις επόμενες εβδομάδες θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση των αιτήσεων.
Την πρώτη σχετική άδεια έχει λάβει από τον περασμένο μήνα η AKTUA, στην οποία συμμετέχει η Alpha Bank και η οποία θα αναλάβει τη διαχείριση δανείων λιανικής τραπεζικής. Σύμφωνα με πληροφορίες, μέσα στον Ιανουάριο άδεια θα λάβει και θυγατρική εταιρεία της Eurobank, ενώ εκκρεμούν τουλάχιστον πέντε ακόμα αιτήσεις.
ΤτΕ: Δεν απειλείται η ευστάθεια του συστήματος

Επαρκή κεφαλαιακά αποθέματα για την εφαρμογή της στρατηγικής τους για μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κατά 40% τα επόμενα τριάμισι χρόνια έχουν οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι, όπως προκύπτει από ανάλυση ευαισθησίας της Τράπεζας της Ελλάδος.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, ακόμη και στην περίπτωση που οι τράπεζες αναγκαστούν να λάβουν επιθετικά μέτρα για την εξυγίανση του χαρτοφυλακίου τους και για να πιάσουν τους στόχους τους, όπως πωλήσεις δανείων σε χαμηλές τιμές και μεγαλύτερες των προβλεπομένων διαγραφές, διατηρούν δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας αρκετά πάνω από τα ελάχιστα όρια.
Σε δυσμενές σενάριο, στο πλαίσιο άσκησης προσομοίωσης που «έτρεξε» η Τράπεζα της Ελλάδος, ο δείκτης Core Tier συνολικά στο σύστημα διαμορφώνεται σε 14,7%, λαμβάνοντας υπόψη ετήσια μείωση της προ προβλέψεων κερδοφορίας της τάξεως του 3,4% και κόστος πιστωτικού κινδύνου 2,3%. Βρίσκεται αρκετά πάνω από το ελάχιστο όριο του 10%. Η ισχύς αυτή είναι αποτέλεσμα τόσο του σημαντικού ύψους προβλέψεων που έχουν διενεργηθεί ως σήμερα όσο και του σημαντικού αποθέματος κεφαλαίων που έχει δημιουργηθεί ύστερα από τρεις γύρους ανακεφαλαιοποίησης.

Δυνατότητες πώλησης
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι έχουν τη δυνατότητα να πουλήσουν το σύνολο των καταγγελμένων δανείων ύψους 48 δισ. ευρώ, με αξία εξασφαλίσεων ύψους περίπου 22 δισ. ευρώ, στο 30% της αξίας τους, ήτοι 14 δισ. ευρώ, χωρίς να γίνει χρήση του υφιστάμενου υπερβάλλοντος κεφαλαιακού αποθέματος.
Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι για τα ανοίγματα σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών (περιλαμβανομένων και των καταγγελθέντων) ή μόνο για τα καταγγελθέντα ανοίγματα η αξία των εξασφαλίσεων υπερβαίνει κατά πολύ την αξία ισολογισμού (ύστερα από προβλέψεις) των εν λόγω δανείων.
Στο πλαίσιο αυτό η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι για ορισμένα είδη ανοιγμάτων, και ειδικότερα για τα καταγγελμένα επιχειρηματικά και καταναλωτικά δάνεια, οι τράπεζες θα μπορούσαν να εξετάσουν συναλλαγές μεταβίβασης ανοιγμάτων για τις οποίες δεν θα υπάρχει επίπτωση στην κεφαλαιακή τους επάρκεια.
Βασική προϋπόθεση βέβαια είναι, σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα, να απαλειφθούν τα εμπόδια στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και να δημιουργηθεί συνακόλουθα μια αποτελεσματική δευτερογενής αγορά στην Ελλάδα.
Αβέβαιης είσπραξης το 75% των ρυθμισμένων δανείων

Στα 46,7 δισ. ευρώ ανέρχονται τα προβληματικά δάνεια που έχουν ρυθμιστεί ως σήμερα από τις τράπεζες, επί συνόλου 108 δισ. ευρώ «κόκκινων» ανοιγμάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος, το σύνολο των ρυθμισμένων ανοιγμάτων (Forborne) κατέγραψε αύξηση το α’ εξάμηνο του 2016 κατά 8,6% σε σχέση με το τέλος του 2015, με τον λόγο τους προς το σύνολο της τραπεζικής χρηματοδότησης να διαμορφώνεται σε 19,5%.

Παρά τις εκτεταμένες ρυθμίσεις ωστόσο, τα δάνεια που παραμένουν εξυπηρετούμενα μετά την αλλαγή των όρων των συμβάσεών τους διαμορφώνονται σε μόλις 12 δισ. ευρώ περίπου. Τα υπόλοιπα, περίπου το 75% των ρυθμισμένων δανείων, είτε χαρακτηρίζονται αβέβαιης είσπραξης ή βρίσκονται εκ νέου σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών.
«Ξανασκάνε»
Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το 37,5% των συνολικών ρυθμισμένων συμβάσεων (φακέλων) υπόκειται ξανά σε ρύθμιση, τάση η οποία είναι περισσότερο εμφανής για τα δάνεια τα οποία είχαν ρυθμιστεί σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.Το γεγονός αυτό σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος δημιουργεί αμφιβολίες ως προς τη δυνατότητα των τραπεζών να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα. Τραπεζικοί κύκλοι τονίζουν ότι το προαναφερθέν ποσοστό θα πρέπει να πέσει τουλάχιστον στο μισό, ώστε να υπάρξει ουσιαστική αποκλιμάκωση των «κόκκινων» ανοιγμάτων.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ