Η δύναμη της ελπίδας

Ακουσα προχθές την τελευταία ομιλία της Μισέλ Ομπάμα ως πρώτης κυρίας των Ηνωμένων Πολιτειών. Μαντέψτε σε ποιους απευθυνόταν! Σε σχολικούς συμβούλους! Το 2014 ο Ομπάμα ξεκίνησε το πρόγραμμα «Reach Higher» σε μια προσπάθεια να προωθήσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση σε μεγαλύτερα κομμάτια του αμερικανικού πληθυσμού που για πολλαπλούς λόγους δεν είχαν πρόσβαση σε αυτήν. Ετσι κάθε χρόνο από τότε, σε μια τιμητική εκδήλωση βραβεύεται εκείνος ο σχολικός σύμβουλος που έκανε τη διαφορά και έχει επιδείξει στη διάρκεια του χρόνου ηγετικές ικανότητες.

Αυτή λοιπόν την εκδήλωση διάλεξε η Μισέλ Ομπάμα ως τελευταία της εκδήλωση πριν αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο!

Μέσα από την τελευταία ομιλία της απευθύνθηκε στους ακούραστους σχολικούς συμβούλους. Ευχαρίστησε έναν-έναν προσωπικά σχεδόν, που σε δύσκολες συνθήκες συνέβαλαν στην επιτυχία του προγράμματος «Reach Higher». Βράβευσε μία σύμβουλο ενός μεικτού σχολείου, γενικής και τεχνικής εκπαίδευσης, η οποία κυριολεκτικά άλλαξε το τοπίο στην περιοχή της όσον αφορά την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση.

Και τέλος απευθύνθηκε στους νέους, το πιο σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας! «Να έχετε αισιοδοξία, θέληση, ελπίδα, να είστε υποψιασμένοι και ενεργοί ως πολίτες. Να επιδιώκετε την καλύτερη ανώτατη εκπαίδευση! Τα δικαιώματά σας δεν δωρίζονται αλλά κερδίζονται με αγώνες! Μη φοβάστε! Αγωνιστείτε με τη δύναμη της ελπίδας».

Ολα έχουν τη σημειολογία τους: η τελευταία ομιλία, οι σύμβουλοι-εκπαιδευτικοί, η μεικτή εκπαίδευση, οι νέοι!

Στη δική μας χώρα μας τώρα, ο θεσμός του σχολικού συμβούλου είναι σε τελείως διαφορετική κατεύθυνση από αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών. Ξεκίνησε γύρω στο 1982 και αντικατέστησε τον θεσμό των επιθεωρητών. Η αλήθεια είναι ότι από την αρχή επέδειξε μια μεγάλη δυναμική που στη συνέχεια φθάρθηκε και υποβαθμίστηκε ως θεσμός. Τους λόγους μάλλον τους υποψιαζόμαστε! Οι ίδιοι λόγοι που οι περισσότεροι θεσμοί απαξιώνονται και φθίνουν στην χώρα μας: οι συντεχνίες, η αναξιοκρατία, και κυρίως το κομματικό κράτος. Στο όνομά του έχουν τελεστεί «εγκλήματα καθοσιώσεως»! Καταργείται προεκλογικά με βαρύγδουπες δηλώσεις για να εδραιωθεί την επαύριον ακόμη πιο ισχυρό… στο όνομα της κατάργησης! Στρατιές συγγενών, φίλων και κολλητών περισσότερο από ποτέ το πιστοποιούν σήμερα!

Αξίζει να διαβάσει κανείς το άρθρο του Γιώργου Καπράνου: «Για τον θεσμό του Σχολικού Συμβούλου: Μετά τριάντα χρόνια ένας ψύχραιμος απολογισμός» για μια εμπεριστατωμένη ματιά στον θεσμό και στην κακοδαιμονία του!

Στη διάρκεια της θητείας μου ως Πρόεδρος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών και στην πολυετή ενασχόλησή μου με θέματα εκπαίδευσης γενικότερα, ήρθα σε επαφή με φωτισμένους σχολικούς συμβούλους, που κατέθεταν επισταμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις βελτίωσης της υλοποίησης των ευρωπαϊκών προγραμμάτων και όχι μόνο. Συμβούλους και εκπαιδευτικούς που κόντρα στην απαξία της εποχής αγωνιούν και αγωνίζονται, παράγουν και προοδεύουν! Και στηρίζουν ένα από τα πιο απαρχαιωμένα συστήματα εκπαίδευσης στον κόσμο κόντρα σε συντεχνίες και καρεκλοκένταυρους που εύκολα βολεύονται σε θέσεις συμβούλων υπουργών. Οι αριθμοί και οι αξιολογήσεις τύπου PISA το φωνάζουν δυνατά! Εχοντας απέναντι πολιτικούς προϊσταμένους, που στο σύντομο πέρασμά τους από το υπουργείο ανακατεύουν, ακριβώς έτσι, ανακατεύουν τα πάντα όλα, αφήνοντας μετά την αποχώρησή τους χάος!

Γιατί τα γράφω όλα αυτά;

Πολύ θα ήθελα λοιπόν και εδώ στη χώρα μας, ένας θεσμός που ξεκίνησε πολύ καλά και αφορά την ποιότητα της εκπαίδευσης να συνέχιζε το ίδιο. Να πετυχαίναμε τη σύνθεση στα αντίθετα, μόνοι μας οι άνθρωποι της εκπαίδευσης, συνενώνοντας δημιουργικά και συναιρώντας στοιχεία και από τις δυο μεριές, χωρίς προκαταλήψεις σε μια γόνιμη και αποδοτική υπέρβαση! Η ωριμότητα που έφερε η επταετής κρίση το επιβάλλει. Ο κόσμος της εκπαίδευσης μπορεί να το κατορθώσει, μόνος του, με ουσιαστικές και ρηξικέλευθες προτάσεις! Αφήνοντας έξω φρούδες υποσχέσεις και αριστερά κλεισίματα ματιών πολιτικών προϊσταμένων!

Και κάτι τελευταίο και σημαντικό: οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων, οι «δάσκαλοι», είναι το σημαντικότερο μέσον μιας κοινωνίας που ποντάρει και επενδύει στη γνώση, στην πρωτοπορία, στην πρόοδο, στην εκπαίδευση για όλους.

Δεν είναι απέναντι!

Και κάποια φορά, κορυφαία στιγμή στην αποχώρηση ενός αρχηγού, ενός σημαντικού ταγού που θα είχε επενδύσει στην εκπαίδευση για την επανεκκίνηση μιας κοινωνίας σε κρίση, να ήταν η βράβευση και η επιβράβευση των ανθρώπων της εκπαίδευσης!

Θα ήταν και αυτό μια αλλαγή! Θα ήταν και αυτό η δύναμη της ελπίδας, σύμφωνα με την κυρία Ομπάμα!